Ông Tấn đang trình bày vụ việc - Ảnh: G.Minh

Theo ông Nguyễn Văn Tấn - 50 tuổi, ngụ Q.Bình Tân, TP.HCM cho biết ngày 8-8-2015, ông khai trương quán cà phê Xin Chào (nằm đối diện trụ sở mới của Công an H.Bình Chánh, thị trấn Tân Túc, H.Bình Chánh), kinh doanh cà phê, ăn sáng, ăn trưa.

Cùng lúc này, ông có làm làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và được hẹn trả kết quả vào ngày 19-8-2015.

Đang chờ kết quả hồ sơ thì sáng 13-8-2015, Công an H.Bình Chánh đã kiểm tra hành chính, lập biên bản với quán của ông vì lỗi vi phạm: “Hoạt động kinh doanh mà không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh”.

Khi được công an huyện Bình Chánh mời tới trụ sở làm việc, ông có xuất trình giấy hẹn trả kết quả hồ sơ đăng ký kinh doanh vào ngày 19-8 và các giấy tờ liên quan tới nguồn gốc thực phẩm.

Ngày 17-8, Công an H.Bình Chánh tiếp tục mời ông đến trụ sở làm việc, lần này công an lập biên bản với ông về 5 hành vi vi phạm hành chính, trong đó có hành vi: Hoạt động kinh doanh không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và không có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định.

Biên bản này không phải do hai người kiểm tra trực tiếp tại quán vào ngày 13-8 lập, mà do ông Nguyễn Hoàng Tuấn (đội phó Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ Công an H.Bình Chánh) và ông Nguyễn Trí Tiến (cán bộ) lập biên bản vi phạm hành chính.

Ngay sau khi lập biên bản, ngày 18-8, đại tá Nguyễn Văn Quý - Trưởng Công an H.Bình Chánh ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với ông Tấn về 5 hành vi trên tổng cộng 17 triệu đồng.

Ông Tấn đã đi đóng phạt. Ngày 19-8, ông được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh ngành nghề bán ăn uống, cà phê, nước giải khát… Đến ngày 22-8, ông và các nhân viên làm việc trong quán đã được cấp giấy xác nhận kiến thức về an toàn thực phẩm.

Ngày 4-9, ông Tấn đã hoàn tất hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, bộ phận tiếp nhận của UBND H.Bình Chánh hẹn trả kết quả vào ngày 29-9. Để an toàn, ông Tấn đã ngừng bán đồ ăn (hủ tiếu, cơm trưa văn phòng), chỉ bán cà phê, nước uống đóng chai.

Tuy nhiên ngày 10-9, Công an H.Bình Chánh tiếp tục kiểm tra hành chính quán của ông, lập biên bản các lỗi sử dụng khu vực chế biến có côn trùng độc hại, gây hại, sử dụng nước không đạt quy chuẩn kỹ thuật để chế biến thực phẩm.

"Dựa trên biên bản vi phạm hành chính được lập như trên vào ngày 19-8, ngày 25-8, đại tá Nguyễn Văn Quý - trưởng Công an, thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra Công an H.Bình Chánh ký quyết định khởi tố bị can với tôi", ông Tấn cho biết.

Quyết định này đã được Viện KSND H.Bình Chánh phê chuẩn.

Trong quá trình điều tra, Phòng Kinh tế H.Bình Chánh có văn bản gửi cơ quan điều tra khẳng định: Hộ kinh doanh Nguyễn Văn Tấn hoạt động kinh doanh ăn uống là đúng với ngành nghề đã đăng ký, không vi phạm vào hành vi kinh doanh sai ngành nghề đã đăng ký kinh doanh.

Đối với phần ghi chú trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh có nội dung: “Chỉ hoạt động kinh doanh sau khi được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm có nguy cơ cao” chỉ nhằm mục đích thông tin cho hộ kinh doanh biết để thực hiện đăng ký cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định.

Trường hợp, hộ kinh doanh không thực hiện đúng quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm thì sẽ bị xử phạt hành chính về an toàn thực phẩm theo quy định.

Ngày 11-3-2016, Viện KSND H.Bình Chánh ban hành cáo trạng truy tố ông Nguyễn Văn Tấn về hành vi Kinh doanh trái phép.

Công an: "khởi tố đúng pháp luật"; Luật sư: "quá vội vàng"

Trao đổi về vụ của ông Tấn, đại tá Nguyễn Văn Quý - trưởng Công an H.Bình Chánh cho rằng: "Hành vi vi phạm của ông Tấn đã được thể hiện trong hồ sơ, hồ sơ được chuyển cho Viện KSDND H.Bình Chánh rồi".

Ông Võ Gia Bình - phó viện trưởng Viện KSND H.Bình Chánh thì nói hành vi của ông Tấn vi phạm vào điều 159, Bộ Luật Hình sự.

Trong lần kiểm tra đầu tiên, ông Tấn không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, lần thứ hai không đủ điều kiện kinh doanh ngành nghề buộc phải có giấy phép riêng.

Do đó, hành vi của ông Tấn đủ yếu tố cấu thành tội kinh doanh trái phép nên viện kiểm sát phê chuẩn quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can. Hồ sơ thể hiện đầy đủ nên Viện KSND H.Bình Chánh ra cáo trạng truy tố bị can Tấn theo đúng quy định.

Về văn bản của Phòng Kinh tế H.Bình Chánh, ông Bình giải thích: Văn bản đó có thể hiểu rằng nếu chưa có vi phạm lần đầu thì hộ kinh doanh vi phạm sẽ bị xử lý vi phạm hành chính, còn đã vi phạm trước đó, bị xử lý mà tái phạm thì xử lý hình sự là đúng.

Trao đổi với Tuổi Trẻ về vụ ông Tấn bị khởi tố, luật sư Hà Hải - Đoàn luật sư TP.HCM cho rằng: "Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Tấn về hành vi kinh doanh trái phép là khá vội vàng, không hợp tình và không tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật" 

Theo luật sư Hải, điều 31.1, 34.4 của Nghị định 178/2013/NĐ-CP (Quy định xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm) quy định chỉ có trưởng công an huyện mới có thẩm quyền lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. 

Biên bản xử lý vi phạm hành chính ngày 13-8-2015 cho thấy người lập là 2 cán bộ công an, không phải Trưởng Công an H.Bình Chánh là không đúng thẩm quyền.

Biên bản lần hai, cũng do các cán bộ Công an H.Bình Chánh lập không thể hiện vi phạm về thiếu giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm -  điều kiện mà cơ quan tiền hành tố tụng dựa vào để ra các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can.