Bác sĩ Trương Anh Thư - Trưởng khoa kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Bạch Mai - chia sẻ một số kiến thức và khuyến cáo giúp người dân cũng như các cơ sở y tế chủ động phòng tránh dịch bệnh trong và sau bão lũ, ngập lụt.

Nguy cơ nhiễm khuẩn sau bão, đừng chủ quan

Sau bão lũ, môi trường sống thường bị ô nhiễm nặng nề. Nước ngập, rác thải, xác động vật, hệ thống thoát nước tắc nghẽn… Đây là những "mảnh đất màu mỡ" cho vi khuẩn và vi rút phát triển. Theo đó các bệnh thường gặp sau bão bao gồm:

Bệnh đường hô hấp (viêm phổi, cảm cúm, COVID-19) chiếm tỉ lệ cao nhất sau thiên tai do tụ tập đông người trong khu sơ tán, không đủ thông gió và lây truyền qua giọt bắn.

Bệnh tiêu chảy, viêm gan A/E, tả, thương hàn do sử dụng nước hoặc thực phẩm bị nhiễm khuẩn.

Nhiễm trùng da, uốn ván: Do vết thương tiếp xúc với nước bẩn hoặc đất bùn.

Bệnh do muỗi và động vật gặm nhấm như sốt xuất huyết, sốt rét, Leptospirosis (bệnh chuột truyền). Sau thiên tai, nước đọng và rác thải tạo điều kiện cho muỗi và chuột sinh sôi.

Nấm mốc và ô nhiễm thực phẩm: Thường xảy ra chỉ sau 48 giờ khi khu vực bị ngập do việc bảo quản thực phẩm bị ảnh hưởng, gián đoạn chuỗi cung ứng vật tư kiểm soát nhiễm khuẩn.

"Chủ động kiểm soát nhiễm khuẩn trong thiên tai ngay từ đầu có thể ngăn được dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe", bác sĩ Thư nhấn mạnh.

Biện pháp phòng nhiễm khuẩn mùa bão lũ

Vệ sinh tay: Hành động nhỏ nhưng hiệu quả lớn. Nếu có nước sạch - hãy rửa tay bằng xà phòng. Nếu không, dùng dung dịch cồn sát khuẩn. Thời điểm vệ sinh tay là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, sau khi xử lý rác, lau dọn nước.

Làm sạch nguồn nước: Ô nhiễm vi khuẩn trong nước gây ra rủi ro lớn cho sức khỏe. Đun sôi nước ít nhất 1 phút trước khi uống. Nếu không có nước sạch, có thể pha 1/8 thìa cà phê thuốc tẩy clo (loại không mùi, chứa 5,25% natri hypoclorit) cho mỗi 3,8 lít nước.

Clo hoạt tính thường bất hoạt hơn 99,99% vi khuẩn và vi rút đường ruột. Nước giếng cần làm sạch và khử trùng bằng dung dịch clo. Phải đợi ít nhất 48 giờ sau khử trùng để kiểm tra nước (tìm vi khuẩn coliform và E. coli) trước khi sử dụng.

An toàn vệ sinh thực phẩm: Thực phẩm cần được bảo quản khô ráo, đậy kín, và loại bỏ thực phẩm cần được bảo quản lạnh nếu để ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ. 

Người có triệu chứng bệnh truyền nhiễm (như tả, lỵ, thương hàn, viêm gan A/E, tiêu chảy) không được chế biến hoặc phục vụ thức ăn.

Tăng cường khử khuẩn bề mặt, ưu tiên khu vực bị ngập. Đặc biệt xử lý môi trường ngay lập tức, tránh tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển.

Trang bị phương tiện phòng hộ cá nhân PPE đầy đủ cho người tham gia dọn dẹp hoặc tiếp xúc với nước lũ. Tránh chạm tay bẩn vào mặt hoặc miệng. Bất kỳ ai bị thương trong quá trình vệ sinh cần được chăm sóc vết thương ngay lập tức và đánh giá nhu cầu tiêm phòng uốn ván.

Xử lý chất thải và thi hài đúng quy định, tránh để ô nhiễm lan rộng.

Khắc phục và giám sát sau bão, theo dõi hằng ngày các dấu hiệu bất thường (sốt, phát ban, tiêu chảy, nhiễm trùng da...) để phát hiện sớm nguy cơ dịch bệnh.

"Ngoài ra khi nước rút, việc tổng vệ sinh và khử khuẩn toàn bộ khu vực sinh hoạt, bệnh viện, trường học là vô cùng cần thiết.

Lau rửa sàn, tường, đồ dùng, khử khuẩn bằng dung dịch clo loãng (0,1 - 0,5%). Xử lý nấm mốc, côn trùng, kiểm tra làm sạch hệ thống thông khí đảm bảo thông khí tự nhiên. Kiểm tra nguồn nước, hệ thống xử lý rác thải, nhà ăn, khu vệ sinh…", bác sĩ Thư khuyến cáo.

Hà Nội: Nhiều người tê chân tay khi đi qua đoạn ngập nước, nghi rò điện dưới lòng đường

Mưa lớn khiến khu vực Tú Mỡ - Phạm Hùng (Hà Nội) ngập sâu 30cm, nhiều người bị tê chân tay khi đi qua, nghi rò điện. Lực lượng cảnh sát giao thông đã kịp thời báo điện lực xử lý sự cố.