Tiểu thương chợ Tân Hiệp trên đảo Cù Lao Chàm sử dụng túi giấy để gói thực phẩm chứ không dùng túi nilông - Ảnh: Thanh Ba

Cho đến nay, phong trào ấy dần dà ăn sâu vào nếp nghĩ, lối sống của bà con trên đảo.

Một tấm panô to dựng ngay cảng Cấm in đậm dòng chữ lớn: “Quý khách vui lòng cùng chúng tôi không sử dụng túi nilông trên đảo”.

Cuốc bộ chừng 100m về khu chợ Tân Hiệp, nơi đang diễn ra cảnh bán buôn sầm uất, từ lối nhỏ cho đến lối lớn dẫn vào chợ, đâu đâu cũng dễ dàng bắt gặp hình ảnh các tấm panô mang thông điệp như thể “tẩy chay” túi nilông.

Vừa ngơi tay sau khi gói ghém mớ rau xanh cùng cá tươi cho vào giỏ của khách, bà Lê Thị Nga (chủ sạp thực phẩm tổng hợp trong chợ) nói: “7 năm nay, những người buôn bán như tôi chỉ dùng giấy báo hoặc lá chuối để gói thịt cá, rau sống cho khách.

Không chỉ riêng trong chợ mà cả xã đảo này ai nấy cũng hưởng ứng phong trào nói không với túi nilông. Khi nghe cán bộ tuyên truyền rằng túi nilông khó phân hủy, gây ô nhiễm, tác hại cho môi trường, bà con thấy có lý nên tự nguyện chấp hành”.

Dạo một vòng quanh đúng giờ “cao điểm” họp chợ, chúng tôi tuyệt nhiên không thấy bóng dáng bao nilông.

Bà Đỗ Thị Hà (thôn Bãi Ông), một người đi chợ, cho biết: “Hằng năm chính quyền xã phát cho mỗi hộ gia đình hai giỏ xách. Giỏ màu đỏ mặc định chứa thịt, cá; giỏ màu xanh đựng rau củ quả. Mỗi lần đi chợ mua thực phẩm hay ra bến cá đều phải mang hai giỏ này, vừa tiện lợi, hợp vệ sinh, vừa ko phải dùng bao nilông”.

Nhắc lại phong trào nói không với túi nilông được “khai sinh” vào năm 2009, ông Trần Tấn Dũng, bí thư Đảng ủy xã Tân Hiệp, cho biết xuất phát điểm từ cuộc vận động hạn chế sử dụng bao nilông của anh Nguyễn Sự, bí thư Hội An thời điểm ấy, nên chính quyền đảo Cù Lao Chàm đã mạnh dạn đề ra phong trào mang tên “Nói không với túi nilông”.

“Phong trào vừa phát động, phần lớn người dân bày tỏ sự đồng tình, hưởng ứng. Chẳng những quyết tâm không dùng túi nilông, người dân còn đề nghị du khách cùng họ không sử dụng túi nilông trên đảo.

Để phong trào thực sự đi vào khuôn khổ, quy chuẩn, đầu năm 2010, một đội kiểm tra liên ngành chuyên giám sát vi phạm sử dụng túi nilông chính thức thành lập. Trong 4 năm, cả đảo chỉ xảy ra 25 vụ vi phạm.

Đặc biệt, 3 năm trở lại đây, số trường hợp vi phạm thậm chí đếm trên đầu ngón tay. Và thôn Bãi Hương được xem là điển hình xuất sắc xếp vào bậc nhất trong tổng số 4 thôn.

Đội kiểm tra liên ngành gần như “thất nghiệp” với thôn này vì chưa phải xử lý bất cứ vụ việc nào vi phạm dùng túi nilông.

Đề cập đến vấn đề xử phạt, ông bí thư Đảng ủy xã cho biết doanh nghiệp vi phạm sẽ bị phạt 1 - 2 triệu đồng, tiểu thương thì ở mức dao động từ 300.000 - 500.000 đồng. Riêng hộ gia đình thì xã tổ chức nhắc nhở, phê bình trước toàn dân, đồng thời cắt danh hiệu gia đình văn hóa”.

Ông Dũng cho biết thêm: “Mọi hành khách khi ra vào đảo đều bị kiểm tra nghiêm ngặt việc mang theo túi nilông hay không. Nếu du khách lỡ mang theo thì đội có trách nhiệm thay bằng túi lưới và bao nilông thu được sẽ tập trung một chỗ chờ vận chuyển vào đất liền xử lý”.