Nội dung trên được nhiều chuyên gia, cơ quan quản lý đưa ra tại diễn đàn "Khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý, vận hành công trình thủy lợi thực hiện theo Nghị quyết 57" do Cục Quản lý và xây dựng công trình thủy lợi phối hợp báo Nông nghiệp và Môi trường tổ chức tại TP.HCM, ngày 17-10.

Chia sẻ thực trạng tại địa phương, ông Lê Xuân Thái - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Khánh Hòa - cho biết tỉnh từng triển khai hệ thống điều khiển vận hành tự động (SCADA) tại một số hồ chứa lớn từ 2010 - 2012. Tuy nhiên sau vài năm, nhiều thiết bị hư hỏng, hệ thống gần như không còn hoạt động, nguyên nhân chủ yếu do thiếu nguồn kinh phí bảo trì ổn định và định mức chi rõ ràng cho loại hình thiết bị này.

Ngoài ra, tình trạng thiếu đồng bộ trong thiết kế phần mềm, thiết bị khi hợp nhất các tỉnh hoặc triển khai nhiều gói đầu tư cũng gây rối cho vận hành, quản lý.

"Các cơ quan chuyên môn nên sớm xây dựng định mức bảo trì riêng cho các hệ thống điều khiển tự động, đồng thời ban hành quy trình mẫu về lập kế hoạch bảo trì, bố trí kinh phí hằng năm, nhằm giúp địa phương có căn cứ pháp lý và tài chính để duy trì hiệu quả hệ thống", ông Thái đề xuất.

Bên cạnh đó, ông Thái cho rằng cần thiết lập bộ khung chuẩn chung toàn quốc, để các đơn vị đầu tư, tư vấn, thi công cùng tuân thủ, từ đó tạo thuận lợi trong khai thác, quản lý nhà nước, và giảm gánh nặng cho địa phương.

Còn ông Nguyễn Thanh Tùng - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Cà Mau - nêu thực trạng tại địa phương mình. Theo đó, Cà Mau đã thành lập Trung tâm Quan trắc, tích hợp dữ liệu từ lĩnh vực thủy lợi và thủy sản, hướng tới xây dựng hệ thống dữ liệu dùng chung toàn ngành. Tuy nhiên, quá trình vận hành, địa phương gặp nhiều khó khăn do các thiết bị chưa tương thích với nhau.

Cụ thể, một số thiết bị do các tổ chức quốc tế tài trợ sau một thời gian sử dụng đã xuống cấp, hư hỏng đầu dò, buộc phải nhập khẩu linh kiện thay thế với chi phí bảo trì cao. Ngoài ra, sự khác biệt giữa thiết bị trong nước và quốc tế khiến việc đồng bộ, tích hợp dữ liệu gặp nhiều trở ngại.

"Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần hỗ trợ nâng cấp các cống, âu thuyền của tỉnh, đồng thời đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật để tích hợp và vận hành hiệu quả SCADA. Điều này giúp tỉnh cải thiện năng lực quản lý nguồn nước, nâng cao hiệu quả sản xuất, phù hợp với mục tiêu của đề án phòng chống sạt lở, sụt lún vùng Đồng bằng sông Cửu Long", ông Tùng đánh giá.

Theo ông Nguyễn Tùng Phong - Cục trưởng Cục Quản lý và xây dựng công trình thủy lợi, để xây dựng được hệ sinh thái chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ vào quản lý, vận hành hệ thống thủy lợi, cần tăng cường năng lực và nhận thức về chuyển đổi số trong toàn ngành.

"Đầu tư phát triển thủy lợi thông minh phải gắn với mục tiêu đa chức năng: phục vụ sản xuất nông nghiệp, cấp nước sinh hoạt, phòng chống thiên tai và bảo vệ môi trường", ông Phong nói. 

Hà Nội đề xuất mời tư vấn nước ngoài góp 'tầm nhìn' quy hoạch đê điều, thủy lợi

Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết thành phố cơ bản hoàn thành đề án quy hoạch đê điều, thủy lợi, nhưng cần thêm tư vấn quốc tế để đảm bảo tầm nhìn lâu dài.