Ảnh minh họa. Nguồn: allaboutvision.com

U mỡ kết mạc và mộng thịt (màng mắt)

Mộng thịt và u mỡ kết mạc là các u trên giác mạc (cửa sổ trong suốt phía trước của mắt) và kết mạc – màng mỏng trong suốt bao phủ một phần trắng của mắt (củng mạc). Cả hai loại u này không phải là ung thư và khá phổ biến.

U mỡ kết mạc là một vết hoặc bướu màu hơi vàng trên kết mạc, gần giác mạc. Nó thường bắt đầu xuất hiện gần ở góc trong của mắt gần phía mũi. Đó là một sự thay đổi ở mô bình thường, là kết quả của sự lắng đọng protein, chất béo và/hoặc canxi. Nó tương tự như một mô sẹo trên da.

Mộng thịt là một khối u hình tam giác của mô thịt trên phần màu trắng của mắt mà cuối cùng kéo dài qua giác mạc. Khối u này có thể vẫn còn nhỏ hoặc phát triển đủ lớn để gây ảnh hưởng đến thị lực. Mộng thịt thường có thể phát triển từ một u mỡ kết mạc.

Thi thoảng một số mộng thịt có thể đỏ và sưng, và một số có thể to hơn hoặc dày lên, làm cho bạn cảm thấy như có một cái gì đó trong mắt. Nếu một mộng thịt đủ lớn, nó thực sự có thể ảnh hưởng đến hình dạng của bề mặt giác mạc, dẫn đến loạn thị.

Nguyên nhân gây mộng thịt và u mỡ kết mạc vẫn chưa được rõ. Tia cực tím (UV) từ mặt trời được cho là một yếu tố liên quan đến sự phát triển của khối u. Các yếu tố khác được cho là gây ra mộng thịt và u mỡ kết mạc bao gồm khô mắt và các yếu tố môi trường như gió và bụi. Nhiễm trùng HPV, đột biến gene p53 ở kết mạc cũng được cho là một trong những yếu tố gây ra mộng thịt.

Các triệu chứng của mộng thịt và u mỡ kết mạc

Ở hầu hết các trường hợp, dấu hiệu đầu tiên của u mỡ kết mạc là một vết màu vàng hoặc vết sưng trên kết mạc, thường là ở phía bên mắt gần phía mũi.

U mỡ kết mạc thường có ít triệu chứng, tuy nhiên, nếu nó bị kích thích, bạn có thể cảm thấy như là có một cái gì đó trong mắt. Trong một số trường hợp, u mỡ kết mạc trở nên sưng và viêm. Mắt có thể bị đỏ hoặc rát, đặc biệt là nếu bạn tiếp xúc đáng kể với mặt trời, gió, bụi hoặc một môi trường rất khô.

Với mộng thịt, một số người có thể không có triệu chứng nào khác ngoài sự xuất hiện của khối u. Đối với những người khác, đặc biệt là những người có mộng thịt đang phát triển, có thể có đỏ, viêm hoặc cả hai.

Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

- Nhìn mờ, giảm thi ̣lực;

- Ngứa;

- Rát;

- Cảm giác có sạn;

- Cảm giác như có dị vật trong mắt.

Chẩn đoán và điều trị mộng thịt và u mỡ kết mạc

Bác sĩ nhãn khoa có thể chẩn đoán mộng thịt và u mỡ kết mạc thông qua thăm khám bằng cách sử dụng một khe đèn. Thiết bị này cho phép bác sĩ nhãn khoa kiểm tra kỹ lưỡng giác mạc, mống mắt, thủy tinh thể và tiền phòng của mắt. Các bác sĩ có thể khám cẩn thận từng bộ phận nhỏ trong mắt để phát hiện những bất thường được dễ dàng hơn.

Mộng thịt và u mỡ kết mạc thường không cần điều trị cho đến khi triệu chứng đủ nặng. Khi u mỡ kết mạc hoặc mộng thịt trở nên đỏ và bị kích thích, thuốc nhỏ mắt bôi trơn, thuốc mỡ hoặc thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid loại nhẹ có thể được sử dụng để giúp làm giảm viêm.

Nếu những khối u này trở nên đủ lớn ảnh hưởng đến thị lực hoặc gây khó chịu dai dẳng, chúng có thể được phẫu thuật cắt bỏ bởi một bác sĩ nhãn khoa bằng thủ thuật không cần nằm viện. Chúng cũng thường được loại bỏ vì lý do thẩm mỹ.

Đối với mộng thịt nhẹ hơn, thuốc tê cục bộ có thể được sử dụng trước khi phẫu thuật để gây tê bề mặt của mắt. Mí mắt sẽ được giữ mở trong khi mộng thịt được phẫu thuật cắt bỏ. Thủ thuật thường kéo dài không quá nửa giờ, tùy thuộc vào loại phẫu thuật được thực hiện. Sau khi làm thủ thuật, bạn có thể sẽ cần phải đeo một miếng che mắt một hoặc hai ngày để bảo vệ mắt. Bạn sẽ có thể trở lại làm việc hoặc hoạt động bình thường vào ngày hôm sau. Lưu ý rằng việc loại bỏ mộng thịt có thể gây loạn thị hoặc làm bệnh nặng thêm ở những người đã có tật khúc xạ này.

Sau khi loại bỏ mộng thịt, thuốc nhỏ mắt có chứa steroid có thể được sử dụng trong vài tuần để giảm sưng và ngăn ngừa tái phát.

Mặc dù phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn, mộng thịt có thể tái phát. Trong thực tế, tỷ lệ tái phát là từ 30-80% và khả năng này cao hơn ở những người dưới 40 tuổi. Để ngăn ngừa tái phát sau phẫu thuật, bác sĩ nhãn khoa có thể khâu hoặc ghép một mảnh mô bề mặt mắt vào khu vực bị ảnh hưởng. Phương pháp này được gọi là ghép kết mạc tự thân, có tỷ lệ tái phát thấp. Các loại thuốc ngăn chặn sự phát triển mô đôi khi được sử dụng để giúp ngăn ngừa tái phát.

Cách tốt nhất để tránh sự tái phát của u mỡ kết mạc hoặc mộng thịt sau khi điều trị là hạn chế tiếp xúc với các yếu tố môi trường, điều góp phần vào sự phát triển của chúng.

- Bảo vệ cẩn thận mắt bạn khỏi tia UV quá mức với kính mát bao quanh và đội nón.

- Bảo vệ mắt trong môi trường bụi bẩn, khô với kính mắt phù hợp.

- Dùng nước mắt nhân tạo để chống khô mắt./.