Tham gia TPP: được nhiều hơn mất?

NHƯ BÌNH thực hiện

TT - Trao đổi với Tuổi Trẻ về Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) đang trong giai đoạn chạy nước rút, ông Mark Gillin - chủ tịch Phòng thương mại Hoa Kỳ tại TP.HCM - cho rằng ngoài các cơ hội, điều mà VN đạt được khi tham gia là sẽ phát triển một cách bền vững.

Ông nói:

Phóng to

Nhiều doanh nghiệp dệt may VN vẫn chưa chuẩn bị để tận dụng cơ hội từ TPP - Ảnh: T.V.Nghi

- Trong hai năm gần đây, số lượng công ty Mỹ đến VN tăng nhanh, trong đó một số chọn VN để giao dịch thương mại, số khác đã xây dựng các cơ sở vật chất, nhà máy ở đây để đón đầu và phát triển lâu dài khi TPP có hiệu lực. Có những công ty Mỹ mà nhiều người chưa từng nghe tên nhưng đang là nhà cung cấp các linh kiện, thiết bị của nhiều hãng nổi tiếng. Có thể nói TPP giúp VN tham gia một phần trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Hiện đã có hơn 500 công ty Mỹ tại VN, chưa kể nhiều nhà đầu tư các nước nằm trong TPP.

Ông Hoàng Trọng Hùng (đại diện thương mại Công ty cổ phần đầu tư Robot):

Phải nắm rõ luật chơi

Tham gia TPP, VN có nhiều cơ hội đối với ngành dệt may, thủy hải sản, da giày nhưng theo tôi, các lĩnh vực khác trong đó có ngành sản xuất thiết bị điện cũng có nhiều cơ hội hơn. Đó là cơ hội hợp tác, tiếp nhận kỹ thuật, nguồn vốn từ các doanh nghiệp nước ngoài. Có điều doanh nghiệp chúng tôi băn khoăn là do quy tắc của đàm phán TPP phải bảo mật nên các thông tin chi tiết về nội dung đàm phán TPP rất khó tiếp cận. Hiện chúng tôi vẫn cố gắng tiếp cận các thông tin về tiến trình đàm phán TPP thông qua các hội thảo của Bộ Công thương, tổ chức quốc tế, hiệp hội doanh nghiệp và bản tin quốc tế.

* Doanh nghiệp VN cần làm gì để nắm bắt được cơ hội mà TPP đem lại, thưa ông?

- Các doanh nghiệp VN cần tạo được sự tin tưởng với các đối tác. TPP rất đề cao sở hữu trí tuệ, vì vậy nguyên tắc bảo toàn bí mật, không ăn cắp bản quyền rất quan trọng. Chất lượng là một đòi hỏi tất yếu nhưng quan trọng vẫn là sự bền vững, khả năng hợp tác lâu dài. TPP cũng bắt buộc VN phải cam kết phát triển bền vững, không đánh đổi chi phí nhân công giá rẻ với môi trường. Bảo vệ môi trường là một trong những cam kết mà các nước thành viên phải tuân thủ trong quá trình sản xuất hàng hóa.

* Nghĩa là chúng ta sẽ phát triển mà không đánh đổi gì?

- Môi trường đầu tư cũng như thị trường VN cần đảm bảo về luật pháp cho người dân VN lẫn các nhà đầu tư nước ngoài. Lực lượng lao động là yếu tố quan trọng trong quá trình phát triển của VN. Ví dụ Luật lao động mới của VN cho phép thời kỳ nghỉ thai sản từ bốn tháng lên sáu tháng. Có nghĩa chủ đầu tư sẽ phải mất một nữ công nhân trong vòng sáu tháng thay vì bốn tháng như trước đây. Điều này sẽ gây trở ngại cho cơ hội việc làm của lao động nữ vì nhà tuyển dụng sẽ cân nhắc giữa lao động nữ và nam. Khi tham gia TPP, nhà đầu tư phải tuân thủ các quy định về lao động, quyền lợi của người lao động vì thế sẽ được đảm bảo hơn.

Thứ hai là vấn đề môi trường. Nhà đầu tư nào cũng muốn có giá thành rẻ nhất để đạt doanh thu cao nhất. Trong xu thế hiện nay, điều mà các tổ chức quốc tế muốn ở những tập đoàn lớn là làm sao có thể sản xuất những sản phẩm giá thành rẻ mà quyền lợi người lao động, môi trường vẫn được đảm bảo. Những chuẩn mực này sẽ phải được cụ thể hóa bằng các quy định để trở thành định hướng phát triển lâu dài.

Vòng đàm phán TPP thứ 19: đề xuất bỏ thuế nhiều sản phẩm

Vòng đàm phán lần thứ 19 về TPP sẽ diễn ra tại Brunei từ ngày 22 đến 30-8. Đây sẽ là vòng đàm phán chính thức đầu tiên có sự tham gia của các đại diện đến từ Nhật Bản. Sau khi đạt được thỏa thuận tích cực về lộ trình đàm phán nội dung hàng rào thuế quan ở vòng thứ 18, các nước hi vọng sẽ tìm được sự thống nhất cuối cùng vào tháng 10-2013.

Theo các chuyên gia, ở vòng đàm phán thứ 19, tất cả các nước tham gia đàm phán sẽ đưa ra đề xuất xóa bỏ thuế đối với các sản phẩm nông nghiệp và công nghiệp. Đến nay, các bên tham gia đàm phán mới kết thúc về 5 trong số 29 chương trong dự thảo TPP.

NHƯ BÌNH thực hiện