Phóng to

Chiếc chum mai táng hình trái đào mới được phát hiện cuối năm 2008 - Ảnh: Nga Linh

Văn hóa Sa Huỳnh được biết đến vào năm 1909, tới nay đã có lịch sử 100 năm phát triển, nghiên cứu. Những hiện vật đầu tiên của nền văn hóa này được phát hiện tại đầm muối Sa Huỳnh (Đức Phổ, Quảng Ngãi). Đây là nền văn hóa khảo cổ thuộc sơ kỳ thời đại đồ sắt, tồn tại trong khoảng từ thế kỷ V trước Công nguyên đến thế kỷ I, II sau Công nguyên. Địa bàn phân bố văn hóa Sa Huỳnh chủ yếu ở khu vực Nam Trung bộ VN mà trung tâm hiện thuộc các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định.

Buổi ra mắt trưng bày đặc trưng nổi trội nhất của văn hóa Sa Huỳnh sơ kỳ thời đại sắt (cách ngày nay 2500-2000 năm) là mộ chum. Mộ chum được chôn thành chụm, thường ở cồn cao ven biển, ven sông. Đặc biệt, chiếc chum mai táng hình trái đào mới được phát hiện vào cuối năm 2008 tại di tích Bãi Cọi (Xuân Viên, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) thu hút khách tham quan. Trong chum không có đồ tùy táng nhưng bên cạnh chum tìm thấy chiếc bát vỡ, có hiện tượng “giết chết hiện vật” trước khi đem chôn, các mảnh gốm được chèn xung quanh mộ.

Đồ sắt cũng là một đặc trưng của văn hóa Sa Huỳnh. Với kỹ thuật chế tạo đồ sắt chủ đạo là rèn nóng, người Sa Huỳnh đã chế tạo những sản phẩm sắt với chất lượng cao được sử dụng phổ biến trong đời sống thường nhật: kiếm, dao, lao, rìu, thuổng.

Một số sản phẩm trang sức đặc trưng của nền văn minh này cũng được trưng bày như khuyên tai ba mấu bằng đá và thủy tinh, khuyên tai hai đầu thú...

Bộ sưu tập trưng bày chuyên đề “Sa Huỳnh -100 năm phát hiện và nghiên cứu” đã tái hiện một phần đời sống vật chất và tinh thần của cư dân Sa Huỳnh phát triển đến trình độ cao. Từ ngày 8-7, Bảo tàng Lịch sử VN đang mở cửa chào đón người xem đến thưởng lãm bộ sưu tập các hiện vật.