Nếu so với hai năm trước, tiền lãi đã giảm hơn 50%. Xu hướng lãi suất tiết kiệm thấp sẽ ngự trị trong những năm tới. Còn trước mắt lãi tiền gửi không chỉ giảm thêm mà còn giảm mạnh ở kỳ hạn dài, vốn được một số ngân hàng cần vốn tạm neo ở mức cao.

Lãi tiền gửi tiết kiệm đang trở về mức của năm 2005, buộc nhiều người phải chọn kênh khác để bỏ tiền. Nhưng bỏ vào đâu? Giá vàng quá cao, lại chênh so với thế giới trên 3 triệu đồng/lượng, trong khi Ngân hàng Nhà nước chuẩn bị bán vàng can thiệp đưa giá trong nước sát thế giới. Mua USD chưa hẳn là giải pháp tốt nếu xét từ góc độ sinh lãi bởi giá USD không còn nhảy múa, vì vậy giữ VND vẫn có lợi hơn. Chứng khoán vẫn là sân chơi của những “ông lớn” hơn là cho người có tiền nhàn rỗi muốn kiếm đồng ra đồng vào. Bất động sản thì luôn vướng câu hỏi “giá còn giảm thêm?”, trong khi những giải pháp gỡ khó chỉ mới khởi động vì thế khả năng rã băng còn xa vời. Bỏ vốn ra trực tiếp sản xuất kinh doanh càng khó hơn bởi không phải ai cũng có khả năng này. Cho đến nay, do thị trường ảm đạm nên vẫn có ít lời chào mời góp vốn vào công ty này, dự án nọ.

Nhưng trong cái rủi có cái may. Cái may đó chỉ đến khi nhà quản lý mở ra những cơ hội đầu tư chắc, bền, ích cho nước, lợi cho dân. Một trong những kênh đầu tư đó là chứng khoán. Khi một phần dòng vốn tiết kiệm chuyển sang chứng khoán, nó sẽ lan tỏa vào sản xuất kinh doanh. Thế nhưng, đến nay việc dọn dẹp, chuẩn bị để đón dòng vốn tiết kiệm vào chứng khoán vẫn chưa đủ sức thuyết phục để người dân rót tiền. Nhiều cơ quan quản lý, chính quyền các địa phương đang “dọp dẹp nhà cửa” để mời gọi đầu tư từ nước ngoài nhưng lại quên mất cơ hội từ dòng vốn bên trong.

Có chuyên gia kinh tế nói rằng nhiều người có tiền khi có cơ hội sẵn sàng bỏ vốn vào vàng, USD hay bất động sản, riêng với chứng khoán họ chần chừ bởi không chỉ bỡ ngỡ vì lĩnh vực này quá phức tạp mà còn chưa thật sự tin tưởng khi kênh đầu tư này còn nhiều khiếm khuyết. Tình trạng này có từ vài năm trước, đến nay vẫn chưa thay đổi. Khiếm khuyết đó có nhiều nơi, từ các công ty niêm yết nhưng đặc biệt là ngay tại các công ty chứng khoán, cửa ngõ vào thị trường của nhà đầu tư.

Lo ngại là có cơ sở. Một việc quan trọng là công ty chứng khoán phải tách và quản lý riêng tiền của nhà đầu tư để không lợi dụng, chủ trương có từ lâu nhưng thực hiện nhì nhằng kéo dài nhiều năm vẫn chưa xong. Cũng là tài khoản - nơi cất tài sản của nhà đầu tư - thì ngân hàng quản chặt, trong khi công ty chứng khoán lại chưa làm tốt. Chuyện bỗng dưng bị nợ, tự nhiên mất tiền, chứng khoán vẫn xảy ra. Không ít công ty chứng khoán “chết lâm sàng” chưa được dọn dẹp khiến nhà đầu tư bị vạ lây. Nhà đầu tư cũng nghi ngại khi các công ty chứng khoán tay trái tư vấn cho người dân đầu tư nhưng tay phải lại đi mua bán chứng khoán. Họ lo ngại công ty chứng khoán có thể lợi dụng hoạt động tư vấn để phục vụ việc kinh doanh chứng khoán của mình...

Cơ hội dịch chuyển dần dòng vốn từ gửi tiết kiệm sang đầu tư đang lộ dần. Nhưng người có tiền không thể chờ. Nếu Ủy ban Chứng khoán nhà nước cứ mãi loay hoay với các công ty chứng khoán mà quên đi lực lượng đông đảo nhà đầu tư cá nhân đã và có thể tham gia thị trường, dòng vốn sẽ chuyển hướng khác. Đó sẽ là thiệt hại lớn cho nền kinh tế.