24/09/2025 07:52 GMT+7

TP.HCM bước vào đại kỷ nguyên phát triển

TP.HCM đang đứng trước một cơ hội lịch sử để bứt phá kinh tế, không chỉ mở rộng công nghiệp - thương mại trên mặt đất, mà còn vươn ra biển lớn, chinh phục bầu trời và không gian số.

TP.HCM bước vào đại kỷ nguyên phát triển - Ảnh 1.

Ông Đặng Minh Thông - Phó bí thư Thành ủy TP.HCM - và các đại biểu tham quan triển lãm - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Đó là khẳng định của nhiều chuyên gia tại hội thảo tổng kết diễn đàn Phát triển công thương TP.HCM với chủ đề "Hiến kế - Hành động - Hội nhập quốc tế", do Sở Công Thương TP phối hợp cùng báo Tuổi Trẻ và Trường Tài năng UEH.ISB tổ chức vào ngày 23-9. 

Theo các chuyên gia, sau khi hợp nhất cùng Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, TP.HCM càng cần những chiến lược quyết liệt để bứt tốc, khẳng định vị thế và có cơ hội trở thành siêu đô thị tầm quốc tế.

Tận dụng tốt cơ hội, TP.HCM sẽ trở thành "con rồng ba đầu"

Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS Trần Đình Thiên - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam - cho rằng TP.HCM có thực lực mới đi kèm sứ mệnh mới. Không chỉ cộng gộp quy mô, còn cộng hưởng sức mạnh của vùng kinh tế lớn, trở thành "đầu tàu vô đối" cả về tiềm lực đi kèm trách nhiệm.

Theo ông Thiên, giữa lúc Việt Nam chưa có "tọa độ cạnh tranh toàn cầu" đúng nghĩa, TP.HCM mới được kỳ vọng trở thành ứng cử viên hàng đầu. Tuy nhiên, để vươn tầm siêu đô thị châu Á, TP cần khẩn trương xây dựng cơ cấu kinh tế và thể chế mới, tránh tụt hậu trong cuộc đua khốc liệt. Điểm nhấn là mở rộng "không gian phát triển", từ đất liền sang biển, bầu trời, lòng đất, không gian số và văn hóa.

"TP.HCM có lợi thế với siêu cảng Cần Giờ, kết nối các tuyến hàng hải Bắc - Nam, có tiềm năng phát triển kinh tế tầm thấp để giải quyết giao thông đô thị, đồng thời vươn lên thành trung tâm kinh tế số, trí tuệ nhân tạo (AI) và khởi nghiệp sáng tạo dựa trên tinh thần văn hóa khai phá Nam Bộ", ông Thiên khẳng định.

Cũng theo ông Thiên, cơ hội cho TP.HCM là rất lớn nhưng "điểm nghẽn của điểm nghẽn" chính là thể chế. Thiếu quyền tự chủ khiến TP khó phát huy hết tiềm năng. Vì vậy, muốn bứt phá, TP.HCM phải chuyển sang cơ chế "tự quyết - tự làm - tự chịu trách nhiệm". Bởi nếu tận dụng tốt, sự kết hợp TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ trở thành "con rồng ba đầu", đủ sức định vị TP như một siêu đô thị tầm vóc quốc tế.

Trong khi đó, theo ông Đinh Hồng Kỳ - Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), lợi thế then chốt chính là hệ sinh thái cảng - công nghiệp - logistics, nối liền từ trung tâm dịch vụ đô thị đến các khu công nghiệp trọng điểm Đông Nam Bộ và cửa ngõ cảng biển nước sâu quốc tế.

"Đây sẽ là tiền đề để tái thiết kế chuỗi cung ứng theo chuẩn mực toàn cầu, thay vì chỉ cải tiến cục bộ từng khâu vận chuyển hay thông quan", ông Kỳ nói và cho rằng trong "tam giác chiến lược", TP.HCM giữ vai trò trung tâm điều phối dịch vụ - tài chính - đổi mới sáng tạo. Bình Dương (cũ) là thủ phủ công nghiệp công nghệ cao và hậu cần ICD.

Trong khi đó, Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) là cảng nước sâu, kinh tế biển và năng lượng tái tạo. Sự bổ trợ này sẽ đưa TP.HCM mới từ "cực tăng trưởng" trở thành "siêu chuỗi cung ứng". Tuy nhiên, đô thị hợp nhất chỉ phát huy ý nghĩa khi hạ tầng liên vùng được nâng cấp đồng bộ từ đường vành đai, cao tốc đến đường sắt.

Nhằm gỡ "điểm nghẽn" và kết nối các cực tăng trưởng. Trong bối cảnh bất ổn toàn cầu, ông Kỳ lưu ý chuỗi cung ứng của TP.HCM phải ngắn hơn, linh hoạt hơn và xanh hơn. "Cú sốc thuế đối ứng của Mỹ vừa qua là lời nhắc rõ. Không thể chỉ làm công xưởng lắp ráp, mà phải nâng tỉ trọng giá trị nội địa, đạt chuẩn ESG/CBAM và chủ động tài chính chuỗi cung ứng", ông Kỳ nói.

Phải thúc đẩy nhanh việc hoàn thiện hạ tầng

Để hình thành chuỗi cung ứng mới, theo các chuyên gia, TP.HCM cần tập trung vào ba trụ cột, gồm logistics siêu kết nối (đường vành đai 3, 4 và cao tốc, chuẩn hóa Cát Lái - Cái Mép, phát triển cảng cạn ICD, đường sắt và hạ tầng chuyên dụng); công nghiệp công nghệ cao và đổi mới sáng tạo vùng (kết nối đại học quốc gia, viện nghiên cứu với hành lang công nghiệp, thúc đẩy R&D, quỹ đầu tư mạo hiểm).

Song song hệ thống khu thương mại tự do - FTZ (ưu tiên FTZ Cái Mép Hạ), bốn FTZ bổ trợ, kết nối dữ liệu số, hải quan một cửa, thí điểm e-BL (vận đơn điện tử), e-CMR (chứng từ vận tải điện tử), e-invoice (hóa đơn điện tử), luồng xanh (ưu tiên thông quan)...

Ngoài ra, các chuyên gia cho rằng cần hoàn thiện khung pháp lý cho fintech, tiền số, tín chỉ carbon. Bố trí vốn đầu tư công cho cao tốc, đường sắt hàng hóa, cảng Long Thành và hành lang logistics Đông Nam Bộ. Đàm phán FTA thế hệ mới để bảo vệ hàng Việt. Đồng thời phân quyền cho TP.HCM trong việc quyết định thuế logistics, quy hoạch đất công nghiệp và ưu đãi đầu tư tại FTZ...

Theo ông Đinh Hồng Kỳ, TP.HCM cần sớm tích hợp quy hoạch hạ tầng cảng - sân bay, hình thành hành lang logistics xanh, chuẩn hóa ICD và phát triển logistics hàng không tại Long Thành (Đồng Nai). 

Đồng thời, phải đẩy mạnh hợp tác quốc tế về chuyển đổi xanh, thí điểm biểu thuế carbon, kích hoạt trung tâm tài chính, triển khai gói tín dụng thương mại - bảo hiểm hàng hải, mở rộng nguồn vốn xanh và vận hành sàn phái sinh hàng hóa - carbon cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Ông Trịnh Tiến Dũng - Chủ tịch Tập đoàn Đại Dũng - cũng cho rằng sau hợp nhất, TP.HCM có điều kiện trở thành cực tăng trưởng, hội tụ lợi thế dân số, cảng biển, logistics và cộng đồng doanh nghiệp năng động để vươn lên thành trung tâm cơ khí - công nghiệp hàng đầu Đông Nam Á.

TP cũng có tiềm năng lớn ở cơ khí chế tạo, công nghiệp phụ trợ, đóng tàu, giàn khoan, năng lượng tái tạo và công nghiệp hỗ trợ. Để bứt phá, cần chiến lược tổng thể, quy hoạch khu công nghiệp chuyên sâu, tích hợp hệ sinh thái phụ trợ, tự động hóa, năng lượng sạch. Đồng thời ưu tiên ngân sách cho công nghệ, nghiên cứu và phát triển (R&D).

Do đó, ông Dũng đề xuất thành lập liên minh sản xuất cơ khí để doanh nghiệp Việt, đặc biệt là doanh nghiệp TP.HCM tăng năng lực đảm nhận các dự án lớn, tham gia sâu chuỗi giá trị toàn cầu. 

Ngoài ra, TP cần quỹ đất sạch, hạ tầng logistics hiệu quả, chính sách ưu đãi vốn - lãi suất, hỗ trợ chuyển đổi xanh, ưu tiên doanh nghiệp cơ khí nội địa trong các dự án công, khuyến khích liên doanh, sáp nhập và mua lại (M&A) và tiếp nhận công nghệ.

"Hơn hết, cần nâng tầm nguồn nhân lực từ công nhân kỹ thuật đến tổng giám đốc, thu hút chuyên gia cơ khí cao cấp trong và ngoài nước để cùng doanh nghiệp Việt vươn ra thế giới", ông Dũng gợi ý.

TP.HCM bước vào đại kỷ nguyên phát triển - Ảnh 2.

Đông đảo khách tham quan, tìm hiểu tại các gian hàng giới thiệu sản phẩm bên lề hội thảo - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Biến hiến kế xuất sắc thành hành động quyết liệt

Trong khuôn khổ hội thảo, ban tổ chức và hội đồng chuyên môn công bố Top 10 hiến kế xuất sắc mang tính khả thi, đột phá, sáng tạo và lan tỏa, được đề xuất triển khai trong thời gian tới. Đây là những ý tưởng chọn lọc từ hơn 150 hiến kế gửi về trong hai tháng, qua nhiều vòng xem xét kỹ lưỡng.

Ngoài ra, 31 hiến kế tiêu biểu khác cũng được gửi đến lãnh đạo TP.HCM để nghiên cứu, triển khai. Đại diện hội đồng bình chọn, TS Trần Du Lịch - Chủ tịch Hội đồng Tư vấn thực hiện nghị quyết 98 - cho rằng những sáng kiến này không chỉ thể hiện tâm huyết của cộng đồng dành cho sự phát triển TP.HCM, mà còn là nguồn lực trí tuệ quý báu để định hình tương lai TP.

Thay mặt lãnh đạo UBND TP.HCM, ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó chủ tịch UBND TP.HCM - tiếp nhận hơn 31 bài nghiên cứu, hiến kế chất lượng cao, tập trung tháo gỡ điểm nghẽn, khai thác không gian phát triển mới và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.

"Sau hội thảo, TP sẽ chỉ đạo Sở Công Thương phối hợp với báo Tuổi Trẻ và các đơn vị liên quan nhanh chóng hệ thống, tham mưu cụ thể để hiện thực hóa các hiến kế thành hành động", ông Cường cho biết, đồng thời kêu gọi sự đồng hành lâu dài của chuyên gia, doanh nghiệp và người dân.

Theo ông Cường, đánh giá cao nỗ lực tổ chức diễn đàn, coi đây là bước đi kịp thời trong bối cảnh TP.HCM vừa bước vào giai đoạn phát triển mới sau sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Sự hợp nhất này mở ra cơ hội để TP vươn lên thành siêu đô thị công nghiệp - thương mại - dịch vụ có sức cạnh tranh quốc tế, song cũng đặt ra nhiều thách thức về quy hoạch, hạ tầng và biến đổi khí hậu.

Với sự chung sức đồng lòng của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, lãnh đạo TP tin tưởng mục tiêu đưa TP.HCM trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, công nghệ và dịch vụ hàng đầu Đông Nam Á sẽ sớm thành hiện thực.

Cần giảm chi phí logistics, tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trần Quốc Bảo - Phó tổng giám đốc Tập đoàn Kido, kiêm giám đốc điều hành kênh thương mại điện tử E2E - cho rằng không gian đô thị TP.HCM lớn hơn, đông dân hơn, mở ra nhiều cơ hội nên doanh nghiệp đã sắp xếp lại hệ thống phân phối theo địa giới chính quyền mới và tối ưu hóa các nguồn lực phân phối hiện tại để phục vụ thị trường rộng lớn này tốt hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế, doanh nghiệp cũng đối diện với một số rào cản nhất định như hệ thống logistics chưa hiệu quả về cả thời gian lẫn chi phí từ khâu vận chuyển hàng hóa lẫn phân phối. Đối với khâu sản xuất, doanh nghiệp cần hệ thống logistics thuận lợi để cung ứng nguyên vật liệu kịp thời với chi phí hợp lý và kể cả khâu phân phối cũng cần tăng tốc để phục vụ hàng chục triệu người dân ở TP.HCM và cả nước.

"Do đó, doanh nghiệp mong muốn Nhà nước tăng tốc đẩy nhanh phát triển hạ tầng giao thông, giảm chi phí logistics và tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp cũng như cả nền kinh tế. Chúng tôi cũng kiến nghị chính quyền cần sử dụng chính sách, cơ chế và hoạt động cụ thể để kết hợp với các doanh nghiệp đầu ngành và sàn thương mại điện tử nhằm thiết lập hệ thống phân phối cho doanh nghiệp Việt", ông Bảo nói.

Đặc biệt, theo ông Bảo, TP cần triển khai nhiều hoạt động quảng bá bằng công nghệ cao, ứng dụng AI và chuyển đổi số cho sản phẩm quảng bá của doanh nghiệp đến tay người tiêu dùng.

Hướng đến hình ảnh một siêu đô thị

TP.HCM bước vào đại kỷ nguyên phát triển - Ảnh 3.

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được trao đổi với các doanh nghiệp, chuyên gia bên cạnh mô hình công trình triển lãm trong nhà mang hình dáng thần Kim Quy - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Trước thềm hội thảo tổng kết diễn đàn Phát triển công thương TP.HCM, ông Nguyễn Văn Được - Chủ tịch UBND TP.HCM - có buổi ăn sáng và trò chuyện cùng các doanh nhân, chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại để lắng nghe khó khăn, vướng mắc cũng như những đề xuất, giải pháp thúc đẩy phát triển ngành công thương TP.

Sau hơn 60 phút lắng nghe ý kiến, ông trực tiếp giải đáp nhiều thắc mắc, ghi nhận toàn bộ đề xuất của doanh nghiệp, đồng thời bày tỏ mong muốn duy trì định kỳ các buổi gặp gỡ, ăn sáng hằng tháng với doanh nghiệp và các hiệp hội ngành hàng để tiếp nhận thêm nhiều ý kiến thực tiễn.

"Tôi có mong muốn làm sao để chúng ta có những "đàn chim Việt", sánh vai với các "đàn đại bàng" trên thế giới, làm sao để doanh nghiệp Việt vươn lên, phát triển xứng tầm với bạn bè năm châu, ngang hàng với các đối tác quốc tế", ông Được chia sẻ.

Cũng theo ông Được, diễn đàn Phát triển công thương TP.HCM đã quy tụ nhiều ý tưởng và chuyên gia tâm huyết, góp phần thúc đẩy TP.HCM phát triển nhanh, bền vững, hướng tới hình ảnh siêu đô thị và mục tiêu lọt Top 100 TP đáng sống trên thế giới.

6 giải pháp lớn cho TP.HCM từ 150 hiến kế và hàng ngàn ý kiến của người dân

Tại hội thảo tổng kết diễn đàn Phát triển công thương TP.HCM, ông Bùi Tá Hoàng Vũ - Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM - khẳng định TP đang đứng trước cơ hội hiếm có để vươn lên tầm vóc siêu đô thị quốc tế, giữ vai trò cực tăng trưởng trọng điểm của cả nước".

Theo ông Vũ, sau gần ba tháng phát động, diễn đàn đã ghi nhận hơn 150 bài nghiên cứu cùng hàng ngàn ý kiến của người dân, được tổng hợp thành 6 nhóm giải pháp lớn. Trước hết, TP.HCM phải nhanh chóng chuyển đổi công nghiệp từ gia công sang sáng tạo giá trị, tập trung vào các ngành công nghệ sinh học, vi mạch bán dẫn, chế tạo thông minh, năng lượng tái tạo để thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình.

Thứ hai, đẩy mạnh chuyển đổi số và xanh hóa công nghiệp, coi đây là mệnh lệnh từ xu thế thời đại. Thứ ba, kiến tạo nền thương mại như hạ tầng lưu thông của công nghiệp, bảo đảm hàng hóa được phân phối nhanh và hiệu quả, trở thành "mạch máu" nối sản xuất với thị trường. Thứ tư, gỡ điểm nghẽn logistics, đầu tư vào hệ thống đa phương thức gồm cảng biển, đường bộ, đường sắt, hàng không và trung tâm phân phối liên vùng, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số trong thương mại.

Thứ năm, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, "xương sống" của kinh tế TP.HCM, không chỉ bằng vốn mà còn bằng kết nối mạng lưới, cụm ngành và đổi mới sáng tạo. Thứ sáu, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, trong đó có mô hình đào tạo nghề kép - học tại trường song song với thực tập tại doanh nghiệp.

"Những hiến kế của bạn đọc và chuyên gia chính là tài sản quý báu. TP.HCM sẽ hành động quyết liệt, TP sẽ giữ vững vai trò đầu tàu, trở thành trung tâm công nghiệp - thương mại hiện đại, xanh và bền vững vào năm 2030 và 2045", ông Vũ khẳng định.

TP.HCM bước vào đại kỷ nguyên phát triển - Ảnh 4.TP.HCM mới: Khát vọng của một siêu đô thị từ diễn đàn hiến kế công thương

Diễn đàn “Hiến kế phát triển công thương TP.HCM” đã trở thành “mỏ vàng” ý tưởng cho thành phố, khi thu hút hơn 150 bài viết chỉ sau hai tháng phát động.

Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên

    Tuổi Trẻ Online Newsletters

    Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

    Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất