Một giàn khoan thuộc quyền quản lý của Công ty dịch vụ giàn khoan của Trung Quốc  - Ảnh:Xinhua

Động thái này giới chuyên gia cho rằng có thể gây thêm căng thẳng với Nhật Bản khi mà cả hai nước này đang có tranh chấp chủ quyền trên biển.

Công ty đóng tàu Cosco của Trung Quốc là đơn vị chịu trách nhiệm đóng giàn khoan “Khải Hoàn 1” trên không cho biết cụ thể giàn khoan này sẽ khai thác ở đâu trên biển Hoa Đông và cũng  không cho biết biết địa điểm hạ đặt giàn khoan này có gần với các vùng biển tranh chấp với Nhật Bản hay không.

Tuy nhiên, Cosco hôm 2-9 tuyên bố giàn khoan “Khải Hoàn 1” đã có những bước khoan thăm dò đầu tiên ở độ sâu 5.200m bất chấp thách thức của bão tố trên biển Hoa Đông. 

Báo South China Morning Post của Hồng Kong  nhận định Trung Quốc đang lún sâu vào tranh chấp chủ quyền với Nhật Bản về quần đảo Senkaku/Điếu Ngư  cũng như đang có những tranh cãi gay gắt về quyền khai thác khí thiên nhiên ở mỏ Xuân Hiếu ở biển Hoa Đông.

Với động thái đưa giàn khoan xuống vùng biển Hoa Đông lần này, Bắc Kinh có thể sẽ khiến Tokyo phản ứng nếu khu vực hạ đặt giàn khoan nằm gần mỏ khí Xuân Hiếu hoặc gần khu vực tranh chấp khác.

Tờ báo cho hay, nguy cơ đối đầu quân sự rất cao khi cả hai nước đều triển khai tàu và máy bay đến khu vực trong thời gian gần đây.

Cosco cho biết đã chuyển giao “Khải Hoàn 1” cho công ty dịch vụ giàn khoan Trung Quốc từ ngày 17-7. Đây là công ty có mối quan hệ tương tác với  Công ty dầu khí ngoài khơi quốc gia Trung Quốc, chuyên đi khai thác dầu ở các vùng biển mà Trung Quốc tự cho là chủ quyền của mình.

Trung Quốc và Nhật Bản đang có tranh cãi về các vùng đặc quyền kinh tế trên biển.

Bắc Kinh cho rằng nước này đã phát hiện mỏ khí thiên nhiên Xuân Hiếu dưới biển, trong vùng đặc quyền kinh tế của họ từ năm 1995.

Song, Nhật Bản cũng khẳng định rằng họ cũng có quyền khai thác các mỏ khí này vì chúng nằm kéo dài đến vùng biển thuộc Nhật Bản.

Từ năm 2008, cả hai quốc gia đã có thỏa thuận cùng phát triển mỏ khí Xuân Hiếu nhưng không có bất cứ tiến triển gì kế từ thỏa thuận này.