Nguyên tổng giám đốc VN Pharma  Nguyễn Minh Hùng tại phiên tòa - Ảnh: HỮU KHOA

Tại phiên tòa ngày 22-8, đa số các bị cáo nguyên là cán bộ, nhân viên Công ty cổ phần VN Pharma (VN Pharma) bị xét xử trong vụ án đều không thừa nhận trách nhiệm trong việc nhập khẩu 9.300 hộp thuốc chữa trị ung thư giả về VN.

Thuốc chuẩn, chỉ có hồ sơ là giả?

Hồ sơ và lời khai tại tòa thể hiện khi mua lô thuốc H-Capita trị ung thư, Nguyễn Minh Hùng (nguyên tổng giám đốc VN Pharma) biết rõ quy định của Bộ Y tế về hồ sơ kỹ thuật thuốc phải do Công ty Helix Canada (đơn vị bán thuốc) cung cấp.

Tuy nhiên, do đơn vị bán thuốc không cung cấp được các giấy tờ này nên Hùng đã chỉ đạo dược sĩ Phạm Văn Thông (làm thuê) viết hồ sơ kỹ thuật thuốc H-Capita để nộp cho Bộ Y tế, nhằm xin cấp phép nhập khẩu thuốc và đăng ký lưu hành tại VN.

Tại tòa, luật sư Phan Trung Hoài (bào chữa cho bị cáo Võ Mạnh Cường - người phân phối thuốc cho VN Pharma) cho rằng tiêu chuẩn và chất lượng thuốc trong hồ sơ xin nhập khẩu thuốc H-Capita do bị cáo Phạm Văn Thông viết là hoàn toàn không có căn cứ pháp lý.

Tuy nhiên Viện Kiểm nghiệm thuốc trung ương lại dựa vào tiêu chuẩn này để giám định lô thuốc H-Capita là hoàn toàn không đảm bảo tính pháp lý và căn cứ khoa học.

Tại tòa, bị cáo Thông cho rằng lô thuốc H-Capita là thuốc trị ung thư đạt chuẩn, chỉ có hồ sơ thuốc là được làm giả.

Trong cáo trạng, kết luận của hội đồng giám định thể hiện: giám định của Bộ Y tế về lô thuốc H-Capita chứa 97% hoạt chất capecitabine - là thuốc không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người.

Tuy nhiên theo luật sư Hoài, kết luận giám định cũng thể hiện căn cứ vào các tài liệu chuyên môn được thế giới đang áp dụng thì hoạt chất capecitabine có tác dụng làm chậm hoặc ngừng sự tăng trưởng tế bào ung thư và làm giảm kích thước khối u, được dùng để điều trị một số loại bệnh ung thư như ung thư đại tràng, ung thư trực tràng, ung thư vú.

Từ đó, luật sư Hoài cho rằng hội đồng giám định kết luận thuốc H-Capita là “thuốc kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người” là không có căn cứ.

Ông Hoài cũng đặt vấn đề: Cục Quản lý dược đã cấp giấy phép cho VN Pharma nhập 9.300 hộp H-Capita về VN.

Đồng thời theo kết luận của hội đồng giám định thì chất lượng thuốc H-Capita chưa đạt tiêu chuẩn cũng theo thẩm định và phê duyệt của Cục Quản lý dược.

Vì vậy, luật sư Hoài kiến nghị tòa trả hồ sơ điều tra bổ sung, yêu cầu giám định lại với thành phần hội đồng giám định mới không có các thành viên thuộc Cục Quản lý dược.

Các bị cáo tại phiên tòa - Ảnh: HỮU KHOA

Nhiều kẽ hở trong quản lý

Dù có nhiều ý kiến trái chiều quanh chất lượng lô thuốc, tuy nhiên tại tòa, các bị cáo đều thừa nhận hồ sơ và tiêu chuẩn thuốc được viết giả.

Quá trình điều tra cho thấy 9.300 hộp thuốc H-Capita được dán tem từ Ấn Độ về Singapore, sau đó nhập khẩu về VN.

Tuy nhiên xác minh mã vạch, mã số in trên vỏ thuốc thì không được đăng ký bởi quốc gia nào. Kết quả điều tra và ủy thác tư pháp cho thấy không có công ty nào đăng ký kinh doanh như giấy tờ của VN Pharma nộp cho Cục Quản lý dược.

Các chứng thực hợp pháp hóa lãnh sự của Đại sứ quán VN tại Canada về giấy tờ công ty đều là giả mạo.

Tại tòa, luật sư Trương Anh Tú (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng thông qua vụ án này cho thấy có những kẽ hở trong quản lý nhà nước đối với ngành dược hiện nay.

Vụ án này cho thấy bên cạnh việc mua bán thuốc giả, kém chất lượng, để lại hậu quả nặng nề cho người dân thì còn có sự tha hóa của các bác sĩ, những người hành nghề y đã nhận hoa hồng để kê đơn thuốc kém chất lượng cho người dân.

Luật sư Trương Anh Tú kiến nghị Bộ Y tế cần phải chấn chỉnh ngay tình trạng này.

Phiên tòa vẫn đang tiếp tục phần tranh luận.