Nằm nép mình bên ngã ba sông Ba Zắc (sông Châu Đốc), 1.256 hộ dân tộc Chăm (hay gọi làng Chăm) ở xã Châu Phong sống bình dị và mang nét đẹp văn hóa rất riêng, từ cách ăn mặc đến các lễ hội truyền thồng, lễ rước rể, nghề dệt thổ cẩm và các món ăn "độc đáo" như tung lò mò (lạp xưởng bò), cà ri bò, bánh bò nướng…

100 năm nghề dệt thổ cẩm truyền thống

Bà Say Mah - chủ cơ sở dệt MoHaMad ở xã Châu Phong - cho biết nghề dệt thổ cẩm này là nghề cha truyền con nối và bà Say Mah gắn bó với nghề không chỉ gìn giữ nét đẹp văn hóa của dân tộc mà còn là cơ sở để nhiều người phụ nữ ở địa phương kiếm thêm thu nhập, ổn định cuộc sống gia đình.

"Nghề dệt thổ cẩm này tôi tính đến nay cũng hơn 100 năm rồi. Nghề dệt thổ cẩm này phù hợp với phụ nữ làng Chăm", bà Say Mah vui vẻ nói.

Làm ra những tấm vải thổ cẩm đẹp mắt, bà Mah cũng như nhiều nghệ nhân khác phải trải qua nhiều công đoạn từ se chỉ, xỏ lược rồi dệt rồi mới làm ra sản phẩm (áo, nón, khăn rằn…) xuất bán ra thị trường.

Với thị hiếu ngày càng đòi hỏi khắc khe, bà phải có cách làm năng động và sáng tạo để dệt ra những tấm vải thổ cẩm với nhiều họa tiết, hoa văn sống động, đẹp mắt.

"Để làm ra một tấm vải thổ cẩm rất cực công nhưng đây là công việc và cũng là niềm vui khi tôi làm ra quần áo, khăn rằn được mọi người đón nhận và mua. 

Các sản phẩm trên trước đây bán chậm lắm nhưng địa phương sau này hỗ trợ, quảng bá nên tôi bán ra được với giá 300.000 đồng/cái áo; khăn rằn bán 50.000 - 70.000 đồng/cái", bà Say Mah bộc bạch.

Không khí dệt thổ cẩm của người Chăm hiện khá nhộn nhịp. Các khung dệt vải cứ đều vang lên theo nhịp đạp và đôi tay khéo léo luồng chỉ của các nghệ nhân nên bất kỳ ai đến làng Chăm đều cảm nhận được nhịp sống hối hả, rộn ràng của người dân.

"Làng Chăm hiện nay đổi khác lắm. Nghề dệt vải thổ cẩm này giúp đời sống gia đình tôi ổn định khi thu nhập khoảng 200.000 đồng/ngày", chị May SaMah nói.

Điểm du lịch độc đáo níu chân du khách

UBND xã Châu Phong thông tin địa phương hiện còn 6 nghệ nhân gìn giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống. Mọi người đã và đang hướng dẫn, truyền dạy nghề và làm ra sản phẩm vải thổ cẩm, khăn rằn để phục vụ du khách đến trải nghiệm, tham quan và mua sắm.

Mỗi năm có khoảng 10.000 lượt khách du lịch trong và ngoài nước đến với làng Chăm để khám phá thánh đường hồi giáo, kiến trúc ngôi nhà cổ, xem đánh trống Rappana, trải nghiệm làm dân tộc Chăm và ăn các món ăn đặc trưng như bánh bò nướng, tung lò mò, cà ri bò…

Năm 2024, địa phương thành lập và ra mắt Tổ hợp tác du lịch cộng đồng làng Chăm Châu Phong (với 12 thành viên) để trở thành điểm đến du lịch.

Ông Nguyễn Văn Hợp - phó chủ tịch UBND xã Châu Phong - cho biết địa phương thời gian qua đã tăng cường liên kết với các đơn vị lữ hành thiết kế tour tuyến du lịch hấp dẫn ở làng Chăm để phục vụ du khách; mở các lớp tập huấn, giới thiệu quảng bá sản phẩm và xây dựng môi trường du lịch văn minh.

"Chúng tôi tới đây sẽ tiếp tục duy trì, gìn giữ các di sản văn hóa của đồng bào dân tộc Chăm và tranh thủ nguồn vốn đầu tư của các cấp để hỗ trợ cho tổ hợp tác du lịch làm đa dạng sản phẩm phục vụ du khách. 

Chúng tôi đề xuất cấp thẩm quyền quan tâm hỗ trợ vốn xây dựng hạ tầng giao thông để tạo cảnh quan môi trường thông thoáng nhằm đón du khách", ông Hợp mong muốn.

Sở Du lịch An Giang thông tin thời gian qua có nhiều chuyến đi rà soát tài nguyên và điểm đến du lịch ở vùng bảy núi An Giang và có luôn làng Chăm ở Châu Phong.

"Chúng tôi khuyến khích doanh nghiệp du lịch, đơn vị lữ hành thiết kết tour tuyến để đưa khách đến tham quan làng Chăm. Việc này không chỉ mang đến nguồn thu ổn định cho người dân mà còn góp phần quảng bá nét đẹp văn hóa đồng bào dân tộc Chăm ở Châu Phong", ông Nguyễn Thành Quốc - phó giám đốc Sở Du lịch An Giang - nói.