Người mắc COPD vẫn có thể sống vui, sống khỏe nếu được chẩn đoán sớm - ẢNH: TUỔI TRẺ

Nhiều người cho rằng mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) đồng nghĩa với việc phải sống trong cảnh chịu đựng, khó thở, ho kéo dài và mệt mỏi triền miên. 

Tuy nhiên các bác sĩ chuyên khoa hô hấp khẳng định người bệnh hoàn toàn có thể sống vui, sống khỏe cùng COPD nếu được chẩn đoán sớm, điều trị đúng và chủ động thích nghi trong sinh hoạt hằng ngày.

"Từ khi điều trị, tôi đã có thể lên lầu!"

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là tình trạng đường thở bị tổn thương và hẹp dần theo thời gian, khiến việc lưu thông không khí vào - ra phổi trở nên khó khăn.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc hít phải khói thuốc hoặc các chất độc hại trong môi trường. Khi đó phế quản (dân gian gọi là cuống phổi) bị viêm, phù nề và hẹp lại, khiến luồng khí bị cản trở; phế nang (dân gian gọi là lá phổi) bị căng giãn, làm giảm khả năng trao đổi khí.

Triệu chứng điển hình của bệnh là ho, khạc đàm kéo dài, khó thở tăng dần, đặc biệt khi gắng sức. Người bệnh thường mô tả "chỉ cần làm việc nhẹ cũng thấy hụt hơi" hay "leo vài bậc cầu thang đã thở dốc".

Nếu không được điều trị, chức năng phổi sẽ suy giảm dần, dẫn tới các đợt cấp nguy hiểm, phải nhập viện cấp cứu, thậm chí có nguy cơ tử vong.

Những thông tin này đã được PGS.TS.BS Lê Khắc Bảo thông tin tại buổi talkshow "Hiểu bệnh mạn - Sống viên mãn với chủ đề "Quản lý bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và xơ phổi vô căn" do báo Tuổi Trẻ thực hiện, với sự đồng hành của Boehringer Ingelheim Việt Nam - công ty thuộc tập đoàn dược phẩm đến từ Đức.

Y học hiện đại đã giúp bệnh nhân mắc COPD cải thiện triệu chứng, hạn chế các cơn kịch phát - Ảnh: TUỔI TRẺ

Qua quá trình điều trị cho nhiều bệnh nhân mắc bệnh lý phổi mạn tính, PGS.TS.BS Khắc Bảo nhận xét trước đây người mắc COPD thường sống trong cảnh mệt mỏi, mất ngủ vì khó thở, thậm chí chỉ đi lại trong nhà cũng là thử thách.

Thế nhưng, y học hiện đại với thuốc giãn phế quản, thuốc kháng viêm dạng hít ra đời giúp mở rộng đường thở, cải thiện triệu chứng, hạn chế các cơn kịch phát và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân mắc COPD.

Một bệnh nhân từng chia sẻ: "Trước kia tôi chỉ quanh quẩn ở tầng trệt vì leo cầu thang là không thở nổi. Nhưng từ khi điều trị đúng thuốc, tôi đã có thể lên một tầng lầu để thắp nhang cho ông bà mỗi ngày".

Tiến bộ y khoa ngày nay đã giúp các bệnh nhân COPD ít phải nhập viện vì các đợt kịch phát và cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống. Một số nghiên cứu gần đây cũng cho thấy việc điều trị đều đặn giúp kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.

Tập hát, đi bộ, sống tích cực - bí quyết giúp "dễ thở"

Bên cạnh thuốc, phục hồi chức năng hô hấp là phần không thể thiếu trong điều trị COPD. Các bài tập luyện cơ hô hấp - như đi bộ, tập cơ bụng, cơ ngực, hoặc tập thở bằng cơ hoành - giúp phổi hoạt động hiệu quả hơn.

Đặc biệt tập hát được xem là phương pháp thú vị và hiệu quả. Khi hát, người bệnh phải dùng cơ bụng để kiểm soát hơi thở, mở rộng khẩu hình và điều tiết luồng khí ra vào. Tất cả đều giúp cải thiện sức mạnh cơ hô hấp.

“Tập hát không chỉ tốt cho phổi mà còn mang lại niềm vui, năng lượng tích cực. Người bệnh cảm thấy mình đang tận hưởng cuộc sống chứ không phải chịu đựng bệnh tật”, PGS.TS.BS Khắc Bảo khẳng định - Ảnh: TUỔI TRẺ

Không ít bệnh nhân than phiền rằng "làm việc ở văn phòng cả ngày, không có thời gian tập thể dục".

Nhưng theo các bác sĩ, vận động không nhất thiết phải là đi tập thể hình hay tham gia lớp thể thao, mà chỉ cần thay đổi những thói quen nhỏ như gửi xe xa hơn để đi bộ một đoạn đường trước khi đến cơ quan. Đi cầu thang bộ thay vì thang máy một vài tầng, tự đứng dậy lấy tài liệu thay vì nhờ người khác…

Những chuyển động nhỏ cũng giúp tăng cường tuần hoàn, cải thiện chức năng hô hấp và thể lực nói chung. Người bệnh cần duy trì thói quen vận động đều đặn, kết hợp với ăn uống khoa học, đầy đủ dinh dưỡng và tuân thủ chỉ định của bác sĩ.

Bệnh phổi tắc nghẽn COPD là căn bệnh mạn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát. Điều quan trọng là người bệnh cần chủ động hợp tác với bác sĩ, dùng thuốc đúng hướng dẫn, tập luyện thường xuyên và duy trì tinh thần lạc quan.

Từ chỗ phải nhập viện liên tục vì lên cơn khó thở, nhiều bệnh nhân nay đã có thể đi dạo, làm vườn, hát, leo cầu thang - những việc tưởng chừng đơn giản nhưng mang lại niềm vui sống to lớn.

Như lời PGS Khắc Bảo kết luận: "Thuốc giúp mở đường thở, nhưng chính tinh thần và nỗ lực của người bệnh mới giúp họ thật sự sống khỏe với bệnh".