Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9, kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, bảo tàng thực hiện trưng bày chuyên đề Ẩm thực Nam Bộ thời kháng chiến.

Đa phần các du khách nước ngoài đều ghé lại đây và nghiền ngẫm các dòng chú thích thật lâu để hiểu hơn về vùng đất, ẩm thực, con người Nam Bộ.

Ẩm thực thời chiến: sáng tạo và kiên cường

Ẩm thực Nam Bộ thời kháng chiến là một mô hình giám tuyển tương tác thử nghiệm, mời gọi cộng đồng cùng tham gia sáng tạo và kể lại câu chuyện.

Thông qua ký ức tập thể và tinh thần đồng sáng tạo, triển lãm khai thác vai trò thiết yếu của ẩm thực trong việc nuôi dưỡng cách mạng từ những điều bình dị nhất.

Không đơn thuần giới thiệu các món ăn, triển lãm kể lại câu chuyện về cách những bữa cơm trở thành "chiến sĩ thầm lặng" - nuôi dưỡng sự sống, ý chí kháng chiến và tình đoàn kết trong suốt những năm tháng gian khó.

Đi từ giai đoạn kháng chiến, triển lãm cho ta thấy những giai đoạn trong năm tháng chiến tranh, lương thực khan hiếm, người dân và chiến sĩ đã dựa vào thiên nhiên để sinh tồn ra sao. 

Trưng bày đã thể hiện sinh động điều ấy qua những dòng tư liệu rõ ràng, những vật dụng trực quan giúp độc giả hiểu thêm về ẩm thực thời kháng chiến của miền đất giàu tình nghĩa. Đó không chỉ là cách sinh tồn mà còn là sự kết nối sâu sắc với đất mẹ, thể hiện sự kiên cường, sáng tạo và tình cảm cộng đồng.

Từ sinh tồn đến niềm tự hào dân tộc

Người xem sẽ thấy rõ một nền ẩm thực miền Nam giàu bản sắc trong kháng chiến với các gia vị, món ăn ra sao; bếp lửa miền Nam từ mâm cơm gia đình đến bữa ăn thời chiến; lương thực và sự sinh tồn trên đường hành quân; những hành động thầm lặng của người dân để hỗ trợ lương thực từ hậu phương ra tiền tuyến. 

Hay tái hiện bếp Hoàng Cầm phổ biến trong chiến dịch Điện Biên Phủ; rồi nguyên tắc "Đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng" của bộ đội Trường Sơn trong chiến tranh; cách các cựu tù sống sót giữa ngục tù Côn Đảo với những "món ăn" tự sáng chế. 

Đi một vòng quanh và kết thúc ở giai đoạn Hương vị thời bình, độc giả càng hiểu hơn giá trị của một bữa cơm chiều ở dinh Độc Lập chỉ có cơm trắng, thịt hộp, rau muống luộc và nước rau muống làm canh trong ngày 30-4-1975. Bữa cơm đơn giản nhưng đó là bữa cơm của hòa bình. 

Những món ăn từng là nhu yếu phẩm thời chiến, nay đã trở thành niềm tự hào dân tộc và là một phần quan trọng trong bản sắc văn hóa ẩm thực Việt Nam.

TP.HCM sống lại Ngày Nam bộ kháng chiến

TT - Không khí sục sôi “Độc lập hay là chết” của ngày Sài Gòn bắt đầu cuộc kháng chiến Nam bộ 70 năm trước đã được tái hiện trong chương trình sân khấu hóa sáng 23-9 tại công viên 23-9 TP.HCM.