Theo Cục Phòng chống tham nhũng quốc gia Ukraine (NABU), một nhóm quan chức và doanh nhân đã thành lập tổ chức tội phạm nhằm thao túng các doanh nghiệp nhà nước chiến lược, trong đó có Tập đoàn năng lượng hạt nhân quốc gia Energoatom, buộc các đối tác phải chi khoản “phí” từ 10 - 15% giá trị hợp đồng để tránh bị trì hoãn thanh toán hoặc mất quyền cung cấp hàng hóa, dịch vụ.

Hãng thông tấn Ukraine Ukrinform xác định một trong những người liên quan là ông Timur Mindich, doanh nhân và là cộng sự lâu năm của Tổng thống Volodymyr Zelensky.

Ông Mindich - đồng sở hữu hãng sản xuất truyền thông Kvartal 95, do Tổng thống Zelensky sáng lập trước khi vào chính trường - được cho là đã rời khỏi Ukraine chỉ vài giờ trước khi cơ quan điều tra đến khám xét căn hộ của ông ở thủ đô Kiev.

Trả lời báo Guardian, một quan chức cấp cao trong Văn phòng Tổng thống Ukraine cho biết chính phủ nước này ủng hộ mọi nỗ lực chống tham nhũng và các bằng chứng mà NABU thu thập sẽ được “kiểm chứng tại tòa án”.

Vụ việc làm nổi bật căng thẳng kéo dài giữa chính quyền tổng thống và các cơ quan chống tham nhũng độc lập.

Hồi tháng 7, ông Zelensky từng phê chuẩn một dự luật gây tranh cãi làm suy yếu quyền hạn của NABU và Văn phòng Công tố viên Chống tham nhũng, khiến hàng nghìn người xuống đường biểu tình phản đối tại Kiev.

Sau áp lực dư luận và các đồng minh châu Âu, Quốc hội đã nhanh chóng sửa luật, khôi phục lại quyền hạn của các cơ quan này.

“Mọi hành động hiệu quả chống tham nhũng đều cần thiết. Sự không thể tránh khỏi của trừng phạt là điều bắt buộc. Ai xây dựng các đường dây trục lợi phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Các bản án phải được tuyên”, Tổng thống Zelensky cho biết trong một tuyên bố vào tối 10-11.

Ông cũng nhấn mạnh Energoatom hiện đảm bảo phần lớn nguồn cung năng lượng cho Ukraine, do đó “sự trong sạch của công ty là ưu tiên hàng đầu, không chỉ trong ngành năng lượng mà ở mọi lĩnh vực khác”.

Theo giới chức Ukraine, chiến dịch truy quét của NABU diễn ra trong bối cảnh hệ thống điện quốc gia đang bị thiệt hại nặng nề do các đợt oanh kích của Nga mùa thu này, khiến hàng triệu người dân mất điện trên diện rộng. Dù các nhà máy điện hạt nhân chưa bị tấn công trực tiếp, nhiều trạm biến áp kết nối với chúng đã bị phá hủy.

Trong cuộc phỏng vấn gần đây, ông Zelensky gọi các cuộc tấn công của Nga là “hành động khủng bố có chủ đích nhằm vào dân thường”, đồng thời khẳng định Ukraine sẽ kiên quyết làm trong sạch bộ máy và cải thiện pháp quyền - hai yêu cầu then chốt để tiến tới gia nhập Liên minh châu Âu (EU).

Tổng thống Ukraine đối mặt phản đối khi siết quyền cơ quan chống tham nhũng hàng đầu

Đạo luật do Tổng thống Zelensky ký ban hành nhằm tước quyền tự chủ của hai cơ quan chống tham nhũng hàng đầu Ukraine, đã thổi bùng làn sóng phản đối trong nước và gây lo ngại cho các đồng minh phương Tây.