Mexico là nhà xuất khẩu bơ lớn nhất thế giới - Ảnh: REUTERS

Đầu tháng 8-2019, người ta tìm thấy 19 thi thể biến dạng treo trên một cây cầu, một thông điệp đẫm máu của băng Jalisco New Generation nhằm tranh giành quyền thống trị trong mua bán bơ, lĩnh vực mà đối với bọn tội phạm là béo bở không thua kém buôn bán ma túy.

Khi nhu cầu trên thế giới tăng cao, trái bơ trở thành thứ "vàng xanh" trong xuất khẩu của Mexico, nhà xuất khẩu bơ lớn nhất thế giới hiện nay với giá trị xuất khẩu của riêng bang Michoacán đã lên đến 2,4 tỉ USD.

Một số thị trường như Trung Quốc, nhập khẩu trái bơ trong 6 năm tính đến năm 2017 đã tăng đến 1.000 lần. Tại châu Âu, tiêu thụ bơ ước tính vào khoảng 1kg/người.

Chính vì vậy mà bơ cũng đang trở thành mặt hàng gây xung đột, tương tự như "kim cương máu" ở Angola và Sierra Leone thuộc lục địa châu Phi, tờ Guardian ngày 30-12 dẫn lời nhóm phân tích rủi ro Verisk Maplecroft cảnh báo. Tại Michoacán hiện có đến 12 băng đảng đang hoành hành.

Không chỉ tranh giành mua bán, sự tham gia ngày càng lớn của các băng đảng tội phạm vào ngành trồng bơ tại Mexico còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sử dụng lao động cưỡng bức và lao động trẻ em. Bọn tội phạm cũng sẵn sàng phá rừng để mở rộng đất trồng bơ hòng tạo thêm lợi nhuận.

"Sự tăng trưởng theo cấp số nhân của trái bơ là điều tốt lành cho cộng đồng và nông dân Mexico. Nhưng trong khi hầu hết được hưởng lợi từ giá phá kỷ lục, nó cũng thu hút sự chú ý của các nhóm tội phạm có tổ chức muốn chia miếng bánh lợi nhuận", nhà phân tích Christian Verner cho biết trong báo cáo của Verisk Maplecroft.

Theo ông Verner, từ việc trồng trọt đến vận chuyển, nạn bạo lực và tham nhũng hiện đang lan tràn trong chuỗi cung ứng bơ tại Mexico - đặc biệt là ở điểm nóng Michoacán. Cùng với các vụ giết chóc, nô lệ hiện đại, lao động trẻ em và suy thoái môi trường đang trở thành một nguy cơ ngày càng tăng mà các nhà cung cấp và người trồng bơ ở Michoacán đang phải đối mặt.

Nhưng các giải pháp cho vấn đề này vẫn còn mông lung. "Không chỉ bơ, bọn tội phạm có tổ chức ở Mexico từ lâu đã không còn chỉ buôn ma túy. Mô hình ngày nay là chúng kiểm soát lãnh địa và trong đó khai thác mọi thứ có giá trị, bao gồm bơ, chanh, đu đủ, dâu, buôn lậu gỗ, khai thác mỏ…", nhà phân tích Falko Ernst của nhóm International Crisis Group nhận định.

Ông Trump muốn liệt băng đảng ma túy Mexico vào danh sách khủng bố

TTO - Tổng thống Mỹ quyết làm cứng với các băng đảng ma túy Mexico và để ngỏ khả năng sử dụng máy bay không người lái để tiêu diệt các phần tử này trên lãnh thổ nước láng giềng.