Niềm vui của Mehdi Taremi sau khi ghi bàn cho Iran. Ảnh: AFC.com

Lippi đến quá muộn

Thầy pháp Marcelo Lippi với đôi bàn tay chạm vào đâu cũng thành vàng của vua Midas như truyền thông Trung Quốc tán tụng, đến quá muộn để cứu vãn tình thế cho đội tuyển bóng đá Trung Quốc. 

Khi ông Lippi tiếp quản đội bóng vào 26-10-2016, Trung Quốc chỉ giành 1 điểm sau 4 trận ở vòng loại thứ ba khu vực châu Á, thua Hàn Quốc 2-3, hòa Iran 0-0, thua Syria 0-1, thua Uzbekistan 0-2.

Trước đó nữa, ở vòng loại thứ hai, Trung Quốc bị Hồng Kông cầm chân 2 trận với tỉ số 0-0 , bước vào trận đấu cuối phải thắng Qatar đồng thời phải chờ đợi kết quả 3 trận đấu khác. Họ gặp may khi thắng đội hình hai của Qatar 2-0 và kết quả 3 trận kia đều có lợi cho họ, trong đó có chiến thắng bất ngờ của Philippines trước Triều Tiên.

Dưới tay Lippi, Trung Quốc hòa Qatar 0-0, thắng Hàn Quốc 1-0, thua Iran 0-1 ở vòng loại thứ ba. Chốt lại, sau 7 trận, họ mới chỉ giành 5 điểm, ghi được 3 bàn thắng. Chỉ còn 3 trận nữa, trong khi khoảng cách giữa Trung Quốc với đội xếp thứ ba trong bảng là Uzbekistan là 7 điểm hầu như không thể san lấp. Mà nếu có giành được vị trí thứ ba, họ phải vượt qua 2 vòng play-off khó khăn nữa mới có tấm vé đến Nga năm sau.

Giải vô địch Trung Quốc (Chinese Super League) 2017 khởi tranh đầu tháng 3, các CLB chi tổng cộng 331 triệu bảng để mua cầu thủ nước ngoài đầu mùa giải. Không đâu chi tiền mạnh và bạo như các CLB Trung Quốc để chỉ có những cầu thủ hạng hai thế giới hoặc đã hết thời.

Thiếu tài năng bản địa

Nhưng điều đó không khỏa lấp được thực trạng bóng đá Trung Quốc là thiếu tài năng bản địa. Sự giàu có của các CLB Trung Quốc không khỏa lấp được sự yếu kém của đội tuyển quốc gia. Thiếu “bột”, thầy pháp Lippi cao tay đến đâu cũng khó “gột” ra “hồ”.

Trong đội hình 25 cầu thủ ông Lippi gọi vào đội tuyển Trung Quốc cho hai trận gặp Hàn Quốc và Iran vừa qua, chỉ có tiền đạo Zhang Yuning đang thi đấu ở nước ngoài, dự bị tại CLB Hà Lan Vitesse Arnhem, cầu thủ 37 tuổi Zheng Zhi vẫn được trọng dụng ở vai trò thủ quân.

Bản kế hoạch 50 điểm để cải tổ bóng đá Trung Quốc đưa ra từ năm 2015 chưa được thực hiện. Các quyết định với bóng đá được đưa ra vội vã, không phải bởi Liên đoàn bóng đá Trung Quốc (CFA), mà bởi các cơ quan quản lý nhà nước phía trên thiếu những người có chuyên môn sâu.

Ví dụ như, đầu mùa giải Chinese Super League này, Tổng cục TDTT quốc gia Trung Quốc bất ngờ ra quyết định cắt số cầu thủ nước ngoài được thi đấu trên sân cùng lúc từ 4 xuống 3, khiến các CLB phải để các cầu thủ đắt giá của họ ngồi dự bị. Hay quyết định bắt buộc các CLB phải đưa 1 cầu thủ dưới 23 tuổi vào đội hình xuất phát, nhiều CLB dùng chiêu lách luật: đưa cầu thủ dưới 23 tuổi vào sân trong 10-15 phút đầu rồi rút ra, điều này đem lại tác động tiêu cực hơn là tích cực, khiến các cầu thủ dưới 23 tuổi bị thui chột niềm tin.

Truyền thông Trung Quốc thường có thói quen bơm thật nhiều hy vọng vào đội tuyển thiếu tài năng để rồi giật họ xuống một cách khoái trá mỗi khi họ thua trận. Sau trận thắng Hàn Quốc 1-0, họ viết “thắng một trận, các bạn đã giành được tình yêu của 1,3 tỉ trái tim”. Nhưng sau trận thua Iran 0-1 là một sự im lìm. Trận thắng Hàn Quốc 1-0, Trung Quốc chỉ cầm bóng 35% thời gian trận đấu còn Hàn Quốc bỏ lỡ nhiều cơ hội ghi bàn.

Trận thắng Hàn Quốc 1-0 ngày 23-3 qua là trận đầu tiên Trung Quốc thắng Hàn Quốc ở một giải đấu chính thức trong lịch sử. Trận thắng 3-0 vào năm 2010 chỉ là trước đội hình hai của Hàn Quốc ở giải mang tính giao hữu khu vực.

Thầy pháp Lippi là HLV đầu tiên giúp Trung Quốc vượt qua nỗi sợ mang tên Hàn Quốc nhưng nay ở tuổi 69, không biết ông có đủ kiên nhẫn và sức khỏe để bước tiếp với Trung Quốc trong hy vọng dự World Cup 2022 tại Qatar?

Thêm một bài học nữa về chuyện tiền không thể mua được thành công ngay tắp lự.