27/11/2020 14:26 GMT+7

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu

NGỌC AN - HÀ THANH
NGỌC AN - HÀ THANH

TTO - Chiều nay 27-11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có buổi đối thoại với thanh niên khởi nghiệp: Làm thế nào để cùng đất nước vượt qua những thách thức, đặc biệt trước bối cảnh dịch COVID-19?

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu - Ảnh 1.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tới dự buổi đối thoại chiều 27-11 - Ảnh: NAM TRẦN

Phiên đối thoại với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nằm trong khuôn khổ Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia - Techfest 2020 với chủ đề Thanh niên khởi nghiệp cùng đất nước vượt qua thách thức diễn ra tại Hà Nội.

Cuộc đối thoại sẽ xoay quanh các vấn đề: chính sách tài chính cho khởi nghiệp; chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, cơ hội và vai trò của thanh niên khởi nghiệp; nguồn nhân lực chất lượng cao; hệ sinh thái thanh niên khởi nghiệp - thực trạng và giải pháp hoàn thiện.

Trực tiếp điều hành phiên tọa đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng có nhiều ràng buộc và hạn chế gây trở ngại cho khởi nghiệp. Diễn đàn này sẽ lắng nghe, tháo gỡ cơ chế và các vấn đề liên quan khác.

"Tôi tin bộ trưởng, thứ trưởng có mặt  hôm nay sẵn sàng trả lời câu hỏi các bạn. Tôi cũng sẽ trực tiếp trả lời để làm sao khởi nghiệp sáng tạo được thúc đẩy tốt nhất, nâng cao lời hứa và trách nhiệm của Chính phủ với thanh niên trong khởi nghiệp" - Thủ tướng nói.

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu - Ảnh 2.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu nhấn nút khai mạc diễn đàn - Ảnh: NAM TRẦN

Doanh nghiệp khởi nghiệp thiếu vốn, khó tiếp cận vốn có phải do "trên nóng, dưới lạnh?"

Anh Nguyễn Đức Trung, quỹ đầu tư VinaVenture dẫn ra những điểm hạn chế của nghị định 38, quy định chi tiết về đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo. Cụ thể điều 5 nghị định 38 về giới hạn đầu tư dưới 50% vốn điều lệ là chưa phù hợp với đặc thù gọi vốn của các start-up. Anh Trung đặt câu hỏi Thủ tướng, Chính phủ trong thời gian tới có chỉ đạo, định hướng gì khai thông vấn đề này.

Anh Phan Bá Mạnh, sáng lập công ty công nghệ vận tải An Vui, chia sẻ câu chuyện cách đây 2 năm anh gọi vốn đầu tư, rất may mắn gọi vốn thành công. Nhưng nhiều start-up phải mở công ty ở nước ngoài dẫn đến tình trạng "chảy máu" start-up. Anh Mạnh đặt câu hỏi là môi trường đầu tư đã cải thiện đủ hấp dẫn để sẵn sàng đầu tư tại Việt Nam hay chưa hay phải mở doanh nghiệp tại nước ngoài mới tạo được vốn?

Thủ tướng nhận định hệ sinh thái khởi nghiệp chưa hoàn thiện, và còn nhiều khó khăn. Mặc dù số lượng và chất lượng khởi nghiệp sáng tạo ở Việt Nam tăng lên, nhưng so với các nước trong ASEAN, Việt Nam còn nhiều trở ngại về cơ chế, thiếu nguồn lực, đặc biệt là nguồn vốn, đặt ra vấn đề quan trọng để làm sao mở các đổi mới sáng tạo này ở trong nước chứ không chảy máu ra nước ngoài. Thủ tướng cho rằng các thành viên Chính phủ phải có trách nhiệm trả lời, với tinh thần "mở ra chứ không trói vào", cần phải chỉ rõ nguyên nhân còn vướng mắc hiện nay.

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu - Ảnh 3.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: "Cần làm rõ vướng mắc, trở ngại ngăn cản start-up phát triển" - Ảnh: NAM TRẦN

Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho hay Nghị định 38 hướng dẫn Luật Đầu tư cho phép hình thành quỹ đầu tư giúp doanh nghiệp khởi nghiệp. Tuy vậy, sau thời gian thực hiện những quy định như không được hình thành pháp nhân, phải có 30 thành viên trong quỹ, tăng vốn phải tăng thêm dưới 50% vốn điều lệ… không phù hợp. Những lần tăng vốn lần sau không phải vượt 50% mà hàng mấy trăm %, phụ thuộc vào nhà đầu.

"Quy định này khá cứng, áp dụng cho doanh nghiệp nhà nước và khi thực hiện tạo ra rào cản" - ông Tùng nhìn nhận sẽ nghiêm túc tiếp thu và bàn với Bộ Kế hoạch và Đầu tư để lấy ý kiến sửa đổi Nghị định này trong thời gian tới, giải quyết vướng mắc.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cũng cho biết sẽ chủ trì sửa đổi quy định này, tháo gỡ khó khăn cho hoạt động khởi nghiệp sáng tạo.

Thủ tướng yêu cầu hai bộ phải sửa đổi quy định sớm và bãi bỏ điều kiện, quy định không cần thiết. Công dân có thể kinh doanh bất cứ lĩnh vực nào mà pháp luật không cấm, nên cần phải có quy định rõ ràng.

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu - Ảnh 4.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc điều hành phiên tọa đàm - Ảnh: NAM TRẦN

“Cơ chế một cửa” cho doanh nghiệp công nghệ

Trước câu hỏi về chính sách thu hút du học sinh về khởi nghiệp, hay cách nào giải quyết khó khăn về nguồn nhân lực trong thời kỳ dịch COVID-19, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết Chính phủ là "hộ tiêu dùng" lớn của cả nước. Hiện nay, Chính phủ ưu tiên mua sắm các sản phẩm công nghệ, mua sắm những giải pháp có tính đổi mới sáng tạo, ưu tiên dùng hàng "Make in Vietnam".

"Nói đến chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, đầu tiên là va chính sách. Việc chúng ta làm đều là việc mới, tức là chưa có thể chế. Việc đầu tiên Nhà nước làm là chuyển đối số cho các mô hình kinh doanh mới", Bộ trưởng Hùng nói.

Hiện chính phủ đã có chủ trương về sandbox (cơ chế thử nghiệm chính sách mới), các doanh nghiệp liên quan đến công nghệ số hãy coi Bộ Thông tin và Truyền thông là "cơ chế một cửa" ra được sandbox, là đầu mối duy nhất cho các doanh nghiệp công nghệ số.

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu - Ảnh 5.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ tại buổi đối thoại - Ảnh: NAM TRẦN

Bộ trưởng cũng cho biết Chính phủ đã ra quyết định thành lập Trung tâm xây dựng chính sách cho công nghệ 4.0, cho các mô hình kinh doanh mới và hợp tác diễn đàn thế mới, cam kết là nước thứ 5 trên thế giới, chính thức vận hành vào năm 2021. Nếu chúng ta va vào chính sách mới mà thế giới chưa có, trung tâm này sẽ đứng ra giải.

Vi đổi mới sáng tạo, "dầu mỏ" lớn nhất là tài nguyên dữ liệu, phải mở dữ liệu đó ra. Mới đây cổng dữ liệu đã khai trương, với 10.000 bộ dữ liệu, là tài nguyên, lượng "dầu mỏ" lớn cho các bạn đổi mới sáng tạo.

"Các bạn làm ra sản phẩm nhưng chưa được tin tưởng, phải có một tổ chức đứng ra. Bộ sẽ đứng ra đánh giá, công bố, tạo ra niềm tin cho doanh nghiệp, quảng bá sản phẩm trên trang web của mình", Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết

Thủ tướng mách nước thêm, nếu doanh nghiệp khó khăn về chính sách, có thể "bám" vào Bộ Thông tin và Truyền thông, nhưng dù thế nào, nguồn nhân lực cũng quan trọng.

Cần đổi mới từ cách làm tới tư duy để có hệ sinh thái khởi nghiệp

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu - Ảnh 6.

Ông Huỳnh Thành Đạt, bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ - Ảnh: NAM TRẦN

Phát biểu khai mạc, ông Huỳnh Thành Đạt, Bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ, nhận định năm 2020 là năm biến đông, có nhiều thách thức, đòi hỏi chuyển động và bứt phá, cốt lõi doanh nghiệp khởi nghiệp có thể khai thác, tận dụng tối đa nguồn lực của mình vượt qua thách thức, trong đó khoa học công nghệ là công cụ vững chắc.

Với việc phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia, hành lang pháp lý cơ bản hoàn thiện khi gần đây ban hành Luật đầu tư, sự lan tỏa của đề án 884... là nền tảng vững chắc phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp. Tuy nhiên để phát triển, cần chung tay đổi mới từ cách làm đến tư duy, lấy doanh nghiệp khởi nghiệp là trung tâm, nhưng cần có sự chủ động hơn nữa. 

Hiện Việt Nam có 2 doanh nghiệp khởi nghiệp được định giá 1 tỉ USD và nhiều doanh nghiệp được định giá trên 100 triệu USD, do đó ông Đạt kỳ vọng trong thời gian tới sẽ có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp hơn nữa.

Các hoạt động sẽ tập trung liên kết phát triển trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, đặc biệt là trường đại học, cao đẳng để thương mại hóa kết quả nghiên cứu; khai thác cơ sở hạ tầng, hình thành khu hỗ trợ kỹ thuật khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, lấy con người làm giá trị cốt lõi, phát triển nguồn lực qua giáo dục và đào tạo. 

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu - Ảnh 7.

Khán phòng buổi đối thoại - Ảnh: NAM TRẦN

Khởi nghiệp sáng tạo bùng nổ nhờ chính sách

Anh Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ nhất Trung ương đoàn, đánh giá, kể từ sau Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp năm 2018, nhiều chính sách đã được các Bộ, ngành tiếp thu và điều chỉnh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Từ đó, năm 2019 đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam, với sự bùng nổ về số lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và các thương vụ đầu tư mạo hiểm. Với sự xuất hiện ngày càng nhiều các không gian làm việc chung, vườn ươm, chương trình tăng tốc và các cuộc thi dành riêng cho khởi nghiệp sáng tạo, cùng với sự ưu tiên hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trong chương trình nghị sự, Việt Nam đã và đang nhanh chóng trở thành một ngôi sao sáng trong bức tranh khởi nghiệp ở Đông Nam Á.

Thủ tướng đối thoại cùng thanh niên: hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu - Ảnh 8.

Bí thư thứ nhất Trung ương đoàn Nguyễn Anh Tuấn phát biểu tại chương trình - Ảnh: NAM TRẦN

"Đây là tín hiệu tích cực cho thấy sự lan tỏa rộng rãi tinh thần khởi nghiệp sáng tạo, kích thích quyết tâm hành động của các chủ thể khởi sự kinh doanh trên nền tảng công nghệ trong cả nước" - anh Tuấn kỳ vọng Diễn đàn Thanh niên Khởi nghiệp 2020 sẽ tập trung thảo luận các vấn đề chủ chốt gồm tiếp cận vốn, tài chính, chuyển đổi số, nguồn nhân lực và hệ sinh thái cho thanh niên khởi nghiệp.

Chính phủ cam kết hỗ trợ khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu

Kết luận buổi đối thoại, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho hay cách đây 2 năm khi dự ngày hội khởi nghiệp và tìm kiếm từ khóa "khởi nghiệp" có 13,4 triệu, thì nay chỉ trong 0,54 giây tìm kiếm đã có 20,7 triệu kết quả được tìm thấy."Điều này cho thấy tinh thần khởi nghiệp được lan tỏa mạnh mẽ, ở nhiều lứa tuổi, khởi nghiệp không có danh giới" - Thủ tướng nhận định.

Người đứng đầu chính phủ cho rằng cần xem sáng tạo là tài nguyên mới cần khai thác, là tài nguyên vô tận của 100 triệu người dân Việt Nam trong nước và người Việt ở nước ngoài. Do đó, phải xem con người là trung tâm sáng tạo, bởi người Việt Nam có đầy đủ yếu tố bẩm sinh cho sáng tạo, nên cùng ươm mầm, ước mơ và hiện thực hóa khát vọng.

Nhắc lại câu hỏi quen thuộc: "Các bạn có sợ thất bại khi khởi nghiệp không?" - có thể câu trả lời là có, song Thủ tướng cho rằng cần phải nhìn khởi nghiệp như một sự trải nghiệm thú vị, xem thất bại là mẹ thành công, vấp ngã thì phải đứng dậy đi tiếp, "có công mài sắc có ngày nên kim". Do đó, thanh niên phải phát huy tính sáng tạo để khởi nghiệp, "học học nữa học mãi".

"Những lúc khó khăn thì lửa thử vàng gian nan thử sức", Thủ tướng nói với những nút thắt và khó khăn hiện nay, Chính phủ sẽ quan tâm tháo gỡ các vướng mắc này. Với các đề nghị mà thanh niên trẻ đưa ra, Chính phủ cam kết sẽ bảo hộ tối đa quyền sở hữu trí tuệ, sáng kiến khởi nghiệp của doanh nghiệp. Chính phủ ưu tiên đầu tư hạ tầng công nghệ, thông tin viễn thông, tạo nền tảng cần thiết.

"Thủ tướng Chính phủ xem xét hỗ trợ khởi nghiệp, doanh nghiệp là ưu tiên hàng đầu, có phương án hỗ trợ thiết thực Đề nghị các bộ ngành thường xuyên đối thoại thường xuyên, tăng cường truyền thông phổ biến và đẩy mạnh phối hợp trung tâm đổi mới sáng tạo, để xây dựng cơ chế tài chính, phát huy vai trò qũy đầu tư tư nhân, nghiên cứu thành huy động vốn khởi nghiệp, các quỹ đầu tư, trong đó có quỹ đầu tư khởi nghiệp" - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.

Anh Thuần (Trà Vinh) đặt vấn đề, thanh niên nông thôn tiếp cận nguồn vốn khó khăn, đề án 844 triển khai nhưng chưa hiệu quả, có phải chăng trên thì nóng, dưới thì lạnh và dưới địa phương nữa thì "lạnh luôn"?

Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú cho hay, các mô hình khởi nghiệp sáng tạo sử dụng quỹ đầu tư mạo hiểm phù hợp nhiều hơn. Với tín dụng ngân hàng, do huy động nguồn vốn trong dân, cho vay nên theo quy định hiện hành việc tiếp cận vốn của start-up khó khăn hơn.

"Song không phải doanh nghiệp khởi nghiệp không tiếp cận được vốn", ông Tú nói và cho biết hiện cũng có nhiều chính sách như bảo lãnh, vay vốn ngân hàng để tiếp cận vốn. Thực tế dư nợ cho vay với doanh nghiêp nhỏ và vừa hiện chiếm 20%, trong đó có những ngân hàng như BIDV cũng có gói cho vay lên tới 5.000 tỉ đồng, ưu tiên doanh nghiệp nhỏ và vừa, siêu nhỏ và các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Khởi nghiệp đầy hồn nhiên, tôi suýt rơi vào bế tắc Khởi nghiệp đầy hồn nhiên, tôi suýt rơi vào bế tắc

TTO - "Chúng tôi có lập kế hoạch, tính toán tài chính nhưng chỉ ở mức sơ khai, thiếu thực tế nên những gì diễn ra sau này đều không đúng. Các thuật ngữ như mentor (người cố vấn) này nọ là điều xa lạ", Gia Huy chia sẻ.

NGỌC AN - HÀ THANH
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên