21/04/2021 23:11 GMT+7

Úc hủy thỏa thuận 'Vành đai, Con đường', Trung Quốc nói gì?

BẢO DUY

TTO - Việc Úc hủy bỏ các thỏa thuận tham gia sáng kiến 'Vành đai, Con đường' của Trung Quốc khiến Bắc Kinh không hài lòng. Lý do của Úc là những thỏa thuận với Trung Quốc đe dọa an ninh quốc gia.

Ngoại trưởng Úc Marise Payne - Ảnh: AFP

Trong thông cáo được phát tối 21-4 (giờ Việt Nam), Đại sứ quán Trung Quốc tại Úc nhấn mạnh Bắc Kinh "phản đối và không hài lòng" trước quyết định của chính quyền Canberra. Thông cáo cảnh báo động thái của Úc chỉ làm "tổn hại thêm nữa mối quan hệ song phương", theo Hãng tin Reuters.

Phản ứng được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Úc Marise Payne tuyên bố chính phủ liên bang sẽ hủy bỏ 2 thỏa thuận giữa bang Victoria và Trung Quốc. "Các thỏa thuận này không phù hợp với chính sách đối ngoại của Úc hoặc bất lợi cho quan hệ đối ngoại của chúng tôi", bà Payne giải thích.

Các thỏa thuận với Trung Quốc được ký vào năm 2018 và 2019 nhưng không mang tính ràng buộc pháp lý. Mục đích của việc ký kết nhằm tạo ra các khuôn khổ hợp tác giữa bang Victoria và Trung Quốc trên cơ sở sáng kiến "Vành đai, Con đường" (BRI).

Hai thỏa thuận khác giữa bang Victoria với Iran và Syria cũng bị hủy, theo bà Payne.

Cơ sở cho việc hủy 4 thỏa thuận này là một đạo luật được thông qua vào năm ngoái. Theo đạo luật đó, chính phủ liên bang có quyền hủy những thỏa thuận của các bang nếu xét thấy chúng đe dọa an ninh quốc gia.

Theo giới quan sát, đạo luật này là một nỗ lực của Canberra trong chiến dịch triệt tiêu bớt và ngăn chặn Bắc Kinh mở rộng ảnh hưởng tại Úc.

Quan hệ giữa Úc và Trung Quốc trượt dốc nhanh chóng sau khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Đáp trả lại việc Canberra kêu gọi điều tra độc lập nguồn gốc COVID-19, chính quyền Bắc Kinh sử dụng một loạt biện pháp gây khó dễ cho hàng hóa Úc xuất khẩu sang Trung Quốc.

Canberra và Bắc Kinh cũng đối đầu nhau trong một loạt vấn đề khác, từ người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương đến Biển Đông và Hong Kong. Việc Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng ở Thái Bình Dương cũng khiến Úc lo ngại và tìm cách cạnh tranh hoặc ngăn chặn.

Sáng kiến "Vành đai, Con đường" được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra từ năm 2013 nhằm xây dựng và kết nối các cơ sở hạ tầng từ châu Á sang châu Âu và châu Phi.

Tuy nhiên, sáng kiến này bị phương Tây cáo buộc là "ngoại giao bẫy nợ" của Trung Quốc: khi các nước mất khả năng trả nợ, Bắc Kinh sẽ gây sức ép để giành quyền kiểm soát dự án hoặc các vị trí địa chiến lược.

Bộ trưởng Úc ngầm thừa nhận chiến dịch xử lý gián điệp Trung Quốc

TTO - Bộ trưởng Nội vụ Úc không xác nhận hay phủ nhận các cuộc đột kích và bắt giữ các nhà báo Trung Quốc nhưng khẳng định "nếu có bằng chứng cho thấy ai đó đang phá luật thì chúng tôi sẽ hành động".