Rõ ràng hiện tượng El-Nino có cường độ rất mạnh đã làm thay đổi thời tiết trên toàn cầu, đặc biệt là những nước nằm trong vùng nhiệt đới và gần xích đạo Thái Bình do chịu tác động bởi sự biến động khí hậu.

Thông thường, trong tháng 12 có vài đợt rét đậm rét hại, nhất là từ Noel đến Tết dương lịch có lúc xuất hiện băng giá, tuyết nhẹ trên các vùng núi cao. Nhưng mùa đông năm nay, diễn biến nhiệt độ khá thất thường.

Những đợt rét nhất tính đến thời điểm này là từ ngày 16-12, tại nhiều khu vực miền núi phía Bắc như Sa Pa (Lào Cai), Đồng Văn (Hà Giang) có mưa tuyết nhẹ xuất hiện, tại vùng núi phía Bắc (Cao Bằng) băng tuyết xuất hiện mật độ dày ở độ cao hơn 1.900m so với mực nước biển.

Nhưng đợt rét này cũng chỉ kéo dài vài ngày rồi trời ấm dần. Như vậy năm nay trời rét đậm rét hại muộn hơn và ngắn ngày hơn.

Xem lại nhiệt độ tháng 12 mùa đông năm nay, nhiệt độ trung bình tại Hà Nội là 19^OC (cao hơn 0,8^OC so với trung bình nhiều năm), cao nhất là 30^OC và thấp nhất là 12^OC.

Như vậy tại Hà Nội có những ngày khá oi nóng, và chưa có lúc rét dưới 12^OC (những năm trước hầu hết từ 9-11^OC, lạnh nhất là tháng 12-1999 là 6^OC).

Đối với Đà Nẵng thì xu hướng nhiệt độ cao khá rõ, tháng 12-2015 có nhiệt độ trung bình là 24,2^OC (cao hơn trung bình nhiều năm 2,3 độ) và hầu như chỉ có một đợt vừa qua là có nhiệt độ thấp nhất 17^OC, còn lại nhiều ngày nhiệt độ khá cao do tuy đã vào cao điểm mùa mưa nhưng năm nay mưa ít.

TP.HCM và Cần Thơ có nền nhiệt độ 28-28,5^OC (cao hơn 2,1-2,5^OC so với trung bình nhiều năm), nhiều ngày nhiệt độ cao nhất từ 33-35^OC, ban ngày trời nắng, thời gian nắng gắt kéo dài từ 10g-15g với nhiệt độ cao, do vậy làm tăng thêm cảm giác nóng và oi bức như trong giữa tháng hè, cảm giác khô hanh đến sớm hơn bình thường.

So sánh với hai thời kỳ El-Nino rất mạnh từ tháng 3-1997 đến tháng 4-1998 (14 tháng) và lần này El-Nino từ tháng 3-2014 và dự báo sẽ còn đến tháng 3-2016 (25 tháng) cho thấy kéo dài hơn và cường độ mạnh hơn, đây là đợt El-Nino mạnh nhất trong vòng gần 100 năm qua.

Có thể nói năm 2015 thời tiết trên cả nước ta diễn biến với nhiều bất thường, như đợt mưa lũ trái mùa chưa từng có ở miền Bắc xảy ra vào đầu năm 2015, lúc thì mưa như trút nước, nhưng rồi lại nắng nóng bất thường nên vẫn thiếu mưa.

Tình hình nắng nóng liên tục trên diện rộng từ miền Bắc cho đến tận miền Nam, nhiều nơi ở miền Trung nắng nóng lịch sử.

Mùa bão năm nay muộn và ít hơn hẳn so với trung bình nhiều năm, mặc dù trong tháng 12 dồn dập bổ sung một cơn bão và một áp thấp nhiệt đới, nhưng cả nước ta chỉ chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi hai cơn bão, do vậy mưa thiếu hụt nhiều, có nơi lượng mưa cả năm nay chỉ đạt 50-60% lượng mưa trung bình năm.

Điều đó dẫn đến hạn hán nghiêm trọng và ở miền Nam mặn xâm nhập rất sớm (có nơi sớm gần hai tháng) và cho thấy trước một mùa khô khốc liệt đang diễn ra, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất nông nghiệp và ngay cả đối với những ngành kinh tế khác.

Trong những ngày cuối năm 2015 sẽ có một đợt không khí lạnh mạnh tràn về, nhiệt độ sẽ giảm, miền Bắc rét, miền Nam trời sẽ trở nên se lạnh đêm về sáng, rõ rệt hơn đêm Noel vừa qua.

Đấy có thể là đợt lạnh nhất đối với miền Nam, miền Đông có nhiệt độ thấp nhất khoảng 18-20^OC, còn các nơi khác từ 20 -22^OC.

Sông Đakrông (Quảng Trị) cạn trơ đáy, trâu có thể ra giữa mặt sông để gặm cỏ - Ảnh: Quốc Nam Mùa đông như mùa hè, thủy điện ngừng hoạt động Tình hình hồ chứa nước của nhà máy thủy điện Quảng Trị còn căng hơn. Từ đầu tháng 11, nhà máy phải tạm ngừng phát điện để tích nước cho năm sau. Trong khi thời điểm này là những tháng cao điểm để phát điện. Việc ngừng phát điện có thể phải kéo dài đến hết tháng 2-2016, vì phải bốn tháng mới tích đủ nước. Thủy điện ngừng hoạt động dẫn đến nước sông Đakrông tại vùng hạ du cạn kiệt trơ đáy cả tháng qua. Giữa mùa mưa mà người dân vẫn có thể đi bộ qua lại giữa mặt sông như mùa hè. Suốt một đoạn sông dài từ chân đập thủy điện này về đến cầu Đakrông dài cả chục cây số mặt sông đều chung tình trạng như thế. Tương tự, nhiều nhà máy thủy điện lớn ở Thừa Thiên - Huế cũng đang rơi vào cảnh ngắc ngoải vì thiếu hụt nguồn nước, sản lượng điện giảm nặng. Từ giữa tháng 12-2015, nhà máy này đã tạm dừng hoạt động để tích nước, đảm bảo phát điện trong mùa khô năm sau.

Ông Nguyễn Thái Lân - Ảnh: Tr.Trung * Ông Nguyễn Thái Lân (trưởng phòng dự báo - Đài Khí tượng thủy văn khu vực Trung Trung bộ): Nhiệt độ tăng 2OC, mưa giảm 30% Trong năm 2015, số lượng bão và áp thấp nhiệt ở mức thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm. Tổng lượng mưa trong khu vực từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi chỉ đạt khoảng 70-90% so với lượng mưa trung bình nhiều năm. Trong khi đó, nhiệt độ trung bình lại cao hơn, có tháng cao hơn 2OC. Trong năm có bốn đợt mưa lớn, nhưng chỉ có đợt mưa trái mùa vào cuối tháng 3 khiến nước sông Vệ (Quảng Ngãi) lên mức báo động 3, còn lại những đợt mưa lớn khác chỉ gây lũ một số sông ở mức báo động 1; so với trung bình nhiều năm thì lũ năm nay ít hơn và đỉnh lũ cũng thấp hơn nhiều. Thời điểm này khu vực Trung Trung bộ đã bước vào mùa ít mưa, vì thế lượng nước tưới cho vụ mùa hè thu sắp tới có khả năng thiếu hụt lớn. Dự báo từ nay đến giữa năm 2016, nhiệt độ sẽ cao hơn và lượng mưa lại thấp hơn so với cùng kỳ. Do vậy, các ngành nông nghiệp và thủy điện phải chủ động trong việc sử dụng nước để tránh thiếu hụt.