29/05/2022 12:05 GMT+7

Thành phố 1.500 năm tuổi giữa rừng vẫn giữ được hình hài

Ý NGUYÊN

TTO - Thành phố có tên Xiol, trong tiếng Maya nghĩa là “tinh thần của con người”, từng là nơi cư trú của hơn 4.000 người, trong đó có các linh mục, thầy thông giáo, chức sắc và dân thường. Những dấu vết đầu tiên được phát hiện cách đây 4 năm.

Các nhà khoa học Mexico đã phát hiện một thành phố thời tiền Colombo có niên đại hơn 1.500 năm giữa rừng rậm thuộc bang Yucatan, miền Đông Nam nước này. Thành phố có tên Xiol, trong tiếng Maya nghĩa là “tinh thần của con người”, từng là nơi cư trú của hơn 4.000 người, trong đó có các linh mục, thầy thông giáo, chức sắc và dân thường - Ảnh: REUTERS

Maya từng là một nền văn minh vĩ đại, đạt tới đỉnh cao của mọi lĩnh vực từ kiến trúc, toán học, thiên văn học cho đến nghệ thuật.

Xuất hiện từ năm 2000 trước Công nguyên, nhiều công trình ấn tượng của người Maya vẫn còn tồn tại trong các khu rừng ở phía Đông Nam Mexico, Guatemala, Belize và phía Tây Honduras.

Trong thời kỳ đầu Công nguyên, hàng loạt nhà nước, quốc gia của người Maya được thành lập và phát triển rực rỡ, đa dạng. Tuy nhiên, đại đa số các quốc gia này lần lượt diệt vong một cách bí ẩn và gần như biến mất hoàn toàn vào thế kỷ thứ 10.

Các chuyên gia tìm thấy nhiều căn phòng nhỏ nơi người dân cư trú và các xưởng chế tạo công cụ lao động phục vụ hoạt động xây dựng, cũng như khoảng 15 ngôi mô, chủ yếu là của người lớn, với vật tế là những chiếc bình, vòng cổ, hoa tai và một số đồ dùng hằng ngày - Ảnh: REUTERS

Ngoài ra, các nhà khảo cổ cũng khai quật được một số đồ gốm có niên đại sớm hơn như thời Tiền cổ trung đại (700 - 350 trước Công nguyên), Tiền cổ điển thượng và Cổ điển sớm (350 trước Công nguyên - 600 sau Công nguyên) - Ảnh: REUTERS

Những dấu vết đầu tiên của thành phố được các nhà khảo cổ của Viện Nhân chủng học và lịch sử quốc gia (INAH) phát hiện từ năm 2018, song công tác khảo sát mới được đẩy nhanh trong 6 tháng qua. Trong thời gian đó, các nhà khoa học đã khôi phục được một số công trình trong thành cổ, đồng thời phát hiện thêm nhiều khu định cư. Đại diện Trung tâm INAH tại Yucatan Arturo Chab Cárdenas nhấn mạnh tầm quan trọng của phát hiện này, do kiến trúc đồ sộ của Xiol - Ảnh: REUTERS

Với diện tích khoảng 21ha, thành phố có niên đại từ thời Hậu cổ điển (từ năm 600 - 900 sau Công nguyên) có quảng trường chính, nơi tọa lạc một kim tự tháp với 2 phần so le. Ở khu phía trên có quảng trường khác với một công trình giống như cung điện, và lối vào được chia đôi bằng một cột nguyên khối - Ảnh: REUTERS

Theo nhà khảo cổ học Carlos Peraza thuộc INAH, đến nay các nhà khoa học đã phát hiện 12 công trình ở Xiol, trong đó đáng ngạc nhiên là có cả những tòa nhà theo phong cách “Puuc”, vốn rất đặc trưng ở miền Nam Yucatan, nhưng ít phổ biến ở miền Bắc bán đảo - Ảnh: REUTERS

Ông Carlos Peraza, một trong những nhà khảo cổ tham gia nghiên cứu, cho rằng thành phố này từng có hơn 4.000 người cư trú và đã thể hiện sự phân biệt giai tầng với việc người có chức sắc ở nhà cao cửa rộng, còn người bình thường ở nhà nhỏ hơn - Ảnh: REUTERS

Phát hiện 'con đường lát gạch' kỳ lạ dưới đáy Thái Bình Dương

TTO - Một thành hệ địa chất trông như con đường lát gạch mới được các nhà đại dương học phát hiện trong chuyến thám hiểm đáy biển ở ngoài khơi Hawaii.

Ý NGUYÊN