Theo báo The Straits Times, dự thảo Luật thuế giá trị gia tăng (VAT) sửa đổi quy định người tiêu dùng sẽ phải trả mức thuế 13% cho các sản phẩm tránh thai - mặt hàng vốn được miễn thuế từ năm 1993.

Song song với việc đánh thuế, luật mới bổ sung thêm loạt ưu đãi nhằm khuyến khích sinh con, bao gồm miễn thuế cho dịch vụ chăm sóc trẻ nhỏ từ nhà trẻ đến mẫu giáo, các cơ sở chăm sóc người cao tuổi, tổ chức hỗ trợ người khuyết tật và các dịch vụ liên quan đến hôn nhân. Những thay đổi này dự kiến có hiệu lực từ tháng 1-2026.

Động thái trên cho thấy sự chuyển hướng rõ rệt trong chính sách dân số của Bắc Kinh, giữa bối cảnh Trung Quốc già hoá nhanh và buộc phải thay đổi từ kiểm soát sinh sang thúc đẩy sinh nhiều con hơn. 

Theo The Straits Times, dân số nước này đã giảm ba năm liên tiếp, với 9,54 triệu trẻ được sinh ra trong năm 2024 so với mức 18,8 triệu trẻ ghi nhận cách đây gần một thập kỷ.

Để ứng phó, Chính phủ Trung Quốc từng tung ra hàng loạt biện pháp khuyến sinh như trợ cấp tiền mặt, mở rộng dịch vụ chăm sóc trẻ, kéo dài thời gian nghỉ thai sản và nghỉ cho cha. Thậm chí, Bắc Kinh còn công bố hướng dẫn hạn chế các ca phá thai "không vì lý do y tế".

Tuy vậy, rào cản lớn nhất đối với nỗ lực đảo chiều tỉ lệ sinh vẫn là chi phí nuôi con thuộc nhóm đắt đỏ nhất thế giới. 

"Việc bỏ miễn thuế chủ yếu mang tính biểu tượng và khó tạo tác động đáng kể đến bức tranh dân số" - chuyên gia nhân khẩu học He Yafu nhận định. 

Đáng chú ý, thuế mới được áp dụng trong bối cảnh số ca nhiễm HIV ở Trung Quốc tăng mạnh. Nhiều ý kiến lo ngại thuế mới sẽ hạn chế khả năng tiếp cận các biện pháp tránh thai và phòng bệnh, kéo theo nguy cơ mang thai ngoài ý muốn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

"Mức tăng giá này khó chấp nhận, nhất là khi số ca nhiễm HIV trong giới trẻ đang đi lên" - một người dùng mạng chia sẻ ý kiến.

Một bộ phận khác cho rằng thuế mới hoàn toàn không thể thúc đẩy sinh con: "Nếu còn không đủ tiền mua bao cao su, thì lấy đâu tiền nuôi con?".

Tỉ lệ sinh giảm, trường tiểu học ở Thượng Hải có giáo viên nhiều hơn học sinh

Một trường tiểu học ở trung tâm Thượng Hải đang gây chú ý khi chỉ còn 22 học sinh trong năm nay, phản ánh rõ tác động của tỉ lệ sinh sụt giảm tới hệ thống giáo dục Trung Quốc.