Thủ tướng Lý Hiển Long trong lần phát biểu trước quốc hội ngày 3-7 - Ảnh: Reuters

Ông Lý Hiển Long, trong vai trò người đứng đầu Chính phủ Singapore, đã có một hành động đúng đắn khi mang những cáo buộc chống lại mình ra trước quốc hội.

Hai người em ông Lý - bà Lý Vĩ Linh và ông Lý Hiển Dương - cáo buộc anh cả lạm dụng quyền lực để áp đặt ý muốn của mình trong việc thực hiện di chúc của ông Lý Quang Diệu.

Câu chuyện về bản di chúc chủ yếu mang tính gia đình, nhưng thủ tướng Singapore do quốc hội bổ nhiệm và trước một cáo buộc nghiêm trọng như thế, ông không thể không giải trình trước quốc hội.

Phát ngôn trong Quốc hội Singapore cần phải theo trình tự, nhưng lần này ông Lý Hiển Long đã chỉ thị gác lại quy định đó và để mọi người phát ngôn tự do.

Ông Lý cũng công bố ra công chúng văn bản ghi chép lời phát biểu của mình trong quốc hội, có nghĩa lời nói của ông sẽ không được hưởng quy chế miễn truy cứu trách nhiệm phát ngôn trong quốc hội - một đặc quyền tất cả các nghị sĩ đều được hưởng.

Một số thành viên đảng cầm quyền thậm chí còn đưa ra các câu hỏi hóc búa hơn cả đảng đối lập, ví dụ như: Tại sao lúc đầu ông định bán nhà giá 1 đôla cho em gái, nhưng về sau lại bán nhà theo giá thị trường? Liệu vấn đề của gia đình ông đã thể hiện cách xử lý của chính phủ là không thấu đáo?...

Cuộc biểu tình nhỏ cuối tuần qua đòi điều tra các cáo buộc đối với Thủ tướng Lý Hiển Long chỉ đơn thuần mang tính đối lập chính trị.

Trên thực tế, đa số người dân Singapore đồng tình với kết luận do quốc hội đưa ra trước đó: Đây là việc gia đình riêng của gia đình ông Lý, nhưng nhà nước có quyền xem xét bảo tồn căn nhà số 38 đường Oxley.

Tầng hầm của ngôi nhà này đã chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng trong quá trình xây dựng đất nước Singapore. Do đó, nhà nước có quyền cân nhắc bảo tồn ngôi nhà theo luật bảo tồn di sản lịch sử.

Bản thân ông Lý Quang Diệu đã vài lần thay đổi quyết định của mình trong di chúc về tương lai của ngôi nhà; đến di chúc thứ 6 thì ông đã công nhận có khả năng chính phủ sẽ yêu cầu không phá ngôi nhà, đồng thời dặn dò nếu ngôi nhà cần bảo tồn thì phải sửa lại.

Chính ông ấy đã ký quyết định cho kiến trúc sư sửa nhà, nhưng không rõ vì sao khi đến di chúc cuối cùng thì lại đổi ý. Bên trong bản di chúc cuối có một số khúc mắc...

Người ta có câu nói “nước lặng thì đáy sâu”, các vấn đề giữa anh em gia đình họ Lý đã tồn tại trong một thời gian rất dài. Nếu nghĩ một cách sâu xa hơn thì đó không chỉ là về ngôi nhà.

Trong đó còn có những vấn đề khác mang bản chất triết học, chẳng hạn như đâu là quyền nhà nước, quyền công dân; quy trình pháp lý nào đúng đắn để lập di chúc, trách nhiệm chính trị của nhà nước; mạng xã hội và những tin tức sai lệch...

MINH TRUNG thực hiện