Thủ tướng Abe cùng các nghị sĩ thuộc đảng của ông thể hiện quyết tâm tranh cử sau khi hạ viện bị giải tán - Ảnh: REUTERS

Đầu giờ chiều 28-9, chủ tịch Quốc hội Nhật Oshima Tadamori tuyên bố: "Căn cứ theo điều 7 của hiến pháp, hạ viện bị giải tán" sau khi công bố nghị quyết giải tán hạ viện do Chánh văn phòng nội các Yoshihide Suga trình lên.

Các nghị sĩ có mặt trong phòng họp cùng đưa tay lên cao đồng thanh: "Banzai, banzai, banzai" (Hoàng đế vạn tuế, vạn tuế, vạn tuế).

Đây là một quy trình thủ tục của sự kiện đã được Thủ tướng Abe úp mở công bố hai ngày trước.

Sống lại nhờ... Triều Tiên

Sáng nay (28-9) ông Abe chính thức công bố việc đó. Quy trình đã diễn ra nhanh chóng trong vài giờ. Nội các Nhật đã ký vào văn bản quyết định giải tán hạ viện rồi nghị quyết này được trình lên Nhật hoàng phê chuẩn.

Rồi nghị quyết được công bố trong phiên khai mạc quốc hội bất thường vào đầu giờ chiều cùng ngày.

Cũng không ai quá bất ngờ về quyết định giải tán "xóa bài làm lại" bởi động cơ của dường như cũng đã quá rõ.

Động thái này của Thủ tướng Abe được cho là nhằm đảm bảo một kết quả thắng lợi cho Đảng Dân chủ tự do (LDP) của ông ở cuộc tổng tuyển cử sớm trong bối cảnh các đảng đối lập chưa sẵn sàng cho bầu cử.

Dẫu vậy, Thủ tướng Abe vẫn cảnh báo với các thành viên của đảng mình về những khó khăn trước mắt: "Cuộc chiến đấu khó khăn bắt đầu từ ngày hôm nay. Chúng ta phải giải quyết các vấn đề tên lửa và chương trình hạt nhân của Triều Tiên và có trách nhiệm làm cho cuộc sống người dân tốt đẹp hơn".

Thực sự là vấn đề Triều Tiên bất ngờ nổi lên thời gian gần đây đã cứu cho Thủ tướng Abe và nay ông tiếp tục dùng chủ đề này để lấy phiếu cho cuộc tổng tuyển cử được ấn định vào ngày 22-10.

Trong một số cuộc thăm dò được tiến hành hồi tháng 7 vừa qua, tỉ lệ tín nhiệm Thủ tướng Abe đã giảm xuống dưới 30% do vụ bê bối liên quan cáo buộc ông can thiệp giúp một người bạn thành lập một khoa mới trong trường đại học.

Tỉ lệ tín nhiệm sau đó đã nhích lên sau cuộc cải tổ nội các hồi tháng 8 và những phản ứng trước các vụ thử tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên gần đây, đặc biệt là sau 2 lần tên lửa của Bình Nhưỡng bay qua vùng lãnh thổ phía bắc của Nhật.

Theo kết quả khảo sát do nhật báo Nikkei chuyên về kinh tế công bố cuối tuần qua cho thấy nếu tổng tuyển cử diễn ra vào thời điểm hiện nay, có đến 44% cử tri ủng hộ Đảng LDP của ông Abe, trong khi đó đảng đối lập chính Dân chủ chỉ nhận được 8% ủng hộ.

Cuộc tổng tuyển cử đúng thời hạn ở Nhật dự kiến diễn ra trước tháng 12-2018, tuy nhiên việc Thủ tướng Nhật Bản quyết định tổ chức bầu cử sớm được đánh giá là chính sách đúng trong bối cảnh tỉ lệ tín nhiệm ông đang ngày càng giảm trong khi các đảng đối lập bất ổn và thiếu sự chuẩn bị cho bầu cử.  

Thủ tướng Abe chứng tỏ đầy bản lĩnh và kinh nghiệm chính trị - Ảnh: REUTERS

Chớp đúng thời cơ

Cũng theo báo Nikkei, Đảng Hi vọng (PH) mới được Thị trưởng Tokyo, bà Yuriko Koike, thành lập đang tiến hành đàm phán với Đảng Dân chủ về khả năng hợp nhất, trong đó có thể có sự tham gia của một đảng đối lập nhỏ khác nhằm tạo ra đối trọng với liên minh đảng LDP và Komeito trong cuộc bầu cử sắp tới.

Ông Mineyuki Fukuda - cựu nghị sĩ thuộc Đảng LDP và là đồng sáng lập Đảng PH, bình luận đầy tự tin trên một diễn đàn mạng như sau: "Cho dù không phải là sự sáp nhập của Đảng Dân chủ và Đảng PH thì ta cũng có thể thấy rằng các thành viên của Đảng Dân chủ cũng đều chia sẻ với đường lối của Đảng PH về an ninh và quốc phòng".

Bà Koike từng là Bộ trưởng Quốc phòng Nhật và cũng từng là thành viên Đảng LDP. Hiện nay bà được đánh giá là đối thủ "nặng ký" của ông Abe sau khi bà trúng cử Thị trưởng Tokyo cách đây một năm, và Đảng Tomin First no Kai (Người Tokyo trước tiên) của bà trước đó cùng các đồng minh đã có được thế đa số trong cuộc bầu cử hội đồng thành phố Tokyo hồi đầu tháng 7 vừa qua.

Kế hoạch giải tán hạ viện đã được Thủ tướng Abe công bố trong cuộc họp báo hôm 25-9. Tại đấy, ông khẳng định liên minh cầm quyền giữa Đảng LDP và Đảng Kometo (Công minh) sẽ quyết tâm giành thế đa số tại hạ viện - với tối thiểu 233 ghế sau khi tiến hành cải cách giảm số ghế tại cơ quan lập pháp này.

Hiện tại tổng số ghế tại Hạ viện Nhật Bản là 475 ghế, nhưng Thủ tướng Abe chủ trương sửa đổi quy định để giảm xuống còn 465 ghế, bằng số ghế của hạ viện thời kỳ hậu chiến tranh.

Thủ tướng Abe nhấn mạnh rằng bầu cử là điều mà Nhật Bản cần vào thời điểm hiện nay để giúp "đất nước vượt qua các cuộc khủng hoảng", bao gồm vấn đề dân số già và mối đe dọa từ Triều Tiên.

Chiến dịch vận động tranh cử sẽ chính thức bắt đầu vào ngày 10-10.