Trụ sở của Toyota Motor tại Mỹ - Ảnh: Toyota Motor

Theo đó, trên trang Twitter cá nhân ngày 5-1, ông Trump viết "Toyota Motor nói họ sẽ xây một nhà máy ở Mexico để sản xuất ôtô dòng Corolla cho thị trường Mỹ. Không đời nào! Xây nhà máy ở Mỹ hoặc chịu đóng thuế cao hơn".

Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump "đe" các tập đoàn lớn để mang nhà máy và công việc về Mỹ. Các tập đoàn ôtô của Mỹ như General Motors, Ford cũng đứng trước áp lực rất lớn và lao đao mỗi khi "được" ông Trump nhắc tới trên Twitter.

Hôm 3-1, Ford đã phải hủy bỏ kế hoạch xây dựng một nhà máy sản xuất ôtô cỡ nhỏ trị giá 1,6 tỉ USD tại San Luis Potosi, Mexico và khẳng định ông Trump không phải là yếu tố then chốt trong quyết định này.

Mỹ là thị trường lớn của nhiều tập đoàn ôtô đến từ Nhật Bản như Toyota, Nissan hay Honda. Giá trị cổ phiếu của các tập đoàn này đã sụt giảm từ 2 - 3% trong phiên giao dịch ngày 6-1 tại thị trường Nhật Bản ngay sau dòng tweet của ông Trump.

Từ Toykyo, phản ứng trước lời cảnh cáo của ông Trump, Chánh văn phòng nội các Nhật Bản Yoshihide Suga khẳng định Toyota là một tập đoàn quan trọng đối với nền kinh tế nước này.

Trong khi đó, Bộ trưởng Thương mại Nhật Bản Hiroshige Seko nhấn mạnh vai trò và sự đóng góp không hề nhỏ của các công ty Nhật Bản trong thị trường lao động Mỹ.

"Chúng tôi không có bất kỳ kế hoạch nào liên quan tới chuyện di chuyển các nhà máy đang hoạt động ở Mỹ sang Mexico hay nước nào khác cả", ông Seko khẳng định.

Tập đoàn Toyota cũng ra một thông cáo ngày 5-1, trong đó tỏ ra vừa mềm mỏng nhưng cũng đủ cứng rắn khi khẳng định họ "đã là một phần của văn hóa Mỹ trong gần 60 năm qua".

Thông cáo cũng nhắc đến việc Toyota đã đầu tư gần 21,9 tỉ USD vào Mỹ, bao gồm 10 nhà máy, 1.500 đại lý, hơn 130.000 nhân viên và sản xuất 25 triệu ôtô trong vòng 30 năm qua.

"Tập đoàn Toyota mong muốn được phối hợp với chính quyền của ông Trump, vì lợi ích tốt nhất của người tiêu dùng và ngành công nghiệp ôtô", thông cáo viết rõ.

Theo NBC News, có lẽ Tổng thống đắc cử Trump đã có chút nhầm lẫn giữa hai nhà máy của Toyota ở Mexico: một ở bang Baja California và đã đi vào hoạt động từ lâu; cái còn lại ở Guanajuato và đã được khởi công hồi tháng 11-2016 chỉ vài ngày sau cuộc bầu cử Mỹ.

Với vốn đầu tư hơn 1 tỉ USD, sau khi hoàn thành vào năm 2019, nhà máy của Toyota ở Guanajuato sẽ có công suất tối đa 200.000 ôtô/năm. Số ôtô của nhà máy này sẽ được xuất sang thị trường Canada chứ không phải Mỹ.

Có thể thấy, dưới thời ông Trump, hình ảnh một nước Mỹ thực dụng bắt đầu hiện rõ hơn bao giờ hết sau 8 năm cầm quyền của ông Barack Obama.

Vị tỉ phú đến từ New York đặt lợi ích quốc gia, nhất là về kinh tế lên trên hết, quy đổi cả những lợi ích về địa chính trị chiến lược ra tiền.