Tại một hội thảo do Bộ Tài nguyên và môi trường tổ chức mới đây đã có nhiều ý kiến báo động về tình trạng túi nilông gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đất, nước, sức khỏe con người và đề nghị phải tăng thuế đối với loại vật dụng này.

Đề cập đến túi nilông, lại nhớ đến kinh nghiệm và bài học ở Cù Lao Chàm, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam.

Trước năm 2009, Cù Lao Chàm ngập rác thải sau những lần đón các đoàn khách. Bãi biển ngay đầu cầu tàu bồng bềnh túi nilông. Rác do du khách mang tới, do người dân làm du lịch thải ra. Hòn đảo hoang sơ bị ô nhiễm nặng.

Và để khu dự trữ sinh quyển thế giới phải sạch bền vững, chính quyền TP Hội An quyết nói không với túi nilông. 

Hành trình đầy khó nhọc này vấp phải sự phản đối kịch liệt của người dân địa phương, từ người bán thịt đến cô bán chè, nước mía… bởi buộc họ phải từ bỏ một thói quen từ lâu. Để người ăn mì Quảng bưng tô đi mua, cô bán thịt, cá gói lá chuối cho khách mang về không hề đơn giản. 

Chính quyền cùng các tổ chức quốc tế phải nỗ lực mở các cuộc vận động, tuyên truyền cho hơn 2.500 cư dân bản địa và du khách về chiến dịch vì một Cù Lao Chàm cho tương lai.

Và 10 năm sau, Cù Lao Chàm đã khác, khác đến nỗi bí thư xã đảo Trần Tấn Dũng tự hào nói rằng: "Bây giờ ai mang túi nilông đi lang thang trên đảo coi chừng bị dân tuýt còi!". 

Đảo sạch từng ngóc ngách. 

Từ một Cù Lao Chàm lưa thưa khách, bây giờ chính quyền phải tìm cách hạn chế người ra đảo bởi sợ quá tải. Bác xe ôm, cô bán chè, bán bánh ít lá gai ở Cù Lao Chàm có thể sống thảnh thơi nhờ hơn 3.000 du khách thăm đảo mỗi ngày.

Ông Dũng chia sẻ rằng khi việc gìn giữ môi trường mang lại lợi ích đích thực cho người dân thì họ sẽ ủng hộ. Cù Lao Chàm với 8 hòn đảo lớn nhỏ, rác thải mỗi ngày trên 2,5 tấn, có lúc người ta tính đến chuyện chở rác từ Cù Lao Chàm vào đất liền xử lý, nhưng bây giờ điều đó đã không còn cần thiết.

Không một đồng thuế, phí thu từ người dân hay du khách nhưng Cù Lao Chàm vẫn xanh, sạch hơn bất cứ hòn đảo nào cạnh đó có dân sinh sống. Đảo với hơn 90% rừng che phủ, với những rặng san hô đang sinh sôi đẹp hút hồn du khách…

Tất nhiên, tăng thuế có thể nâng cao hơn ý thức bảo vệ môi trường của người dân và hạn chế việc sử dụng túi nilông vô tội vạ như hiện nay. Nhưng bài học từ Cù Lao Chàm cho chúng ta thấy rằng không phải thuế hay phí mới là thứ làm cho môi trường sạch hơn. 

Bài học thực tế ở một hòn đảo cho chúng ta nhiều suy nghĩ, đó là sự kiên trì và quyết tâm làm sạch môi trường từ chính quyền đến từng người dân bình thường đi đôi với việc cải thiện sinh kế và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng, từ đó định hình nếp sống, thói quen hành xử đúng đắn với môi trường của tất cả mọi người.

Phát túi nilông tràn lan, khách hàng đòi hay siêu thị dễ dãi?

TTO - Gần đây, nhiều siêu thị đã dùng túi nilông tự hủy. Thế nhưng, dù là sản phẩm thân thiện với môi trường cũng không nên dùng vô tội vạ. Thay vì khách mang về nhà hàng chục túi nilông, họ chỉ cần tiêu thụ cỡ vài ba chiếc túi cũng vẫn ổn.