Chuyến thăm Thụy Điển của Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quan hệ song phương khi khoa học - công nghệ được kỳ vọng trở thành trụ cột mới của hai nước. Đây là lĩnh vực mà Thụy Điển có thế mạnh vượt trội và Việt Nam đang theo đuổi như một đột phá để trở thành nước phát triển vào năm 2045.

Thế mạnh của Thụy Điển

Spotify, dù "sinh sau đẻ muộn" tại Thụy Điển, đã nhanh chóng trở thành một trong các thế lực toàn cầu về dịch vụ âm nhạc trực tuyến. Không chỉ Spotify, nhiều cái tên lớn khác trong ngành công nghệ thế giới đều khởi phát từ quốc gia Bắc Âu này.

Thụy Điển chỉ chiếm 0,13% dân số toàn cầu, song có tầm ảnh hưởng lớn đối với đổi mới sáng tạo của thế giới. Quốc gia này nhiều lần đứng đầu Bảng xếp hạng đổi mới sáng tạo châu Âu và đạt thứ hạng cao trong chỉ số đổi mới toàn cầu cùng chỉ số thịnh vượng Legatum. 

Với lịch sử phong phú từ những huyền thoại như Alfred Nobel và việc sáng lập Giải thưởng Nobel, Thụy Điển luôn đi đầu trong tiến bộ khoa học và công nghệ suốt nhiều thế kỷ.

Sự tập trung từ sớm vào giáo dục và nghiên cứu được xem là chìa khóa tạo nên năng lực đổi mới sáng tạo của Thụy Điển. Ngay từ năm 1842, nước này đã áp dụng chế độ giáo dục bắt buộc cho trẻ em từ 7 đến 13 tuổi (ngày nay từ 6 đến 15 tuổi). Quyết định mang tính đột phá đó không chỉ nâng cao trình độ người dân mà còn đưa quốc gia này từ một nước nông nghiệp nghèo nàn trở thành người đi đầu về đổi mới sáng tạo.

Về nghiên cứu và phát triển (R&D), Thụy Điển thường xuyên đầu tư hơn 3% GDP vào lĩnh vực này, vượt xa mức trung bình toàn châu Âu là 2,2% (năm 2023). Tầm nhìn về Internet của Chính phủ Thụy Điển được định hướng từ những năm 1990, khi nhà chức trách triển khai mạng lưới băng thông rộng và các chương trình cho mượn máy tính hoặc trợ cấp mua mới. Những chính sách này giúp người Thụy Điển sớm tiếp cận Internet tốc độ cao cùng kiến thức toàn cầu.

Cơ hội hợp tác mới

Sự phát triển của các công ty Thụy Điển đã tác động tích cực đến cuộc sống người dân nhiều nước, trong đó có Việt Nam. Hàng trăm triệu người trên khắp thế giới tìm đến Spotify nghe những bản nhạc, chương trình podcast để giảm bớt căng thẳng. 

Tại Việt Nam, những người sử dụng mạng 5G của các nhà mạng lớn đang hưởng lợi từ thiết bị mạng do Ericsson từ Thụy Điển cung cấp.

Trong hành trình phát triển, Việt Nam và Thụy Điển chia sẻ nhiều điểm chung. Quốc gia Bắc Âu chưa bao giờ hài lòng với hiện tại và luôn tìm cách đổi mới, sáng tạo để tiếp tục đi đầu. Trong khi đó, với nghị quyết 57-NQ thông qua tháng 12-2024, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045 thông qua thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

"Đây là những lĩnh vực rất phù hợp với nhu cầu, tiềm năng và thế mạnh của hai bên" - Đại sứ Việt Nam tại Thụy Điển Trần Văn Tuấn chia sẻ. Việt Nam có nhu cầu hợp tác bình đẳng, cùng có lợi với nhiều nước có thế mạnh trong những lĩnh vực này. Để tiến nhanh và vững trong kỷ nguyên số toàn cầu, Việt Nam cần những người bạn đồng hành đáng tin cậy như Thụy Điển.

Không phải ngẫu nhiên mà vào tháng 3-2024, SEB - ngân hàng lớn nhất Bắc Âu có trụ sở tại Thụy Điển - đã chọn thủ đô Hà Nội để tổ chức Hội nghị thường niên các CEO Bắc Âu, thể hiện sự tin tưởng vào tiềm năng của Việt Nam.

Tinh thần cởi mở và thiện chí hợp tác được thể hiện rõ qua chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính, khi ông dành hoạt động đầu tiên ngày 12-6 cho các doanh nghiệp Thụy Điển. Tại cuộc làm việc, Marcus Wallenberg - chủ tịch hội đồng quản trị Tập đoàn SEB, đồng thời là người đứng đầu Tập đoàn Wallenberg và lãnh đạo các doanh nghiệp như Astra Zeneca, Ericsson - đã trao đổi về cơ hội và kế hoạch đầu tư tại Việt Nam trong các lĩnh vực năng lượng, tài chính, khoa học, công nghệ, viễn thông.

Trả lời các doanh nghiệp, Thủ tướng cho hay trước nguy cơ ảnh hưởng an ninh mạng ở cấp độ quốc gia, Việt Nam ưu tiên hợp tác với các đối tác có trình độ công nghệ cao, là bạn truyền thống và có độ tin tưởng cao như Thụy Điển. Các doanh nghiệp Thụy Điển được khuyến khích tiếp tục mở rộng đầu tư vào hạ tầng công nghệ thông tin của Việt Nam, nhất là ở vùng sâu vùng xa, trên tinh thần "tin tưởng mới hợp tác và hợp tác để tin tưởng nhau hơn".

Về phát triển kinh tế tư nhân, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định các doanh nghiệp Thụy Điển có cơ hội lớn đầu tư vào phát triển điện và được hoan nghênh đầu tư vốn, chuyển giao công nghệ cũng như kinh nghiệm trong các lĩnh vực sản xuất robot, bán dẫn tại Việt Nam.

Thụy Điển sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Thụy Điển, chiều ngày 12-6 giờ địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có các cuộc hội kiến Công chúa kế vị Thụy Điển Victoria và Phu quân, Chủ tịch Quốc hội Andreas Norlen và lãnh đạo các chính đảng.