Không thể kỳ vọng tăng trưởng mạnh mà lạm phát bằng 0

GS-TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội, đã nói như trên tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam lần 3-2025 với chủ đề: "Động lực nào cho tăng trưởng GDP 8,3%-8,5%", do báo Người Lao Động tổ chức hôm nay 26-9.

Theo GS Cường, mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay, tiến tới duy trì mức hai con số trong những năm tiếp theo là con đường tất yếu nếu Việt Nam muốn trở thành nước có thu nhập cao và vượt qua bẫy thu nhập trung bình. 

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy mọi quốc gia đều phải trải qua giai đoạn tăng trưởng cao, tiệm cận hai con số trong thời gian dài, và chúng ta cũng không ngoại lệ.

"Tăng trưởng và lạm phát giống như "hai anh em sinh đôi". Không thể kỳ vọng một nền kinh tế tăng trưởng mạnh mà lạm phát bằng 0. Vấn đề nằm ở việc kiểm soát lạm phát ở mức hợp lý.

Trong 8 tháng đầu năm 2025, lạm phát ở mức 3,2%, dự báo cả năm sẽ dưới 5%. Tuy nhiên nguy cơ vẫn tiềm ẩn khi cung tiền tăng mạnh, tín dụng 8 tháng cao gấp 1,4 lần so với cùng kỳ, trong khi vòng quay tiền chỉ đạt 0,6%.

Điều đó đặt ra câu hỏi: dòng tiền đang chảy đi đâu? Nếu không đi vào sản xuất, nguy cơ bùng nổ lạm phát hoặc hình thành những "cục máu đông" trong nền kinh tế là có thật", ông Cường nói.

TS Cấn Văn Lực cho rằng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vào những tháng cuối năm, điều quan trọng là phải tập trung khai thác mạnh mẽ các động lực mới.

"Theo đánh giá của tôi, mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% là khả thi, song chúng ta cũng cần chuẩn bị cho kịch bản thấp hơn, khoảng 8%.

Phải giữ vững mặt trận xuất khẩu, không chỉ hàng hóa mà cả dịch vụ, đồng thời có cơ chế hỗ trợ kịp thời cho những doanh nghiệp chịu tác động tiêu cực từ chính sách thuế quan. Việc phối hợp chính sách cần bảo đảm hài hòa, vừa duy trì mục tiêu tăng trưởng, vừa giữ ổn định kinh tế vĩ mô", TS Cấn Văn Lực nhấn mạnh.

Lạm phát kỳ vọng rất đáng lo ngại

GS Cường cũng lưu ý rằng muốn đạt tăng trưởng cao, chúng ta phải giữ lãi suất thấp để khuyến khích đầu tư, nhưng điều này lại tạo áp lực lên tỉ giá.

Thời gian qua, biến động tỉ giá đã bộc lộ rõ sự đánh đổi này. Ngân hàng Nhà nước đã dùng biện pháp bán ngoại tệ kỳ hạn và đã đạt những hiệu quả nhất định. Việc Fed cắt giảm lãi 0,25% khiến đồng USD hạ giá, tỉ giá tạm ổn định hơn.

Một khía cạnh khác là lạm phát kỳ vọng. Khi doanh nghiệp và nhà cung cấp dự đoán chi phí tăng, họ có xu hướng nâng giá bán sớm, tạo áp lực lên thị trường. Muốn phá vỡ "rào cản kỳ vọng" này, chúng ta cần chính sách hỗ trợ cụ thể.

"Theo tôi, chính sách tài khóa và tiền tệ phải phối hợp linh hoạt, chủ động, giảm thiểu tác động từ biến động bên ngoài.

Dù đồng USD đã yếu hơn nhờ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, áp lực vẫn còn do nhu cầu nhập khẩu tăng vào cuối năm để phục vụ mùa mua sắm, trong khi xuất khẩu sang Mỹ có nguy cơ giảm do chính sách thuế đối ứng. Vì vậy, tôi cho rằng ổn định tỉ giá linh hoạt chính là nhiệm vụ trọng tâm trong điều hành kinh tế vĩ mô từ nay đến cuối năm", GS Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Khó có cơ hội giảm thêm lãi suất vào cuối năm

Ông Đinh Đức Quang, Giám đốc khối kinh doanh tiền tệ - Ngân hàng UOB Việt Nam, nhận định cơ hội để lãi suất giảm mạnh hơn vào cuối năm nay là rất khó. Bởi lãi suất không thể được điều chỉnh một cách đơn lẻ, mà phải đặt trong tổng thể, bảo đảm sự hài hòa lợi ích giữa người vay và người gửi tiền. Do đó việc đưa lãi suất xuống mức thấp hơn nữa trong bối cảnh hiện tại là không dễ dàng.

Theo dự báo của UOB, Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất thêm hai lần vào tháng 10 và tháng 12 năm nay, đưa mặt bằng lãi suất của Mỹ về mức 3,75%. 

Sang năm 2026, Fed có thể tiếp tục hạ lãi suất thêm hai lần nữa, kéo mặt bằng lãi suất về dưới 3,5%. Đây sẽ là cơ sở thuận lợi để Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xem xét cắt giảm lãi suất VND.

"Về tỉ giá USD/VND, nhiều doanh nghiệp lo ngại khi tỉ giá từ đầu năm đến nay đã tăng khoảng 3,4%. Tuy nhiên cần nhìn rộng hơn vào diễn biến dài hạn. Trong 5 năm qua, biến động tỉ giá hằng năm không quá lớn. Chính vì vậy, để mong đợi lãi suất giảm sâu hơn trong khi tỉ giá vẫn chịu áp lực là điều khó xảy ra", ông Quang nhận định.

Thống đốc: Dư nợ tín dụng/GDP cuối năm 2024 là 134%, tiếp tục dựa vào vốn ngân hàng sẽ rủi ro

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay dư nợ tín dụng/GDP là 134% vào cuối năm 2024 nên nếu tiếp tục dựa vào nguồn vốn ngân hàng sẽ tiềm ẩn rủi ro và gây hệ lụy cho nền kinh tế, khó có thể tăng trưởng cao, khó đi đôi với bền vững.