Tang thương ngày khai trường

HỒNG THẢO - NGỌC HÀ

TT - Theo thống kê từ văn phòng Ban chỉ đạo Phòng chống lụt bão trung ương và các địa phương, đến chiều tối 5-9 đã có 18 người chết, mất tích và 14 người bị thương vì lũ quét, sạt lở đất do mưa lớn gây ra ở Lào Cai, Thái Nguyên, Lai Châu và Hà Giang.

Phóng to

Cứu hộ một giáo viên Trường THCS Can Hồ A, xã Bản Khoang (huyện Sa Pa, Lào Cai) - Ảnh: Hồng Thảo

Trong đó, Lào Cai là địa phương bị thiệt hại nặng nhất khi trận lũ quét đêm 4-9 tại thôn Can Hồ A, xã Bản Khoang, huyện Sa Pa đã làm 11 người chết và mất tích (đến chiều tối 5-9 đã tìm thấy chín thi thể), 11 người bị thương.

Tan hoang

Gương mặt thất thần, quệt ngang dòng nước mắt rơi lã chã, Tẩn San Mẩy nghẹn ngào: “Bà cháu chết rồi, sáng sớm nay mới tìm thấy thi thể bà nằm vùi trong lớp đất bồi ở cuối bản. May mà có gốc cây vông to giữ lại, chứ không thì trôi đi đâu mất rồi”.

Tối hôm trước, bà Phàn Tả Mẩy, 72 tuổi, sang thăm nhà con trai trưởng là Chảo Duần Tín và ngủ lại đó. Nửa đêm lũ quét bất ngờ đổ về, cuốn phăng tất cả.

Cạnh chỗ để thi thể bà Mẩy, người thân của những người xấu số khác đang tụ lại sụt sùi, nức nở khi chúng tôi hỏi chuyện.

Anh Chảo Duần Luồng, tóc tai bết chặt vào đầu, kể: “Khoảng 22g đêm 4-9 đang nằm thiu thiu ngủ, tôi bỗng nghe thấy một tiếng nổ mạnh, tiếp theo là tiếng đá lăn lục cục. Biết là có lũ quét, tôi chỉ kịp hô hoán vợ con chạy tuốt lên đồi cao, may mà thoát chết”.

Nhà Chảo Duần Chìu mất ba người: bố, mẹ và con gái út 12 tuổi của Chìu. Đau đớn nhất là nhà Chảo Láo Sử bị mất tới sáu người thân. Lũ quét đổ về trong đêm đã cướp đi vợ, con gái 2 tuổi và con trai chưa đầy 2 tháng tuổi.

Không chỉ vậy, mẹ ruột và hai người em (một trai, một gái) của Sử cũng bị lũ cuốn mất tích. Giờ một mình Sử ngồi đó như cái xác không hồn.

Trước đó hàng tuần liền ở Lào Cai mưa triền miên, các con suối đầy nước. Tối 4-9 sau trận mưa rất lớn, nước tích tụ từ trên các khe, thác cao phía trên bản Can Hồ A đổ ục xuống gây lũ quét.

Chỉ trong khoảng chục phút, lũ dữ bẩy tung những tảng đá lớn đường kính 5-6m, cuốn gãy những cây cổ thụ, cuốn phăng nhà cửa của người dân trên đường đi của nó. Khi lũ đi qua, thôn Can Hồ A khá giả nhất của xã vùng sâu Bản Khoang chỉ còn ngổn ngang đá tảng, cột kèo nhà lẫn trong bùn đất nhão.

Phóng to

Dân quân tìm thấy một thi thể nạn nhân trong trận lũ quét ở thôn Can Hồ A, xã Bản Khoang, huyện Sa Pa, Lào Cai (ảnh chụp sáng 5-9) - Ảnh: Ngọc Bằng

Ngơ ngác giữa ngôi trường đổ nát

Điều làm ai cũng xót xa là hàng trăm em học sinh của Trường THCS Can Hồ A không được khai giảng, dù dã chuẩn bị chu tất từ trước đó một ngày.

Nhìn các em ngơ ngác giữa đống đổ nát mà xót lòng. Những em học sinh lớn lăn vào đào bới bùn đất, khiêng những tảng đá lớn để dọn dẹp nhà cửa còn sót lại, ai cũng thấy xót xa trước hậu quả lũ dữ để lại.

Bà Bùi Thị Hương, Phòng giáo dục - đào tạo huyện Sa Pa, cho biết hiện năm người phải nằm viện điều trị có bốn người là giáo viên Trường phổ thông dân tộc bán trú THCS Bản Khoang (trong đó có hai thầy cô là phó hiệu trưởng của trường: cô Nguyễn Thị Hằng và thầy Đoàn Quang Trung).

Người thứ năm - cô Đào Thị Thúy - là cán bộ xã, cũng chính là vợ của thầy Hà Thanh Sơn đang dạy tại trường.

Hai vợ chồng cô Thúy đã mất đứa con 3 tuổi trong cơn lũ quét tang thương này. “Phòng thầy Sơn ở trên cùng tính theo dòng nước lũ, nên khi nghe tiếng rầm rất mạnh nhìn ra thì nước đã ào ào rồi. Hai vợ chồng thầy vội bế đứa con trôi theo dòng nước. Nhưng nước quá dữ nên được một đoạn đứa bé bị tuột tay…” - cô Nguyễn Thị Thanh Huệ, đồng nghiệp của thầy Sơn, nghẹn ngào kể.

Điều khiến hết thảy gần 20 giáo viên còn lại của Trường phổ thông dân tộc bán trú THCS Bản Khoang nín thở, ngóng tin từ bệnh viện suốt từ đêm 4-9 đến ngày 5-9 là tình trạng sức khỏe của cô Bùi Thị Thu Ngàn.

Khi gặp nạn, nhà sập, lũ cuốn, cô Ngàn đang mang thai tháng thứ tám. Lũ kéo về bất ngờ, chồng cô Ngàn - thầy Đoàn Quang Trung - đành phải đưa thân mình ra hứng lũ, che chở cho người vợ đang bụng mang dạ chửa.

Chấp nhận trôi theo dòng lũ, thầy Trung bị rách hết phần da từ đầu gối xuống gần dưới bàn chân. Còn cô Ngàn dù được che chở vẫn bị thương phần mềm. May mắn, kết quả siêu âm bước đầu cho thấy thai nhi không bị ảnh hưởng.

Hàng chục người bị vùi lấp tại khu khai thác vàng

Đêm 5-9, ông Phạm Đức Dũng - phó chánh văn phòng Ban chỉ huy phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lào Cai - xác nhận vào trưa 5-9, tại địa bàn xã Minh Lương, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai đã xảy ra một vụ sạt lở núi làm hàng chục người bị vùi lấp.

Theo ông Dũng, bãi vàng bị sạt lở núi ngày 5-9 là bãi khai thác vàng trái phép, chính quyền địa phương đã cấm việc khai thác này nhưng nhiều người vì lợi nhuận nên đã tập trung khai thác trộm.

Vào trưa 5-9, tại khu khai thác vàng trái phép Rừng Vầu, Rừng Xanh (xã Minh Lương) đã xảy ra vụ sạt lở núi với hàng trăm mét khối đất đá đổ xuống.

Tuy nhiên, thông tin ban đầu từ ông Dũng cho biết vụ lở núi này do khai thác trái phép, đào đất gây sụt lở chứ không phải do thiên tai, mưa lũ. Thông tin từ Lào Cai cho biết hàng chục người bị vùi lấp và đến chiều tối 5-9 đã có 12 người được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Văn Bàn và các cơ sở y tế. Việc cứu nạn đối với những người khác vẫn đang được tiếp tục.

Thủ tướng yêu cầu chủ động ứng phó mưa lũ

Trước diễn biến của mưa lũ và thiệt hại ở các địa phương, ngày 5-9 Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu UBND các tỉnh miền núi phía Bắc theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ; rà soát các khu dân cư sống ven sông, suối, hạ lưu các hồ đập, vùng trũng thấp để chủ động phòng tránh, ứng phó. Vùng có nguy cơ cao về sạt lở, lũ quét, hạ du các hồ chứa có nguy cơ xảy ra sự cố phải khẩn trương sơ tán dân. Đồng thời, tổ chức kiểm tra các hồ đập, công trình đang thi công, đối với hồ chứa đang xảy ra sự cố phải tổ chức trực ban 24/24 giờ, chuẩn bị đầy đủ lực lượng, phương tiện dự phòng sẵn sàng xử lý khi có yêu cầu.

Phóng to

Lũ quét tàn phá nhà dân và khu vực Trường THCS Can Hồ A - Ảnh: Hồng Thảo

Phóng to

Đêm 5-9, phóng viên Tuổi Trẻ có mặt tại bệnh viện đa khoa huyện SaPa (Lào Cai) nơi các thầy cô giáo và người dân bị thương trong trận lũ quét đang nằm điều trị.

Theo các bác sĩ, trong số 9 trường hợp phải nhập viện có 5 giáo viên của trường trung học cơ sở Can Hồ A và 4 người dân của bản Can Hồ A… Tất cả đều bị đa chấn thương do va đập khi bị lũ cuốn.

Tại bệnh viện đa khoa huyện Sa Pa đêm qua, ngoài các bác sĩ túc trực điều trị, bên ngoài phòng bệnh còn có hàng chục người, trong đó có nhiều đồng nghiệp ở trường và bản đã tình nguyện ở lại chăm sức khỏe cho các thầy cô và người dân bị thương.