Trong những ngày cả nước đau buồn trước sự ra đi của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, tại Hà Nội, trong một căn phòng của Bộ Ngoại giao gần Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã chậm rãi chia sẻ những cảm nhận, suy nghĩ của ngành ngoại giao đối với Tổng bí thư trong cuộc gặp với báo chí.

Nhà ngoại giao xuất sắc tầm vóc quốc tế

Nhấn mạnh "nhân dân Việt Nam tự hào có đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, không chỉ là nhà lãnh đạo sáng suốt mà còn là nhà ngoại giao xuất sắc mang tầm vóc quốc tế", Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định Tổng bí thư đã lãnh đạo đất nước có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay.

Những thành tựu đối ngoại của Việt Nam trong hơn một thập kỷ qua có những dấu ấn to lớn, quan trọng, có ý nghĩa lịch sử của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

"Có lẽ chưa có giai đoạn nào mà Bộ Chính trị và Ban Bí thư lại có nhiều nghị quyết, chỉ thị và kết luận quan trọng về đối ngoại như các nhiệm kỳ dưới sự lãnh đạo của đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, đặc biệt là trong nhiệm kỳ Đại hội lần thứ XIII của Đảng", bộ trưởng Bộ Ngoại giao chia sẻ.

"Những đóng góp to lớn của đồng chí Tổng bí thư đã đưa đối ngoại Việt Nam lên một tầm cao mới trên tất cả mọi lĩnh vực và hoạt động", ông Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao khẳng định "những thành tựu đối ngoại của Việt Nam trong các nhiệm kỳ qua không thể tách rời uy tín của cá nhân đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng".

Theo đó, dưới sự lãnh đạo của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam đã tạo dựng, hoàn thiện hệ thống chính sách đối ngoại cũng như khuôn khổ quan hệ với các nước.

Việt Nam đã không những tạo lập các khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược, Đối tác toàn diện mà còn nâng tầm, nâng cấp các khuôn khổ này lên một tầm cao mới với những nội hàm mới, đáp ứng yêu cầu mới của thời kỳ mới.

Đến nay, Việt Nam đã có quan hệ Đối tác chiến lược, Đối tác chiến lược toàn diện với tất cả năm nước trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Trên cương vị người đứng đầu Đảng, Tổng bí thư đã tham gia trực tiếp vào nhiều hoạt động đối ngoại lớn.

Những hoạt động đối ngoại có ý nghĩa chiến lược của Tổng bí thư đã đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng cục diện đối ngoại rộng mở, thuận lợi và vị thế, uy tín chưa từng có và có ý nghĩa chiến lược lâu dài cho đất nước.

Với các nước láng giềng núi liền núi, sông liền sông là Lào và Campuchia, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng "là người luôn quan tâm quy tụ, vun đắp cho mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hợp tác đặc biệt". Điều này thể hiện rõ nhất là các cuộc gặp cấp cao nhất lãnh đạo ba Đảng sau 30 năm tại Hà Nội năm 2021 và 2023.

Với các nước lớn, các chuyến thăm có ý nghĩa lịch sử của Tổng bí thư tới Trung Quốc năm 2022, tới Nga năm 2018 và tới Mỹ năm 2015 cũng như các chuyến thăm cấp nhà nước của lãnh đạo các nước này tới Việt Nam theo lời mời của Tổng bí thư đã không chỉ mở ra một chương mới trong quan hệ song phương, mà còn củng cố hơn nữa thế chiến lược của ta trong cục diện khu vực và thế giới.

Quan hệ với các đối tác lớn, chủ chốt khác như Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc… và việc mở rộng quan hệ với các bạn bè truyền thống ở châu Phi, Trung Đông, Mỹ Latin… cũng đã được nâng tầm, nâng cấp, ngày càng bền chặt, hiệu quả.

Lãnh đạo các nước nể phục Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn chia sẻ: "Trong những ngày qua, khi đọc những bức điện, thư, thông điệp chia buồn của lãnh đạo các nước cũng như đông đảo bạn bè quốc tế ở nhiều giới khác nhau, chúng ta lại thêm một lần nữa cảm nhận rõ nét tình cảm sâu sắc, sự kính trọng và mến phục từ các nhà lãnh đạo và bạn bè quốc tế dành cho đồng chí Tổng bí thư".

Nhìn lại trong gần 15 năm qua, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho biết trên cương vị lãnh đạo Đảng, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã trực tiếp tham dự vào nhiều hoạt động đối ngoại, có nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc mang dấu ấn lịch sử.

Những sự kiện này không chỉ mở ra những chương mới trong quan hệ song phương với các nước mà còn tạo dựng thế chiến lược thuận lợi của ta trong cục diện quốc tế.

Trong các chuyến thăm đó, Tổng bí thư đã để lại những ấn tượng sâu sắc với lãnh đạo các nước và với bạn bè quốc tế về nhân cách, phẩm giá của một con người, sự chân thành, tin cậy và tầm nhìn, tư tưởng của một nhà lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam.

"Điều đặc biệt là bất kỳ nhà lãnh đạo, bạn bè quốc tế nào cũng kính trọng và nể phục cốt cách, tinh thần, trí tuệ của Tổng bí thư và luôn coi đó là đại diện của cốt cách, tinh thần, trí tuệ của người Việt Nam", ông Bùi Thanh Sơn khẳng định.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn

Dưới ngực áo ấy, có một trái tim đỏ thắm màu cờ Tổ quốc. Trái tim ấy vừa ngừng đập. Nhưng những di sản mà trái tim ấy để lại sẽ luôn là ngọn đuốc dẫn đường cho các cán bộ ngoại giao trong hành trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam thân yêu

Với các nước láng giềng Lào, Campuchia anh em, Tổng bí thư luôn được coi là "người kế tục xứng đáng sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là nhà lãnh đạo cách mạng xuất sắc, ưu tú trong thời đại mới".

Trong các bức điện chia buồn, các nhà lãnh đạo cấp cao của Lào trân trọng ghi nhận những cống hiến hết tâm sức và trí tuệ của Tổng bí thư, đưa đất nước Việt Nam không ngừng phát triển, vị thế của Việt Nam được nâng cao rõ rệt trên trường quốc tế và khu vực.

Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia Hun Sen xúc động đánh giá di sản của Tổng bí thư - một lãnh đạo sáng suốt, người đã cống hiến trọn đời mình cho cuộc đấu tranh vì độc lập của Việt Nam và cho hòa bình, thịnh vượng của nhân dân Việt Nam - sẽ được nhiều thế hệ đời sau ghi nhớ.

Với Trung Quốc, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là "người đồng chí thân thiết và người bạn chân thành, kết nên tình hữu nghị sâu sắc giữa hai Đảng, hai nước".

Vừa qua, khi viếng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã xúc động ghi lại những dòng cảm tưởng, đánh giá đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là nhà lãnh đạo kiệt xuất của nhân dân Việt Nam, người bạn vĩ đại của nhân dân Trung Quốc.

Với các nước bạn bè xã hội chủ nghĩa, Tổng bí thư luôn được nhìn nhận là nhà Mác-xít kiên định, vị lãnh đạo sáng suốt của nhân dân Việt Nam với những đóng góp to lớn cho phong trào xã hội chủ nghĩa trên thế giới.

Trong lòng các nước bạn bè truyền thống, như các lãnh đạo cấp cao của Cuba nhấn mạnh Tổng bí thư là "một người bạn thân thiết, một người anh em lớn luôn mở rộng vòng tay với các nước bạn thân yêu, luôn sẵn sàng dang cánh tay đoàn kết với Cuba trong những hoàn cảnh thách thức phức tạp nhất".

Với các nước lớn như Nga, Mỹ, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định Tổng bí thư là "người lãnh đạo có uy tín trên trường quốc tế, có những đóng góp to lớn cho việc thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Nga và là người đóng góp rất quan trọng trong việc tạo dựng mối quan hệ sâu sắc và đầy đủ giữa Việt Nam và Mỹ".

Tổng thống Nga Vladimir Putin nhắc đến Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng như một người bạn "tuyệt vời, một người bạn thực sự có đóng góp cá nhân to lớn cho việc thiết lập và phát triển quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Matxcơva và Hà Nội".

Tổng thống Mỹ Joe Biden thì nhấn mạnh nhờ tình hữu nghị giữa hai nước mà người dân Việt Nam và Mỹ cũng như người dân trên khắp khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương ngày nay được sống trong môi trường an ninh và những cơ hội lớn hơn, và "đó là nhờ công lao của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng".

Với nhiều đối tác khác, Tổng bí thư đều có những dấu ấn nổi bật trong thúc đẩy và định hướng phát triển các quan hệ hữu nghị, hợp tác bền vững, lâu dài.

Vì những điều đó, sự ra đi của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng không chỉ là mất mát lớn của nhân dân Việt Nam mà còn để lại niềm tiếc nuối sâu sắc với bạn bè quốc tế, với những người đã từng có dịp gặp gỡ, tiếp xúc với Tổng bí thư.

Ngoại giao cây tre Việt Nam

Khi được hỏi về trường phái "ngoại giao cây tre" Việt Nam và những đóng góp quan trọng, có ý nghĩa của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh Tổng bí thư có "trí tuệ, tầm nhìn chiến lược, tư duy lý luận sâu sắc và vượt trội".

Tổng bí thư đã đúc kết, khái quát hệ thống lý luận về đối ngoại, ngoại giao của Đảng ta, xây dựng lên trường phái đối ngoại - ngoại giao mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam". Đó còn là sự tiếp thu có chọn lọc tinh hoa nhân loại và xuất phát từ thực tiễn yêu cầu, nhiệm vụ của đối ngoại trong giai đoạn mới.

Từ thực tiễn hơn 70 năm đối ngoại, Tổng bí thư lần đầu tiên đề cập đến khái niệm nền "đối ngoại - ngoại giao mang đậm bản sắc cây tre Việt Nam" trong phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 29 năm 2016 và được phát triển một cách hệ thống tại Hội nghị Đối ngoại toàn quốc năm 2021.

Nền "đối ngoại - ngoại giao mang đậm bản sắc cây tre Việt Nam" gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển là sự đúc kết thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam.

"Như đồng chí Tổng bí thư đã nói, vững ở gốc là nguyên tắc vì lợi ích quốc gia - dân tộc để phục vụ, là đường lối đối ngoại độc lập - tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa.

Chắc ở thân là sức mạnh đoàn kết, sức mạnh tổng hợp của đối ngoại dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, là sự kết hợp giữa sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại, của ý chí tự lực, tự cường và sự ủng hộ, đoàn kết quốc tế.

Uyển chuyển ở cành là phong cách, nghệ thuật ứng xử linh hoạt, sáng tạo, dĩ bất biến, ứng vạn biến", ông Bùi Thanh Sơn chia sẻ.

Theo bộ trưởng Bộ Ngoại giao, có thể nói ngoại giao cây tre Việt Nam là sự kế thừa và phát triển của tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh "biết mình, biết người", "biết thời, biết thế", "biết dừng, biết biến", là "kim chỉ nam cho hoạt động của ngành ngoại giao Việt Nam, là đóng góp trực tiếp cho những thành tựu "mang ý nghĩa lịch sử" của đối ngoại và hội nhập quốc tế của Việt Nam trong thời gian qua.

"Bạn bè quốc tế cũng rất quan tâm đến trường phái đối ngoại, ngoại giao mang đậm bản sắc cây tre Việt Nam", theo ông Bùi Thanh Sơn.

Lãnh đạo, chính giới, học giả của Trung Quốc, Nga, Mỹ…, các nước bạn bè truyền thống đều đánh giá rất cao đối ngoại, ngoại giao Việt Nam trong bối cảnh quốc tế phức tạp hiện nay", ông Bùi Thanh Sơn khẳng định.

"Ngoại giao tâm công" chạm đến trái tim lãnh đạo, bạn bè thế giới

"Quan hệ quốc tế không chỉ là quan hệ giữa các quốc gia, mà còn là quan hệ giữa con người với con người. Các nhà lãnh đạo nước ngoài rất coi trọng và đánh giá cao vai trò, uy tín của cá nhân Tổng bí thư. Đó là điều hết sức đặc biệt", ông Bùi Thanh Sơn chia sẻ.

Theo ông, với bạn bè quốc tế, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng chính là hiện thân của truyền thống "ngoại giao tâm công" của Việt Nam, thu phục lòng người bằng chính nghĩa, tình người, lẽ phải và đạo lý.

Trong mọi hoạt động đối ngoại, với phong cách giản dị, cởi mở, chân thành, với cách ứng xử ngoại giao vừa chuẩn mực, vừa nghĩa tình, Tổng bí thư đã chạm đến trái tim, giành được cảm tình, sự mến phục lớn của các nhà lãnh đạo, nhân dân, bạn bè quốc tế.

Tổng bí thư cũng để lại ấn tượng là một nhà lãnh đạo có tấm lòng rộng mở, toát lên tư duy và tầm nhìn chiến lược, luôn thúc đẩy lợi ích quốc gia - dân tộc mình nhưng cũng luôn tôn trọng lợi ích của bạn bè quốc tế, luôn phấn đấu trên tinh thần "phát huy điểm đồng, giảm thiểu khác biệt" để tìm kiếm mẫu số chung thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác.

Chính vì vậy, nhiều bạn bè quốc tế nhìn nhận đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng như là "minh chứng" cho đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ và cho nước Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.

Sau mỗi lần tiếp xúc với Tổng bí thư, các nhà lãnh đạo của các nước càng thấy thêm hiểu, thêm tin cậy, thêm gắn bó, thêm yêu mến Việt Nam.

Những hoạt động đối ngoại, ngoại giao của Tổng bí thư đã nâng ngoại giao cấp cao, ngoại giao nguyên thủ của Việt Nam lên tầm cao mới.

Ngành ngoại giao luôn khắc ghi lời căn dặn của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng

Nhấn mạnh đến vinh dự to lớn của ngành ngoại giao khi được Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng quan tâm, dìu dắt và dành tình cảm đặc biệt, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho biết dù bận rộn nhưng Tổng bí thư luôn dành thời gian để trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động đối ngoại.

Tổng bí thư đã sáu lần trực tiếp đến dự, chỉ đạo tại tất cả các Hội nghị ngoại giao trong hơn 10 năm qua và Hội nghị đối ngoại toàn quốc lần đầu tiên năm 2021.

Mỗi dịp được làm việc với Tổng bí thư, các cán bộ trong ngành đều thấy toát lên tư tưởng, tầm nhìn chiến lược của đồng chí Tổng bí thư về đối ngoại, về sự thấu đáo, toàn diện và nhạy bén cũng như tinh thần không ngừng đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân.

"Cán bộ ngành ngoại giao luôn khắc ghi lời đồng chí Tổng bí thư căn dặn tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 30 vào tháng 8-2018.

Đó là càng hội nhập sâu vào thế giới, chúng ta càng cần có các nhà ngoại giao đủ bản lĩnh chính trị, đủ trình độ, uy tín, phong cách để sánh vai với các nước, bạn bè quốc tế; toàn tâm, toàn ý vì sự nghiệp.

Một nhà ngoại giao giỏi trước hết phải là một nhà chính trị giỏi, luôn lấy lợi ích của quốc gia, của chế độ làm kim chỉ nam trong hành động. Nhà ngoại giao luôn ghi nhớ rằng phía sau mình là Đảng, là đất nước, là nhân dân. Phải tự tin, vững vàng, kiên định và khôn khéo", Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn chia sẻ.

Ông khẳng định ngành ngoại giao sẽ luôn thấm nhuần lời căn dặn của Tổng bí thư, luôn tâm niệm, ghi nhớ những chỉ đạo để tiếp tục rèn luyện, phấn đấu, góp phần xây dựng nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp, góp phần phục vụ đắc lực các mục tiêu chiến lược của đất nước.

Nhớ về Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng qua lời kể của các nhà ngoại giao

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng không chỉ được nhớ đến là người lĩnh xướng và nâng tầm lý luận ngoại giao cây tre Việt Nam. Ông còn được nhiều nhà ngoại giao khắc ghi vào lòng như một người anh, người thầy…