Nhận định này dựa trên căn cứ vào việc tăng lương, một số ngành sản xuất tốt, công nhân phải tăng ca và ghi nhận sự đồng hành của người lao động với doanh nghiệp qua những khó khăn trong năm.

Tăng lương thì thưởng tăng

Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo Cục Quan hệ lao động và tiền lương giải thích một năm có 12 tháng tương ứng 12 tháng lương, việc doanh nghiệp trả nhiều hơn hoặc thưởng "tháng lương thứ 13" là thỏa thuận riêng, không có quy định bắt buộc.

Nhà nước chỉ can thiệp đảm bảo trả lương không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng, còn lại thưởng là do thị trường tự điều chỉnh. Việc triển khai thu thập thông tin tình hình lương thưởng Tết nhằm nắm bắt tình hình quan hệ lao động, tính thực chất của thị trường và có căn cứ điều chỉnh lương tối thiểu. "Bức tranh thị trường tốt thì cũng là cơ sở xem xét lương tối thiểu thỏa đáng hơn", vị này bày tỏ.

Bên cạnh đó, nếu người lao động và doanh nghiệp đã thỏa thuận cụ thể với nhau về tiền thưởng song doanh nghiệp không chi, có thể xảy ra tranh chấp thì cơ quan chức năng mới vào cuộc xử lý theo quy định.

"Tiền lương bình quân bao nhiêu thì thưởng Tết xoay quanh mức đó. Còn thưởng Tết dương lịch hầu hết khoảng nửa tháng lương của người lao động. Lương tăng thì thưởng cũng tăng lên một chút.

Chẳng hạn, lương tăng khoảng 7 - 8% thì thưởng cũng tăng chừng đó", vị này lý giải thêm và cho hay hằng năm Bộ LĐ-TB&XH phải thường xuyên đôn đốc các địa phương gửi báo cáo và với Tết năm nay, khoảng 15-1-2025 mới có số liệu tương đối đầy đủ.

Công nhân tăng ca, thưởng Tết dự kiến tăng

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Dương Văn Thái - chủ tịch Công đoàn các khu công nghiệp (KCN) tỉnh Thái Nguyên (khoảng 29.000 lao động) - cho hay tình hình chung các doanh nghiệp sản xuất ổn định, công nhân có việc làm, một số nơi tăng ca.

Theo ông, nhiều nơi có quy chế về thưởng Tết nên dự kiến các công ty sẽ thưởng "lương tháng thứ 13". Tuy vậy, mọi năm các công ty thường thông báo thưởng Tết vào khoảng ngày 20 tháng chạp.

Ông Hà Minh Vĩ - phó chủ tịch thường trực Công đoàn các KCN tỉnh Bắc Giang (khoảng 212.000 lao động) - cho biết công đoàn đã triển khai việc báo cáo tình hình lương thưởng tới công đoàn.

Sơ bộ, tình hình sản xuất ổn định, một số doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, công nhân được bố trí làm thêm giờ, nên dự báo thưởng Tết sẽ bằng hoặc cao hơn năm trước (thưởng khoảng 5 - 6 triệu đồng/người).

Ông Vĩ nói thêm gần Tết các doanh nghiệp mới thông báo thưởng do sợ tâm lý so sánh giữa người lao động, ảnh hưởng sản xuất kinh doanh hoặc cân đối kết quả sản xuất kinh doanh tốt theo kế hoạch.

Hiện lương cơ bản cao nhất tại các KCN tỉnh Bắc Giang khoảng 5,2 triệu đồng/tháng, nhưng nếu cộng phụ cấp, thâm niên, thưởng thì phải bình quân thu nhập tăng thành 7,5 - 8 triệu đồng/tháng.

Trong khi đó, ông Nguyễn Đình Thắng - chủ tịch Công đoàn các KCN và khu chế xuất Hà Nội (trên 154.000 lao động) - cho hay đến nay chưa có đơn vị nào công bố thưởng Tết song dự báo sẽ bằng hoặc cao hơn năm ngoái một chút. Hiện có nơi sản xuất ổn định, công nhân tăng ca nhưng cũng có nơi khó khăn, triển khai nhiều giải pháp để chăm lo tốt hơn cho người lao động.

Về mức thưởng Tết, ông Thắng nói do mỗi doanh nghiệp có lương cơ bản, phụ cấp, chế độ đãi ngộ khác nhau nên rất khó nhận định. Dự kiến phải gần Tết Nguyên đán, khi đa số các doanh nghiệp có báo cáo, số liệu thưởng Tết mới chính xác.

"Chúng tôi thường xuyên theo dõi tư tưởng, kiến nghị của đoàn viên lao động ở doanh nghiệp cũng như việc thanh toán tiền lương, tiền thưởng, hạn chế xảy ra tranh chấp lao động và đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho người lao động", ông nói.

Công đoàn các KCN và khu chế xuất Hà Nội còn tập trung chăm lo Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, động viên kịp thời người lao động có hoàn cảnh khó khăn, mắc bệnh hiểm nghèo, bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Đề nghị doanh nghiệp thông tin sớm về kế hoạch trả lương, nâng lương/trợ cấp và hỗ trợ lao động qua việc tặng quà Tết, hỗ trợ vé tàu xe...

Công đoàn tham gia giám sát lương thưởng Tết

Trước đó, Bộ LĐ-TB&XH đã có công văn đề nghị các sở phối hợp với Ban quản lý KCN, khu kinh tế, khu chế xuất, liên đoàn lao động, cơ quan liên quan theo dõi, nắm chắc tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống người lao động.

Cơ quan liên quan chú ý phòng ngừa, giảm thiểu tranh chấp lao động, đình công có thể phát sinh trước, trong và sau dịp Tết dương lịch và Tết Nguyên đán 2025, đồng thời hỗ trợ đối thoại, thương lượng, thỏa thuận, sớm giải quyết ngừng việc tập thể.

Các doanh nghiệp phối hợp, trao đổi với công đoàn cơ sở rà soát hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, quy chế lương thưởng và xây dựng phương án thưởng Tết theo kết quả kinh doanh năm 2024 cũng như thông báo cho người lao động.

Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cũng có chỉ đạo công đoàn các cấp chủ động tham gia với các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát người sử dụng lao động trong trả lương thưởng Tết Nguyên đán 2025.

Công đoàn cơ sở có trách nhiệm giám sát, tham gia với doanh nghiệp trong công khai phương án trả lương thưởng Tết trước ngày nghỉ Tết ít nhất 30 ngày và đảm bảo quyền lợi nghỉ ngơi, tăng ca, làm thêm giờ trong Tết.

Đảm bảo mọi người đều có thưởng Tết

Ông Hoàng Quang Phòng - phó chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - cho hay các doanh nghiệp đều khẳng định có thưởng Tết và khởi sắc hơn năm trước.

Đặc biệt, các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động trong lĩnh vực dệt may, da giày, lắp ráp điện tử sẽ thưởng Tết cao hơn. Những lĩnh vực khác, doanh nghiệp cho biết vẫn duy trì thưởng Tết, đảm bảo mọi người đều có thưởng Tết.

"Mức thưởng bao nhiêu sẽ tùy theo chỉ số kinh doanh của từng doanh nghiệp, nhưng ít nhất duy trì thưởng Tết bằng năm ngoái", ông Phòng nhận định.

Theo vị này, nửa đầu năm 2024, các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, hầu hết doanh nghiệp phải tái cơ cấu sản xuất. Tiếp đó bão số 3 (bão Yagi) quét qua nhiều tỉnh phía Bắc đã tàn phá tài sản, gây thiệt hại cho nhiều doanh nghiệp.

Tuy nhiên người lao động vẫn đồng hành cùng doanh nghiệp để vượt qua khó khăn, ổn định sản xuất. Vì vậy, việc thưởng Tết năm 2025 cũng là sự ghi nhận của chủ doanh nghiệp đối với những người đã gắn bó, cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Hy vọng những tháng đầu năm 2025 các doanh nghiệp tiếp tục giữ được đà sản xuất kinh doanh khởi sắc để có điều kiện chăm lo tốt hơn cho người lao động.

Doanh nghiệp nỗ lực để thưởng Tết, lãnh đạo ngại viết 'tâm thư' than khó

Đến thời điểm này, nhiều doanh nghiệp đã thông báo kế hoạch thưởng Tết. Không ít DN tuy gặp khó khăn nhưng vẫn cố gắng để duy trì khoản thưởng Tết, chăm lo cho người lao động.