Phóng to

Juan Jose Lazaro con (trái), 17 tuổi, con trai của Vicky Pelaez và Juan Lazaro. Waldo Marsical (phải), 38 tuổi, con riêng của Vicky Pelaez, đến tòa án ở Manhattan ngày 2-7 - Ảnh: Daily Mail

Hai nghi can gián điệp “thừa nhận là người Nga”Mỹ bắt 10 người tình nghi gián điệpMỹ cất lưới gián điệp Nga: Còn nhiều nghi vấn

Cơ quan Điều tra liên bang Mỹ (FBI) cho biết 8 trong số 11 nghi can gián điệp mà chính quyền liên bang Mỹ nói rằng đã “hóa thân” ở Mỹ là bốn cặp vợ chồng có hôn thú và đều có con. Trong số đó có Donald H. Heathfield và Tracey Lee Ann Foley có con trai Tim Foley, 20 tuổi và Alex Foley, 16 tuổi. Những cặp khác có con ở các lứa tuổi khác nhau, nhỏ nhất mới 1 tuổi.

Sẽ bị trao cho người giám hộ

Tim Foley, sinh viên Đại học George Washington, viết trên blog rằng cậu sinh ra ở Toronto (Canada), lớn lên ở Paris (Pháp) và Boston (Mỹ). Cậu học ngoại giao chuyên nghiên cứu về châu Á và có kế hoạch dành một kỳ học sắp tới ở Bắc Kinh. Còn Alex Foley học ở Trường quốc tế cấp III tư thục Boston. Nơi đây có một số lớp dạy bằng tiếng Pháp và có mục tiêu “tạo dựng các công dân toàn cầu”. Nhưng bây giờ, quê hương của các cậu đang là dấu hỏi lớn. Hai cậu đã đến tòa án và vẫy tay chào cha mẹ hôm 30-6.

Các công tố viên Mỹ cho biết họ có bằng chứng cho thấy gia đình các cậu thật sự là người Nga. Các luật sư của gia đình và quan chức về di dân của Mỹ không bình luận, nhưng cho biết bất kỳ ai sinh ra ở Mỹ đều có quyền công dân Mỹ, trừ một số trường hợp nhất định liên quan tới con của các quan chức ngoại giao hay các nhân viên làm việc cho chính phủ nước ngoài.

Tương lai là các em sẽ bị tách ra khỏi cha mẹ, cũng có thể bị mất niềm tin vào cuộc sống khi cha mẹ các em không phải là những người như họ vẫn tin và như cách họ vẫn thể hiện với con cái.

Những đứa bé ít tuổi nhất trong số trên là con của nghi can Michael Zottoli và Patricia Mills, được đưa đến tòa án hôm 3-7 ở Arlington, Virginia. Hai bé trai mới 1 và 3 tuổi, đã được Cơ quan Dịch vụ con người của hạt Arlington, Virginia chăm sóc trong thời gian ngắn và hiện đang được bạn bè của gia đình chăm sóc. Theo tài liệu của tòa án, các công tố viên cho biết: “Mills đã hướng dẫn bạn bè liên hệ đến họ hàng ở Nga có thể chăm con và đưa con về Nga. Mills không có họ hàng ở Mỹ, cha, anh em đều sống ở Nga. Cặp đôi này đã thừa nhận họ là công dân Nga”.

Tại Montclair, New Jersey, hai con gái của nghi can Richard và Cynthia Murphy đều đang còn đi học. Hàng xóm cho biết các bé rất thích đạp chiếc xe màu xanh của mình, chơi trò té nước và đều học giỏi ở trường. Người phát ngôn của Cơ quan chăm sóc trẻ em và gia đình của New Jersey từ chối bình luận và nói họ chỉ can thiệp khi được yêu cầu.

Còn nghi can Vicky Pelaez và Juan Lazaro, ở Yonkers (New York), có con trai tuổi thiếu niên. Thật ra Pelaez có con trai riêng ở tuổi 38 và đủ trưởng thành để chăm sóc đứa em cùng cha khác mẹ khi cần. Anh đã mô tả tình hình hiện tại của họ rất “đáng sợ” và “khủng khiếp”, và “cả hai (đứa con) đều vô tội”. Bà Pelaez đã được bảo lãnh, có thể về nhà với sự theo dõi của các thiết bị điện tử.

Phóng to

Tim và Alex Foley - hai người có cha mẹ bị cáo buộc là điệp viên của Nga - rời tòa án quận ở Boston cùng với luật sư sau khi dự phiên tòa xét xử cha mẹ mình ngày 1-7 - Ảnh: Boston Globe

Tình huống lạ

Các công tố liên bang cho rằng các nghi can sống như vợ chồng là “giả mạo”, và là một phần của hoạt động được huấn luyện có tên “những người bất hợp pháp”. Cựu nhân viên FBI Eric O’Neill - người đã lật tẩy điệp viên nhị trùng Robert Hanssen - nói thường các điệp viên làm việc ở nước ngoài ít khi có con, vì họ có thể phải chịu cảnh lòng trung thành của mình bị chia năm xẻ bảy. “Khi là cha mẹ thì phải chăm sóc con cái. Con cái đáng lý nên là ưu tiên. Nhưng một điệp viên thì không thể làm như vậy”.

11 nghi can gián điệp Nga bị bắt sau vụ điều tra kéo dài nhiều năm của FBI. Họ bị FBI cáo buộc sống ở Mỹ dưới tên giả, làm việc cho tình báo Nga trong nhiều năm để thu thập tin về vũ khí hạt nhân. Mạng lưới sử dụng các chiến thuật cổ điển thời chiến tranh lạnh như viết thông tin mập mờ và truyền mật lệnh Morse - gửi thông tin tình báo tới Chính phủ Nga.

Nghi can Lazaro đã nhận tội và tuyên bố sẽ không vi phạm quy tắc về lòng trung thành của mình, ngay cả khi điều đó vì con trai mình. Ông bị bắt khi cùng vợ và con trai 17 tuổi đang lái xe về nhà. Juan Jose Lazaro, con trai của họ, bị thẩm tra và sau đó nói với báo chí: “Họ (FBI) biết mọi thứ. Họ biết tôi là nghệ sĩ dương cầm. Họ hỏi tôi có nói tiếng Nga hay Đức không”.

Các điều tra viên cho rằng trẻ em là một phần gắn chặt với hoạt động gián điệp, giúp những điệp viên xây dựng hình ảnh hoàn hảo về cuộc sống gia đình. Ở New Jersey, gia đình Murrays đã nuôi con gái Katie, 11 tuổi và Lisa, 7 tuổi. Họ bị bắt khi Katie đang về nhà sau khi dự tiệc.

Ngay cả khi cuối cùng được về sống trong gia đình, bạn bè, người thân hay bố mẹ, con của các điệp viên cũng chịu những chấn thương tâm lý nặng nề khi chứng kiến những gì xảy ra với cha mẹ mình.