Phóng to

Họp báo tại Bệnh viện Rudolfinerhaus ngày 12-12 về "vụ đầu độc Yushchenko". Từ trái sang: bác sĩ Korpan, ông Yushchenko, bà Katerina và giám đốc bệnh viện Michael Zimpfer

Nó bắt nguồn từ việc bác sĩ người Áo Michael Zimpfer xác nhận vụ đầu độc "là có thật". Câu chuyện thực hư ra sao?

Bà Yushchenko kể về vụ "đầu độc"

Câu chuyện của bà Katerina được tường thuật trên AP, ABC: đêm 5-9, Viktor (Yushchenko) có cuộc gặp Igor Smeshko, người đứng đầu Cơ quan an ninh Ukraine (SBU) và người phó của ông này là Volodylym Stasiuk, khá gần gũi với tổng thống sắp mãn nhiệm Leonid Kuchma.

Cuộc gặp diễn ra theo yêu cầu của phe đối lập, muốn biết SBU sẽ hành động thế nào trong cuộc vận động tranh cử sắp tới. Yushchenko cho rằng mình đứng đầu trong đa số các cuộc thăm dò nên muốn có sự bảo đảm trước rằng SBU sẽ giữ vị thế trung lập.Tại nhà nghỉ sang trọng của Smeshko ở ngoại ô Kiev, ba người vừa dùng bữa tối vừa thảo luận. Bà Katerina kể: "Tôi nghĩ có gì đó khác lạ ở chồng mình khi ông ấy về nhà tối đó - vì ông rất khỏe mạnh, không bao giờ phải uống thuốc.

Tối đó, tôi phát hiện ngay có mùi dược phẩm trong hơi thở của ông ấy. Tôi có hỏi nhưng Viktor đã gạt đi, nói chẳng có gì đâu".Trong đêm đó, cơn đau bụng đầu tiên ập tới. Những ngày sau, các cơn đau bất thường tăng dần và bắt đầu ảnh hưởng tới cuộc vận động tranh cử của Yushchenko. Ngày 10-9, các bác sĩ địa phương đề nghị Yushchenko đi điều trị ở nước ngoài.

Ông đã chọn Bệnh viện Rudolfinerhaus (bác sĩ điều trị riêng của Yushchenko tại bệnh viện ở Vienna này, ông Nikolai Korpan, là bạn thân của bà Katerina). Khi Yushchenko tới Vienna, sức khỏe của ông sút giảm rất nhiều: đi đứng loạng choạng, đau bụng thường xuyên. Mặt và ngực của ông đầy mụn nhọt.

Sau tám ngày điều trị, các bác sĩ lẫn giám đốc bệnh viện Michael Zimpfer vẫn không thể xác định nguyên nhân căn bệnh. Họ cho rằng Yushchenko đã tới viện quá trễ; chất độc đã ngấm vào máu.Dẫu thế, họ cũng cho phép bệnh nhân của mình về nước để vận động tranh cử sau khi cho thuốc giảm đau. Ba ngày sau khi ra viện, Yushchenko đứng trước Quốc hội Ukraine và tố cáo chính phủ mưu toan giết ông ta.

"Hãy nhìn mặt tôi đi, và đây chỉ là 1/100 những vấn đề tôi phải chịu đựng. Tôi rất muốn biết tên của những kẻ ám sát tôi. Nhưng ngay cả khi không có cuộc điều tra nào thì câu trả lời cũng rất đơn giản - kẻ giết người là chế độ này"(!).Đến ngày 11-12, bác sĩ Zimpfer kết luận chất độc là dioxin, và bảo khi Yushchenko tới Vienna, nồng độ dioxin trong máu "cao gấp hàng ngàn lần cho phép!". Nhưng sau đó, cũng từ Bệnh viện Rudolfinerhaus, thông tin đã có cự ly.

Ngày 11-12, trong khi giám đốc Zimpfer khẳng định Yushchenko bị đầu độc bằng dioxin qua đường thực quản, thì bác sĩ Korpan quả quyết "chỉ một mình dioxin không thôi không thể mang tới những hậu quả tai hại như thế cho Yushchenko".

Theo ông, phải là sự kết hợp của "nhiều độc tố". Ngày 12-12, chuyên gia độc dược Anh John Henry trả lời phỏng vấn BBC đưa ra giả thiết về việc sử dụng "tác nhân da cam" từng được Mỹ sử dụng trong chiến tranh VN.

Cùng ngày, nhật báo Anh The Observer lại dẫn lời các đại diện bộ tham mưu đối lập của Yushchenko nói có thể chủ nhân của họ bị đầu độc bởi chất T-2 (còn gọi là mưa vàng - yellow rain). Đây là chất độc do KGB (Cơ quan an ninh Liên bang Xô viết cũ) sản xuất như một đối kháng với tác nhân da cam, cũng gây những triệu chứng tương tự chất da cam.

Ai đầu độc?

Thứ trưởng y tế Ukraine Aleksander Orda, người cười nhạo rằng phe đối lập có thể nhân cơ hội này dựng nên cả "một nền văn học về vụ đầu độc Yushchenko", khẳng định: Yushchenko bị chính những người thân cận đầu độc.

Ông phân tích: "Với loại chất độc như dioxin, để tác động vào ông Yushchenko tới mức như hiện nay thì việc đầu độc Yushchenko phải diễn ra ròng rã trong suốt hai tháng rưỡi. Để làm được điều đó chỉ có những người gần gũi nhất với Yushchenko". Hãng tin Phần Lan STT dẫn lời một chuyên viên độc chất người Phần Lan tên Tetta thuộc Viện Y tế nước này nói "dioxin là một chọn lựa tồi nếu muốn giết Yushchenko, vì rất dễ tìm ra độc chất này thậm chí nhiều năm sau khi nạn nhân đã qua đời".Giám đốc Trung tâm thông tin về độc dược thuộc Bộ Y tế Nga Yuri Ostapenko trả lời phỏng vấn Tiếng Vọng Matxcơva tỏ ý nghi ngờ giả thiết của các bác sĩ Áo vì "dioxin không thuộc loại chất tác động nhanh mà việc phát tác đòi hỏi nhiều tháng, nhiều năm, thậm chí nhiều chục năm.

Không thể hôm nay bị đầu độc, ngày mai đã xuất hiện triệu chứng". Còn nếu dùng liều cao, nạn nhân sẽ chết ngay lập tức. Tuy nhiên, sau kết luận của bệnh viện Áo cuối tuần trước, Viện Kiểm sát Ukraine đã quyết định mở lại vụ điều tra.