Ăn trực tuyến - kiếm tiền từ sự cô đơn

QUỲNH CHI

TTO - Trào lưu mukbang không đơn thuần là một cách kiếm tiền mới, nó cho thấy một hội chứng nguy hiểm - sự cô đơn của giới trẻ Hàn Quốc.

BJ The Diva thường chuẩn bị lượng thức ăn lớn để lên hình trong 3 giờ - Ảnh: Reuters

Cơn sốt mang tên mukbang

Làn sóng mukbang xuất hiện từ năm 2010 và bắt đầu trở nên mạnh mẽ tại Hàn Quốc vào cuối năm 2015. Mukbang bắt nguồn từ hai từ trong tiếng Hàn là muk-ja (ăn) và bang-song (phát sóng).

Các ngôi sao mukbang có nhiệm vụ ngồi ăn một lượng thức ăn khổng lồ trước webcam và giao lưu trực tiếp trên mạng cùng khán giả thông qua các webcast. Những người làm mukbang thường được gọi là BJ - viết tắt của Broadcast Jockey.

Thông qua hộp trò chuyện trực tuyến, các BJ thực hiện các yêu cầu do khán giả gửi đến. Khán giả có thể gửi tặng "bóng bay" (một dạng bitcoin tại Hàn Quốc) cho video yêu thích, mỗi bóng bay trị giá 100 won.

Đồng nghĩa, càng nhiều người xem yêu thích, BJ đó càng kiếm được nhiều tiền.

Thu nhập hấp dẫn từ nghề ăn trực tuyến thu hút nhiều người trẻ Hàn chọn đây làm công việc chính. Theo thống kê, trung bình một BJ có tiếng có thể kiếm được 10.000USD một tháng.

BJ The Diva Park Seo Yeon đã nghỉ việc văn phòng để tập trung cho nghiệp mukbang. Với 3 giờ phát sóng mỗi ngày, cô nàng thu về 9.400USD một tháng. Nữ BJ nổi tiếng Fitness Fairy thì có thể "bỏ túi" mỗi tuần 4.000USD.

Thậm chí những cậu nhóc 10x cũng tham gia vào cuộc chơi "kì lạ" này. Bắt đầu làm BJ từ năm 11 tuổi, Patoo (Kim Sung Jin) từng đạt được kỉ lục khi thu 1.500USD trong một đêm. Hiện có khoảng 5.000 người đang làm công việc "ăn trực tuyến" tại Hàn Quốc.

BJ Fitness Fairy từng là vận động viên thể hình - Ảnh: SBS

Nền công nghiệp bắt nguồn từ sự cô đơn

Nổi tiếng khắp thế giới nhưng nghề mukbang chỉ thịnh hành tại Hàn Quốc. Nhiều Youtuber người Mỹ cũng ăn theo phong trào mukbang nhưng không thể đạt được lượng view "khủng" như các BJ Hàn Quốc.

Theo một cuộc điều tra của trang web Dateline, trào lưu này không chỉ đơn thuần là một cách kiếm tiền mới, mà nó cho thấy một hội chứng nguy hiểm - sự cô đơn đang tồn tại trong giới trẻ Hàn Quốc.

Cuộc sống của người trẻ Hàn Quốc không thực sự lãng mạn như phim truyền hình. BJ Park Seo Yeon cho biết: "Khán giả của chương trình thường là những người ăn uống không ngon miệng. Sự cô đơn cũng là một lí do quan trọng. Với mỗi chương trình, tôi có thể trò chuyện với hàng ngàn người đang ở nhà một mình".

"Tôi nghĩ mọi người theo dõi chương trình bởi họ đang cô đơn, và muốn ăn cùng một ai đó thông qua màn hình máy tính" - Champ Yang, một người say mê trào lưu mukbang, cho biết. Suy thoái kinh tế và thất nghiệp gia tăng khiến nhiều thanh niên Hàn Quốc sống, nấu và ăn một mình.

Theo Jeff Yang - nhà phê bình văn hóa châu Á, đồng thời là Phó Chủ tịch cấp cao của công ty nghiên cứu toàn cầu The Future Company, hiện tượng mukbang có nguồn gốc từ sự cô đơn của những người chưa kết hôn hoặc chưa có người yêu.

Thay vì đi ăn với bạn bè, người trẻ có thể chọn ở nhà và ăn tối cùng một mukbang BJ để trải nghiệm bữa ăn theo văn hoá tập thể truyền thống.

Kim Sung Jin mới 15 tuổi nhưng đã có 4 năm ăn tối trực tuyến - Ảnh: SBS

Không chỉ người xem, mukbang còn chữa cô đơn cho chính các BJ. BJ Kim Sung Jin bắt đầu ăn tối trước webcam từ năm 11 tuổi. Đây là cách để cậu đỡ cô đơn bởi cha mẹ cậu luôn bận đi làm xa.

Sung Jin thâm chí còn từng tự đội tóc dài giả gái để tạo niềm vui cho chính mình trong bữa ăn. Cậu cho biết, việc làm tường thuật trực tiếp bữa tối khiến cậu ăn uống điều độ hơn.

Nhưng mukbang cũng không thực sự là liệu pháp cải thiện chứng khó ăn tốt như những người tham gia phong trào này nghĩ. Xét theo hiệu ứng "bỏng ngô", khi nhìn liên tục vào màn hình TV, người xem sẽ không nhận thức được mình đang ăn bao nhiêu. Như khi đi xem phim, bạn vô thức ăn hết một túi bỏng lớn.

Ăn tối trực tuyến có thể là phương pháp giải quyết cô đơn ngắn hạn, nhưng lâu dài người trẻ sẽ dần bị tách ra khỏi thế giới thật.

Phía ngoài vẻ hào nhoáng, tươi tắn của một trào lưu mới, mukbang đang phản ảnh mặt tối của xã hội Hàn Quốc. Áp lực từ công việc, học tập, tài chính… khiến người trẻ Hàn dần thu hẹp mình khỏi cuộc sống bên ngoài. Sự cô đơn kéo họ đi ngược lại những lối sống truyền thống bình thường.