Trong chương trình Trên Ghế ngày 20-11, chuyên gia Nguyễn Thúc Hoàng Linh đã đưa ra những nhận định sâu sắc về bức tranh xe Trung Quốc ở Việt Nam.

Hãng xe Trung Quốc nhắm vào chỗ mà xe Nhật - Hàn còn bỏ ngỏ

* Thị trường xe Trung Quốc tại Việt Nam đang sôi động hơn nhiều. Anh đánh giá như thế nào?

- Xe Trung Quốc là những “người đến sau” trong ngành ô tô, nên họ chọn triết lý sản phẩm riêng: những gì các hãng khác chưa làm, hoặc làm nhưng giá cao, thì họ sẽ khai thác với mức giá thấp hơn.

Vì vậy, họ thường nhắm vào các phân khúc mà Nhật, Hàn hay Mỹ còn bỏ trống.

Một xu hướng khác là họ muốn tiếp cận nhóm khách hàng trẻ. Những người U40 vốn đã quen và có thiện cảm với xe Nhật, Hàn nên rất khó thay đổi quan điểm. Còn nhóm cuối 9X, đầu 2000 cởi mở với công nghệ và dễ thuyết phục hơn.

Xe Trung Quốc dễ rơi vào bẫy giá

* Tuy nhiên, nếu họ cứ đi theo mô hình này dễ tạo thành định kiến: xe Trung Quốc thì phải rẻ, như vậy họ sẽ rất khó bán xe đắt?

- Điều đó có thể xảy ra, nhất là với người tiêu dùng Việt vốn thận trọng với xe Trung Quốc nhưng không bài trừ sản phẩm Trung Quốc.

Hàng Trung Quốc ở Việt Nam phổ biến vì đáp ứng đúng nhu cầu và mức giá. Khi các hãng xe Trung Quốc đưa ra những mẫu chất lượng ở mức chấp nhận được và rẻ hơn xe Nhật - Hàn, người tiêu dùng vẫn sẽ mua. Nghĩa là chỉ cần sản phẩm phù hợp thói quen và nhu cầu thị trường, họ vẫn có thị phần.

Tuy nhiên, tâm lý e ngại sẽ rõ hơn ở phân khúc giá cao, nơi khách hàng đã quen xe Nhật, Hàn.

Ví dụ như VF 3, khi ra mắt với mức giá rất rẻ, người Việt mua ngay vì nhu cầu đi lại cơ bản, dù so với xe đắt hơn thì khó sánh được.

Xe Trung Quốc vẫn có tệp khách hàng riêng

* Khi người mua đã chấp nhận chọn xe Trung Quốc rồi, câu hỏi tiếp theo sẽ là: nên chọn dòng nào?

- Xe Trung Quốc có lợi thế ở mảng “năng lượng mới”. Đây chính là khoảng trống mà xe Nhật, Hàn hay Mỹ vẫn chưa khai thác mạnh.

Trong bối cảnh Việt Nam hướng đến giảm phát thải, nếu các hãng Trung Quốc tận dụng tốt cơ hội và đưa ra sản phẩm phù hợp thì người tiêu dùng sẽ dễ chấp nhận hơn.

Về phía người dùng, xe điện vẫn còn những thách thức quen thuộc. Hybrid vì thế vẫn chứng minh được sự tiện lợi, còn PHEV đóng vai trò trung gian cho nhóm nhu cầu đặc thù.

Nếu xe Trung Quốc có cấu hình hybrid cùng thiết kế và tiện nghi hợp lý, họ vẫn sẽ có khách hàng. Nếu cần một chiếc xe phục vụ đi lại hằng ngày, tôi sẵn sàng chọn một mẫu hybrid Trung Quốc, miễn là phù hợp với nhu cầu của mình.

* Những mẫu xe nào để lại ấn tượng tốt với anh?

- Ở tầm phổ thông, sản phẩm của Lynk & Co đang là lựa chọn khá tốt; thấp hơn nữa Geely Coolray cũng là mẫu rất ổn.

Trong phân khúc PHEV, cạnh tranh khá gay gắt giữa BYD và nhiều hãng Trung Quốc khác. Xét về pin và mô-tơ, tôi đánh giá BYD vẫn có lợi thế.

Ở nhóm cao hơn, Lynk & Co 08 vừa ra mắt cũng là mẫu đáng cân nhắc. Tuy nhiên phân khúc này lại có rất nhiều đối thủ mạnh từ Nhật, Hàn đến châu Âu, chưa chắc người dùng sẽ chọn xe Trung Quốc. Dù vậy, nếu vài năm tới họ có sản phẩm đủ hấp dẫn và thuyết phục, kết quả có thể sẽ khác.

Những điều xe Trung Quốc cần khắc phục

* Vậy anh còn e dè gì với các xe Trung Quốc?

- Đó là dịch vụ hậu mãi. Những thương hiệu chưa chứng minh được khả năng cung ứng linh kiện, phụ tùng và chất lượng dịch vụ sẽ tạo cảm giác lo ngại.

Ô tô hiện nay ngày càng hiện đại, phức tạp và phụ thuộc nhiều vào hãng, không còn như trước đây có thể sửa ở gara ngoài hay tự xử lý những lỗi nhỏ tại nhà. Với các mẫu xe Trung Quốc vốn tích hợp nhiều công nghệ, nhu cầu về dịch vụ chuẩn càng cao.

Thứ hai là nguồn phụ tùng. Từ trước đến nay, linh kiện từ Trung Quốc khá khó kiểm soát chất lượng. Nếu hãng không đảm bảo nguồn phụ tùng chính hãng tốt, để hàng trôi nổi xuất hiện nhiều, đó sẽ là điểm trừ rất lớn và có thể gây rủi ro cho người dùng.

* Những cái tên ít người biết đến hơn như Dongfeng hay Haima thì sao?

- Các mẫu xe của Dongfeng hay Haima hiện nay không hướng nhiều tới người dùng cá nhân mà chủ yếu phục vụ thị trường dịch vụ.

Ở góc độ người tiêu dùng cá nhân, tôi không muốn mua một mẫu xe quá hiếm. Chưa nói đến giá trị bán lại, chỉ riêng việc tìm phụ tùng, tìm người chia sẻ kinh nghiệm hay sự hỗ trợ từ cộng đồng cũng đã khó, vì gần như không có hệ sinh thái người dùng đủ lớn để tham khảo khi xe gặp vấn đề.

Một thương hiệu khác là MG. Hiện họ chủ yếu tập trung xe xăng và doanh số cũng ổn. Tuy nhiên, trong tầm giá của MG, các hãng Hàn đang cạnh tranh rất mạnh. Cá nhân tôi vẫn chưa tìm được lý do đủ thuyết phục để chọn MG thay vì những mẫu xe tương đương từ Nhật hoặc Hàn.

Xe Trung Quốc đang có cơ hội ở Việt Nam

* Người dùng Việt đang phản ứng như thế nào với xe Trung Quốc?

- Hiện xe Trung Quốc không còn bị nhìn bằng ánh mắt nghi ngại như trước, không còn cảnh người mua lo “năm sau hãng còn tồn tại không”, hay lệ thuộc vào các đại lý nhỏ nhập số lượng ít. Giờ họ đã có chính hãng, hệ thống bảo dưỡng và phân phối bài bản.

Các hãng xe Trung Quốc đã thực sự đặt được nền móng tại Việt Nam. Thử thách tiếp theo của họ là chinh phục thế hệ người mua xe mới.

Những ông lớn như Toyota, Honda có đầy đủ nền tảng và kinh nghiệm hàng trăm năm. Việc họ bán gì hay làm gì chỉ phụ thuộc vào thời điểm tối ưu cho thị trường, chứ không phải vì họ thiếu công nghệ hay sản phẩm.

Từ năm 2026, thị trường Việt Nam sẽ là một cuộc cạnh tranh rất khốc liệt. Khi xe Trung Quốc đã hoàn thiện dải sản phẩm ở hầu hết phân khúc, họ sẽ có cơ hội bứt lên mạnh mẽ.

* Cảm ơn anh rất nhiều.

'Lynk & Co 08 dù giá dưới 1,2 tỉ cũng sẽ bị nói đắt, riêng kính không viền đã không thể rẻ được'

Theo chuyên gia, Lynk & Co 08 sở hữu nhiều điểm khác biệt nổi bật so với các mẫu xe cùng phân khúc SUV/CUV cỡ D đang có mặt trên thị trường.