Chậm phát hiện cháy, lửa đã lan rộng

Ngày 7-12, liên quan vụ cháy quán bún ốc lúc rạng sáng 5-12 trên đường Trần Hưng Đạo, phường Cầu Ông Lãnh (TP.HCM) khiến 4 người chết, và vụ cháy chung cư Độc Lập (phường Phú Thọ Hòa) tối 6-7 khiến 8 người chết một lần nữa đã giống lên hồi chuông cảnh báo về công tác phòng chống cháy, nổ.

Lãnh đạo Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PC07) Công an TP.HCM đã có những đánh giá thực trạng về công tác phòng cháy đối với loại nhà ở, nhà cho thuê, nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh; cơ sở lưu trú tại TP.HCM.

Các loại hình nhà ở như trên tại TP.HCM những năm gần đây phát triển mạnh mẽ. Nhưng cùng với sự tiện lợi trong sinh hoạt, mô hình này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ cao về cháy, nổ.

Phần lớn các công trình này được xây dựng theo dạng nhà ống, có diện tích hẹp, chiều sâu lớn, đồng thời sử dụng nhiều tầng để vừa ở, vừa trưng bày hàng hóa hoặc làm kho chứa. Việc bố trí hàng hóa dày đặc trong không gian hẹp khi xảy ra cháy dễ bùng phát thành đám cháy lớn, lan nhanh và gây khó khăn cho công tác chữa cháy, cứu nạn.

Hầu hết các nhà ở dạng này chỉ có một lối thoát nạn duy nhất qua cửa chính tầng trệt. Khi xảy ra cháy tại khu vực này, vốn thường là nơi để xe máy, đặt máy móc hoặc chứa hàng hóa, lối thoát duy nhất nhanh chóng bị bịt kín bởi khói, lửa.

Điều này khiến người trong nhà dễ bị mắc kẹt ở các tầng phía trên, khó tiếp cận nơi an toàn. Nguy hiểm hơn, nhiều hộ gia đình vì mục đích bảo vệ tài sản đã tự ý lắp đặt khung sắt, "chuồng cọp" kiên cố tại ban công, lô gia, cửa sổ… vô tình biến các vị trí này vốn có thể sử dụng như lối thoát hiểm thứ hai thì trở thành "chiếc lồng kín" khi có sự cố cháy, nổ.

Bên cạnh đó, tình trạng không trang bị đầy đủ hoặc hoàn toàn thiếu các phương tiện, thiết bị an toàn phòng cháy vẫn rất phổ biến. 

Báo cháy qua số 114 còn chậm

Trang bị phương tiện chữa cháy ban đầu và dụng cụ hỗ trợ thoát nạn cũng là điểm yếu lớn. Rất nhiều nhà ở, nhà cho thuê, cơ sở lưu trú, nhà ở kết hợp kinh doanh không có bình chữa cháy xách tay, không có mặt nạ phòng độc, thang dây, búa rìu hay xà beng để phá dỡ khi cần mở lối thoát hiểm. 

Ngoài ra không ít hộ tự ý nâng tầng, mở rộng diện tích, cơi nới, bố trí vật liệu dễ cháy trong không gian hẹp, hoặc sử dụng hệ thống điện cũ kỹ, quá tải, tất cả đều khiến nguy cơ cháy, nổ luôn thường trực.

Cũng theo lãnh đạo Phòng PC07, các vụ cháy xảy ra vào đêm khuya, rạng sáng, thời điểm mà người dân ngủ say sẽ có thiệt hại nặng nề hơn vì nhà không trang bị thiết bị báo cháy (như đầu báo cháy khói, nhiệt không dây), không được phát hiện kịp thời, phần lớn bị ngạt do hít phải khói khí độc dẫn đến mất ý thức hoặc tử vong trước khi bị ảnh hưởng trực tiếp bởi ngọn lửa.

Mặt khác nhà chỉ có một lối thoát nạn qua cửa chính tại tầng trệt hoặc có thêm một lối thoát khẩn cấp qua lô gia, ban công tại các tầng trên đã bị bịt kín (chuồng cọp); không trang bị bình chữa cháy, mặt nạ phòng độc, thang dây, dây thừng, búa, rìu, xà beng,... để sử dụng khi có sự cố xảy ra.

Qua các vụ cháy, phần lớn việc báo cháy qua số điện thoại 114 của người dân còn chậm, tuy đã được tuyên truyền, hướng dẫn an toàn về phòng cháy chữa cháy, đặc biệt là cách xử lý khi có sự cố cháy, nổ xảy ra, nhưng trong trường hợp thực tế lại mất bình tĩnh, phản ứng chậm dẫn đến cháy lớn, khó kiểm soát.

Theo Phòng PC07, hiện nay trách nhiệm về hoạt động phòng cháy chữa cháy của chủ hộ gia đình và cá nhân đã được quy định cụ thể tại Luật Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ cũng như nghị định 105/2025, tuy nhiên nhận thức và ý thức trách nhiệm đối với công tác đảm bảo an toàn phòng cháy của một số chủ hộ gia đình và cá nhân chưa cao, còn lơ là, chủ quan…

Công an TP.HCM đưa ra giải pháp phòng cháy sau vụ hỏa hoạn quán bún ốc làm 4 người tử vong

Ngày 6-12, sau vụ cháy quán bún ốc làm 4 người tử vong, Công an TP.HCM đưa ra các giải pháp đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy đối với các loại hình nhà ở, nhà kết hợp kinh doanh và hướng dẫn thoát nạn.