Bề mặt nứt gãy của hồ Oroville, bang California do hiện tượng siêu hạn hán - Ảnh: AP

Các nhà nghiên cứu Chester Gardner của Đại học Illinois (Mỹ) và Chiao-Yao She của Đại học bang Colorado (Mỹ) thường xuyên theo dõi thời tiết ở phần trên của bầu khí quyển Trái đất bằng hệ thống quét xung laser LIDAR (Light Detection and Ranging).

Khi siêu hạn hán bắt đầu xảy ra ở tây nam Bắc Mỹ (SWNA), tình cờ họ nhận thấy sóng trọng lực ở rìa không gian giảm 30%, theo trang Space.com.

"Chúng tôi chưa bao giờ mong đợi thực hiện các quan sát có thể mang lại hiểu biết sâu sắc về cách một đợt hạn hán có thể ảnh hưởng đến tầng khí quyển phía trên của Trái đất đến như vậy", ông Gardner nói.

Điều này cho thấy những thay đổi ở tầng khí quyển bên dưới Trái đất có thể ảnh hưởng đến bầu khí quyển bên trên nhiều hơn so với suy nghĩ trước đây.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện hoạt động sóng trọng lực lớn nhất xảy ra vào mùa đông - khi những cơn gió mạnh gây ra mưa và tuyết, và từ giữa đến cuối mùa hè - khi những cơn mưa từ Thái Bình Dương tràn vào.

Điều này cũng cho thấy lượng mưa là một yếu tố làm giảm sóng trọng lực. Có vẻ như các cơn bão đã mang lại sóng trọng lực và lượng mưa giảm trong thời gian hạn hán có nghĩa là ít bão hơn, và do đó ít sóng trọng lực hơn.

Trước đây chưa có nghiên cứu nào về mối liên hệ giữa những thay đổi thời tiết ở tầng khí quyển bên dưới và những thay đổi tiếp theo ở tầng trên của bầu khí quyển.

Trong khi đó, hạn hán dường như vẫn tiếp diễn vô tận. Theo một nghiên cứu của trang Climate Central, hơn 40% diện tích tây nam nước Mỹ đã trải qua 40 tuần hạn hán liên tiếp trong năm 2022.

Mặc dù hai nhà nghiên cứu She và Gardner thận trọng tuyên bố rằng vẫn cần nghiên cứu thêm, nhưng các quan sát của họ có thể đặt tiêu chuẩn cho các mô hình máy tính trong tương lai để theo dõi các thay đổi khí quyển mà LIDAR có thể phát hiện.

Ông Gardner cho biết các mô hình khí quyển hiện tại không thể nhìn thấy sóng trọng lực vì độ phân giải yếu, ngay cả trên các mô hình máy tính nhanh nhất cũng không đủ để thấy quy mô của những đợt sóng này.

Hiện tại các nhà khoa học đang phát triển các mô hình máy tính ở độ phân giải cao để có thể nhìn thấy sóng ở quy mô lớn hơn.

Siêu hạn hán kéo dài 1.000 năm từng xảy ra ở lục địa Đông Nam Á

TTO - Thắc mắc của các nhà khảo cổ về 'sự mất tích' dấu vết con người ở lục địa Đông Nam Á, bao gồm lãnh thổ Việt Nam ngày nay, trong suốt một thiên niên kỷ có thể đã có lời giải.