Phóng viên Tấn Vũ (trái) và Viễn Sự đưa tin từ Hoàng Sa. Đây là hai trong số những phóng viên của báo Tuổi Trẻ tác nghiệp trên vùng biển Hoàng Sa trong thời gian Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải dương 981 tại vùng biển Việt Nam - Ảnh: Công Hạnh

Báo Tuổi Trẻ năm nay nhận: 7 giải báo chí quốc gia, 8 giải  báo chí TP.HCM.

Giữa dòng thời sự vẫn đang cuồn cuộn mỗi giờ, những người làm báo có một ngày đặc biệt để nhìn lại một năm làm việc của mình, để suy ngẫm về nghề.

Chỗ dựa

“Chỗ dựa vững chắc của báo chí không ai khác chính là bạn đọc”, câu nói này đã được nhắc bao nhiêu lần và luôn luôn được nhắc đi nhắc lại ở Tuổi Trẻ. Năm nay, bạn đọc lại cùng với các phóng viên sóng bước lên bục danh dự của ngày 21-6. Là cô giáo Tòng Thị Minh của bản Sam Lang (xã Nà Hỳ, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên). Là hàng vạn bạn đọc đã chung tay làm nên công trình “Chung sức bảo vệ chủ quyền Biển Đông”.

Là hàng ngàn bạn đọc đã phát biểu ý kiến, ủng hộ, làm nên sức mạnh dư luận cho các loạt bài “Sự kiện giàn khoan Hải dương 981 - Hơn 70 ngày Biển Đông dậy sóng”, “Trận chiến biên giới Vị Xuyên”, “Ngưng tuyển sinh chương trình Cambridge, vì sao?”, “Tái giá không được làm mẹ Việt Nam anh hùng”...

Giữa thời điểm báo in đang đứng trước những thách thức của các xu hướng và phương tiện truyền thông, bạn đọc bằng bàn tay ấm nóng, sự tin tưởng nhiệt thành và tấm lòng với cuộc đời đã đứng ra làm một chỗ dựa vững chắc như thế, và Tuổi Trẻ cũng tự hào đã không phụ lòng mọi người.

Đoạn video clip qua suối bằng túi nilông của cô giáo Minh được trao cho các phóng viên Tuổi Trẻ với bao nhiêu hi vọng, gửi gắm. Tác phẩm báo chí lập tức ra đời, lay động trái tim người đọc và cả người đứng đầu ngành giao thông.

Chỉ vài tháng sau, cầu treo Sam Lang đã được khánh thành. Chỉ vài tuần sau khi phát động, chương trình “Chung sức bảo vệ chủ quyền Biển Đông” đã chuyển máy phát điện, trang thiết bị, xuồng tuần tra cao tốc tiếp sức cho các lực lượng thực thi pháp luật trên biển, trao tặng hàng loạt học bổng, sổ tiết kiệm đến gia đình các ngư dân, cảnh sát biển, kiểm ngư để yên lòng người ra khơi. Và đến nay thì công trình nâng cấp bệnh xá thị trấn Trường Sa đang được xây dựng khẩn trương trước mùa sóng gió.

Ở những câu chuyện của các bài báo khác cũng vậy, kết quả cuối cùng được cập nhật làm ấm lòng người đọc báo: chương trình tiếng Anh tích hợp chưa được nghiên cứu kỹ và được áp vào trường học như một biện pháp chữa cháy dưới sự thao túng của doanh nghiệp đã bị tạm dừng; các mẹ liệt sĩ đã tái giá cũng đã được vinh danh, trả lại danh dự và chút niềm an ủi; gia đình các liệt sĩ ở biên giới Vị Xuyên đã ấm lòng vì sự tìm về của những người đồng đội, vì sự chia sẻ của người dân ở khắp nơi sau nhiều năm câu chuyện Vị Xuyên bị phủ lấp...

Phóng viên My Lăng giải nhất lĩnh vực biểu dương nhân tố mới là loạt bài Những thiên thần áo trắng (giải báo chí của Hội Nhà báo TP.HCM) ngày 24-3-2015. Ảnh tư liệu.

Nhập vai...

“Xứng đáng với sự tin tưởng của bạn đọc” cũng là một câu được lặp đi lặp lại trong các buổi họp tại báo Tuổi Trẻ. Để làm được điều đó, các đồng nghiệp của chúng tôi đã thật sự dấn thân.

Là cô phóng viên mảnh mai My Lăng đã làm nên một kỷ lục: 38 ngày đêm liên tục bám trụ trên các tàu kiểm ngư, cảnh sát biển giữa những ngày Biển Đông sôi sục, giữa vòi rồng và các hành vi đâm va khiêu khích của tàu Trung Quốc, giữa những cơn say sóng lả người và những mỏi mệt con gái... “Tôi nghĩ đến bạn đọc và các đồng nghiệp đang từng giờ từng phút ngóng tin. Tôi không cho phép mình gục ngã”- My Lăng nói vậy và cô làm được vậy.

Là các phóng viên Hoàng Lộc, Đức Phú hết ngày này đến ngày khác khoác lên mình bộ quần áo nhàu nhĩ để vào vai một người tìm việc làm thuê, một thanh niên cần tiền đến... bán thận.

Những ngày nhập vai ấy thật sự là những ngày căng thẳng với các phóng viên tác nghiệp trực tiếp và cả những người điều hành ở tòa soạn.

Dù thời gian điều nghiên, chuẩn bị có khi lên đến mấy tháng, dù các phương tiện tác nghiệp đã chuẩn bị đủ, các tình huống có thể xảy ra đều đã có dự phòng, “nhưng cũng chỉ được khoảng 60%”- Hoàng Lộc nói.

Phần còn lại là những tình huống thót tim khi Lộc cùng những người lao động bị đưa đi vào tận rừng sâu trong tình trạng bị thu hết phương tiện liên lạc, khi Phú được gọi “các xét nghiệm đã xong, chuẩn bị... đi mổ” trong nhà trọ giữa vòng vây canh gác ngặt nghèo.

Để hoàn tất được công việc của một nhà báo, thu thập tư liệu, chứng cứ trong những hoàn cảnh này thật khó.

“Cùng với thiết bị quay phim, chúng tôi giấu hàng chục chiếc thẻ nhớ trong người, thu xong cái nào lập tức tìm cách chuyển ra ngoài để đảm bảo an toàn cho tư liệu. Có lúc hai anh em gặp nhau mà mỗi đứa nhìn mỗi hướng, giả vờ làm rơi gói giấy xuống đất cho người kia nhặt... y như hoạt động tình báo”- Đức Phú kể.

Tất nhiên đó không phải là tất cả mọi chuyện, nhưng các bạn cứ lắc đầu quầy quậy: “Công việc thôi. Đáng kể chăng là những bạn đọc đã cung cấp sự kiện cho chúng tôi hình thành đề tài, hướng dẫn cho chúng tôi từng đường đi nước bước để tìm cách thâm nhập và cả cách rút ra khi lấy đủ tư liệu.

Và nhất là câu chuyện của họ được kể bằng cả cuộc sống thiệt thòi, bị o ép, bóc lột, đe dọa tính mạng đã truyền nỗi bức xúc, nhức nhối cho chúng tôi, thúc giục chúng tôi phải vượt qua mọi khó khăn, đe dọa để đưa những việc xấu ra ánh sáng...” - Hoàng Lộc nói.

“Không có bạn đọc, chúng tôi cũng không hoàn thành được bộ ảnh”- Tiến Long, tác giả bộ ảnh “Chợ trời ma túy”, cũng đồng tình như vậy.

Để có thể chụp cận cảnh con nghiện hút, chích, những người dân có nhà ở khu “chợ trời” đã cho các phóng viên ảnh mai phục trong nhà mình hàng tuần lễ, lại còn chỉ điểm những “điểm nóng”, bất chấp nguy cơ bị quấy rối, trả thù. “Bạn đọc không sợ, chúng tôi cũng không sợ”- các phóng viên trẻ của chúng tôi hào hứng nói vậy...