Đông đảo người xem hiện vật, hồ sơ của các chiến sĩ đi B - Ảnh: T.ĐIỂU

Trong đó có những cái tên quen thuộc như nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, các nhà thơ, liệt sĩ Lê Anh Xuân, Dương Thị Xuân Quý, bác sĩ, liệt sĩ Đặng Thùy Trâm, nữ chiến sĩ biệt động Sài Gòn, liệt sĩ Lê Thị Bạch Cát…

Sau khi Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, Cục Văn thư và lưu trữ nhà nước tổ chức "Lễ trao trả hồ sơ, kỷ vật của cán bộ đi B", triển lãm "Kỷ vật thời thanh xuân" được khai mạc chiều 25-7 tại trụ sở trung tâm, số 34 Phan Kế Bính, phường Cống Vị, quận Ba Đình, Hà Nội. 

Khoảng 200 hồ sơ, kỷ vật của cán bộ đi B thuộc các tỉnh thành thể hiện sự quyết tâm, tình nguyện đi B cùng nhân dân cả nước sát cánh với đồng bào miền Nam kháng chiến được chọn lọc giới thiệu tới người xem.

Những phần trưng bày về liệt sĩ Đặng Thùy Trâm, liệt sĩ, chiến sĩ biệt động Sài Gòn Lê Thị Bạch Cát khiến người xem xúc động - Ảnh: T.ĐIỂU

Không chỉ giới thiệu những tài liệu, kỷ vật đi B, tại mỗi góc trưng bày hiện vật của những nhân vật kể trên, ban tổ chức còn trích giới thiệu thêm những đoạn thơ, nhạc, những câu nói nổi tiếng của họ, thể hiện phẩm chất anh hùng của thanh niên một thời.

Theo Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, hồ sơ, kỷ vật của cán bộ đi B là toàn bộ hồ sơ, giấy tờ, kỷ vật được hình thành trong quá trình hoạt động của cán bộ, công nhân viên thuộc các cơ quan Đảng, Nhà nước và các đoàn thể địa phương được cử vào Nam công tác (đi B) và từ các cán bộ miền Nam tập kết ra Bắc công tác, an dưỡng, chữa bệnh, sau đó trở về miền Nam.

Trước khi vào Nam, theo quy định, các cán bộ đi B phải gửi lại toàn bộ tư trang, hành lý, đồ dùng, vật dụng, giấy tờ và cả tài sản cá nhân… cho Ủy ban Thống nhất Chính phủ giữ.

Trong mỗi bộ hồ sơ, kỷ vật của cán bộ đi B, ngoài tài liệu phản ánh những thông tin cá nhân như sơ yếu lý lịch, phiếu cán bộ, thẻ Đảng, sổ Đoàn… còn có nhiều kỷ vật như huân chương, huy chương, giấy khen, bằng khen, album ảnh, nhật ký, sổ tay, thẻ tiết kiệm, công trái, vàng…

Một tập hồ sơ của cán bộ đi B được trưng bày - Ảnh: T.ĐIỂU

Một thời gian sau ngày thống nhất đất nước, khối hồ sơ, kỷ vật đi B này được chuyển về cho Cục Văn thư và lưu trữ nhà nước quản lý, hiện nay đang bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III.

Khi được bàn giao về cơ quan lưu trữ, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III đã chỉnh lý khoa học khối tài liệu này, đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu để tra cứu trên mạng Internet với hơn 72.000 hồ sơ cán bộ đi B từ các tỉnh thành trong cả nước.

Sau đó trung tâm trao danh mục và sao trả 55.722 bản sao hồ sơ cán bộ đi B về chi cục văn thư lưu trữ 63 tỉnh, thành phố, phục vụ việc nhận lại hồ sơ của cán bộ đi B.

Bà Cao Thị Phòng xúc động nhận lại nhẫn vàng và tập hồ sơ đi B của chồng mình là cán bộ Lê Đình Khương, đã mất chục năm trước - Ảnh: T.ĐIỂU

Coi việc trao trả lại hồ sơ, kỷ vật của cán bộ đi B trở về với chính chủ nhân của nó là nhiệm vụ thiêng liêng, ý nghĩa, trong buổi khai mạc triển lãm chiều 25-7, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III đã trao trả hồ sơ, kỷ vật cho hơn chục gia đình cán bộ đi B tại Hà Nội, Hải Phòng.

Trong đó có cả trường hợp trả lại nhẫn vàng cho thân nhân gia đình cán bộ đi B Lê Đình Khương (quê ở Bình Định, sinh sống tại Hải Phòng).

Có một ‘cung trầm’ ở di tích nhà tù Hỏa Lò tháng 7 này

TTO - Có một ‘cung trầm’ ở di tích nhà tù Hỏa Lò (Hà Nội), mời gọi người ghé thăm, xúc động trước những tấm gương anh hùng, liệt sĩ trong tháng 7, tháng tri ân những người con ưu tú của đất nước đã ngã xuống cho độc lập, tự do.