Tây Ninh - địa phương có vị trí chiến lược kết nối vùng Đông Nam Bộ và Campuchia đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ qua các nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh, đặt mục tiêu đẩy mạnh kinh tế số và xã hội số giai đoạn 2025-2030.

Thực tiễn cho thấy đang tồn tại ba thách thức then chốt: khoảng cách giáo dục giữa vùng trung tâm và vùng biên giới còn lớn do hạ tầng phân tán; thiếu nền tảng số thống nhất dẫn đến dữ liệu giáo dục bị rời rạc; và sự khan hiếm nguồn nhân lực có tư duy số để đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư FDI.

Câu hỏi đặt ra là: Làm thế nào để Tây Ninh xây dựng được một nền giáo dục số hiện đại, tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đảm bảo tính đồng bộ và tiên tiến nhất?

Đề xuất giải pháp: Hệ sinh thái Trường học số Google và AI

Thay vì đầu tư dàn trải vào các phần cứng đắt đỏ dễ lạc hậu, tôi xin đề xuất mô hình "Trường học số Google" (Google for Education). Đây không chỉ là việc cung cấp công cụ, mà là kiến tạo một hệ sinh thái giáo dục thông minh dựa trên bốn trụ cột công nghệ cốt lõi, giải quyết triệt để các bài toán của địa phương:

Thứ nhất: Hạ tầng cộng tác đồng bộ (Google Workspace)

Đây là nền tảng giải quyết bài toán chi phí và công cụ làm việc. Hệ sinh thái bao gồm Gmail, Drive, Docs, Meet... cho phép giáo viên và học sinh tương tác trên cùng một môi trường số chuẩn hóa. Điểm ưu việt của giải pháp này là chính sách miễn phí cho giáo dục, giúp tỉnh loại bỏ gánh nặng chi phí bản quyền phần mềm, đồng thời tạo ra môi trường làm việc không giới hạn không gian và thời gian.

Thứ hai: Số hóa quy trình sư phạm (Google Classroom)

Đóng vai trò là "trái tim" của lớp học số, công cụ này chuẩn hóa toàn bộ quy trình từ giao bài, nộp bài đến chấm điểm và phản hồi. Quan trọng hơn, nó minh bạch hóa quá trình học tập, giúp phụ huynh và nhà trường theo dõi sát sao tiến độ của học sinh theo thời gian thực, thay vì chỉ chờ đợi kết quả cuối kỳ.

Thứ ba: Quản trị dựa trên dữ liệu (Google Cloud)

Chuyển đổi số không chỉ là dạy học online, mà cốt lõi là quản trị dựa trên dữ liệu (Data-driven). Google Cloud cung cấp khả năng lưu trữ và phân tích dữ liệu khổng lồ. Đối với Sở Giáo dục & Đào tạo, đây là công cụ đắc lực để triển khai "quản trị giáo dục số", cung cấp các dòng dữ liệu sạch và chính xác, đóng góp trực tiếp vào đề án xây dựng Chính quyền số của tỉnh.

Thứ tư: Đột phá với Trí tuệ nhân tạo (Google Gemini)

Đây là bước tiến mang tính cách mạng. AI không chỉ giúp giáo viên giảm tải áp lực hành chính như soạn giáo án hay chấm bài, mà còn đóng vai trò như một trợ lý học tập riêng biệt. Gemini có khả năng phân tích năng lực của từng học sinh để đưa ra lộ trình học tập cá nhân hóa – điều mà mô hình lớp học truyền thống với sĩ số đông khó lòng thực hiện được.

Tính tương thích chiến lược đối với Tây Ninh

Việc áp dụng mô hình Google for Education tại thời điểm này là lựa chọn tối ưu cho Tây Ninh dựa trên các phân tích sau:

- Tối ưu hóa ngân sách: Trong bối cảnh nguồn lực công cần sử dụng hiệu quả, mô hình này hạn chế tối đa việc đầu tư hạ tầng phần cứng cồng kềnh. Với cơ chế điện toán đám mây, tỉnh có thể triển khai diện rộng mà không chịu áp lực tài chính lớn ngay từ đầu.

- Xóa nhòa khoảng cách địa lý: Với đặc thù địa hình trải dài và nhiều khu vực biên giới, giải pháp ưu tiên đám mây (Cloud-first) là chìa khóa bảo đảm công bằng giáo dục. Chỉ cần kết nối Internet, học sinh ở vùng sâu vùng xa vẫn tiếp cận được kho học liệu chất lượng cao ngang bằng với học sinh tại trung tâm thành phố.

- Triển khai thần tốc: Rào cản lớn nhất của chuyển đổi số là thói quen người dùng. Các công cụ của Google vốn đã quen thuộc, giúp rút ngắn thời gian đào tạo giáo viên, đảm bảo hệ thống vận hành trơn tru ngay sau khi kích hoạt.

- Sẵn sàng cho tương lai: Mô hình có tính mở cao, dễ dàng tích hợp các chương trình giáo dục STEM và AI, tạo nền tảng vững chắc để đào tạo thế hệ công dân số, sẵn sàng phục vụ cho các ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh trong tương lai.

Mô hình Trường học số Google kết hợp với sức mạnh của trí tuệ nhân tạo Gemini là lời giải hài hòa cho bài toán ngân sách, hiệu quả quản trị và chất lượng đào tạo. 

Đối với Tây Ninh, việc áp dụng mô hình này sẽ là bước đi tắt đón đầu, không chỉ đưa nền giáo dục tỉnh nhà tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế mà còn đóng góp tích cực vào công cuộc chuyển đổi số toàn diện, tạo đà cho sự phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới.

Tranh luận công nhận sản phẩm trí tuệ nhân tạo (AI), đại biểu đề nghị thận trọng tránh sao chép

Một trong những nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm thảo luận về việc có công nhận quyền sở hữu trí tuệ, bảo hộ đối với sản phẩm có sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI).