Khoảng 3h đến 5h sáng nay, khi tâm bão Bualoi đang trên đất liền Hà Tĩnh - Nghệ An thì tại Ninh Bình (khu vực tỉnh Nam Định cũ) - cách xa tâm bão khoảng 200km xảy ra lốc xoáy quét qua các xã Quỹ Nhất, Hải Anh, Hải Thịnh, Hồng Phong, Gia Hưng và Chất Bình làm 9 người chết, 18 người bị thương, 11 nhà đổ sập, 126 nhà hư hỏng tốc mái...

Tiếp đến khoảng 10h30 sáng nay - khi tâm bão đang ở khu vực biên giới Nghệ An - Lào thì tại các xã Thái Thụy, Thái Ninh, Đông Thái Ninh (tỉnh Hưng Yên) tiếp tục xảy ra lốc xoáy làm 2 người chết, 9 người bị thương. Cùng thời điểm, tại một số xã ở Hải Phòng cũng xảy ra dông lốc xoáy khiến 2 người bị thương, hàng trăm ngôi nhà bị tốc mái, hư hỏng.

Trên mạng xã hội cũng chia sẻ thông tin chiều nay tại khu vực phường Thượng Cát (Hà Nội), Đầm Hà (Quảng Ninh) cũng xảy ra dông lốc.

Quy mô lốc xoáy rất nhỏ, radar, vệ tinh khó nắm bắt được vị trí, hình hài của lốc xoáy

Lý giải với Tuổi Trẻ Online về việc liên tiếp xảy ra lốc xoáy hôm nay, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết bão Bualoi có đặc điểm hoàn lưu phía bắc tâm bão mạnh và rộng hơn so với hoàn lưu phía nam. Đây cũng là điểm chung của đa số các cơn bão.

Do rìa phía bắc của các cơn bão thường là áp cao cận nhiệt đới nên khu vực này có ranh giới gradient khí áp lớn hơn, sự khác nhau giữa khối khí phía bắc với khối khí trong vùng tâm bão lớn hơn về các đặc tính nhiệt độ, áp suất và độ ẩm, nên giao tranh của hai khối khí gây mưa dông thường nhiều hơn, gió thường mạnh hơn ở phía bắc tâm bão.

"Bão Bualoi khi đi vào khu vực Bắc Trung Bộ thì phần rìa phía bắc nằm vùng Đồng bằng Bắc Bộ nên đã xảy ra dông mạnh, nhiều ổ dông lớn đã hình thành trong sáng 29-9, kèm theo đó là các cơn lốc xoáy đã được ghi nhận qua camera điện thoại người dân ở các địa phương như Ninh Bình, Hưng Yên, Hải Phòng…" - ông Lâm cho biết. 

Ông xác nhận các trận lốc xoáy này có quy mô rất nhỏ (vài chục tới vài trăm mét), thời gian xảy ra ngắn (vài phút tới vài chục phút) và thường chỉ được ghi nhận ở những vùng không gian rộng, như các cánh đồng, dọc các đường cao tốc và ít khi ghi nhận được trong thành phố do không gian chật hẹp hơn.

Theo ông Lâm, lốc xoáy xảy ra ở quy mô nhỏ, nên ghi nhận được số lượng các cơn lốc chủ yếu là tình cờ, có thể do người đi đường, người dân chủ động quan sát và quay lại mới thấy, còn trên các hệ thống quan trắc của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia chỉ ghi nhận được nếu xảy ra tại vị trí các trạm đo có quan trắc viên.

"Quy mô lốc xoáy rất nhỏ, đường kính chỉ vài chục đến một hai trăm mét nên các radar, vệ tinh gần như là không thể nắm bắt được vị trí, hình hài của lốc xoáy. Do đó công tác đo đạc, quan trắc, dự báo lốc xoáy rất khó, chúng tôi chỉ có thể cảnh báo trong các cơn dông có khả năng xảy ra lốc xoáy" - ông Lâm giải thích.

Ông Lâm cũng cảnh báo với các cơn lốc xoáy dù quy mô nhỏ nhưng tốc độ gió lại rất lớn, tương đương với gió trong bão và gió giật mạnh trong các cơn dông. Do vậy thiệt hại về người, tài sản, cây cối, vật dụng bị cuốn theo cơn lốc rất nhiều, gây ra thiệt hại dọc theo đường di chuyển của lốc xoáy.

Đêm nay và ngày mai, ở Bắc Bộ vẫn có nguy cơ xảy ra lốc xoáy

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết thêm về mặt bản chất, hiện tượng lốc xoáy cũng là một cơn bão nhưng ở quy mô rất nhỏ, nhỏ hơn bão rất nhiều, cả về mặt kích thước, không gian, thời gian tồn tại.

"Đối với những cơn bão cũng hình thành xoáy như vậy nhưng duy trì trong thời gian dài, quy mô không gian lớn thì chúng ta có vệ tinh, radar, mô hình tính toán biết được hình hài, cấu trúc của bão, khi đó chúng ta phân tích, theo dõi thì có thể dự báo được. Còn đối với dông, lốc xoáy xảy ra trong phạm vi hẹp, nhỏ nên chúng ta chỉ quan trắc bằng mắt thường" - ông Khiêm nói.

Theo ông Khiêm, hiện nay khoa học khí tượng chỉ cảnh báo khả năng xảy ra lốc xoáy, vòi rồng, mưa đá trong điều kiện có các đám mây dông rất mạnh, được hình thành trong môi trường nóng, ẩm, bất ổn định lớn. Khoa học hiện nay chỉ có thể đưa ra được cảnh báo như vậy, chứ chưa đưa được dự báo vị trí, cường độ hay diễn biến của các lốc xoáy, vòi rồng.

Ông Lâm cho biết do ảnh hưởng của hoàn lưu sau bão Bualoi, trong hôm nay và ngày mai mưa lớn tiếp tục xảy ra ở đồng bằng, trung du, miền núi Bắc Bộ.

Do đó trong tối và đêm nay tiếp tục có khả năng hình thành dông, lốc dọc các khu vực đồng bằng Bắc Bộ, trung du và miền núi phía Bắc. Do đó người dân cần đề phòng hiện tượng này trong một ngày tới.

9 người thiệt mạng ở Ninh Bình do dông lốc bão Bualoi

Sáng 29-9, trao đổi với Tuổi Trẻ Online, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Ninh Bình cho biết trận dông lốc xảy ra vào rạng sáng cùng ngày đã khiến nhiều người thiệt mạng, bị thương.