Saudi Arabia ra tối hậu thư cho Mỹ

Theo báo New York Times, Ngoại trưởng Saudi Arabia Adel al-Jubeir tháng trước cảnh báo các nghị sĩ Mỹ rằng chính quyền Saudi buộc phải làm như thế vì sợ nguy cơ bị tòa án Mỹ ra lệnh đóng băng tài sản.

Chính quyền Tổng thống Barack Obama đã ra sức vận động quốc hội bãi bỏ điều luật này và các quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao và Lầu Năm Góc sau đó cũng cảnh báo đạo luật sẽ gây ra các nguy cơ về kinh tế cho Mỹ.

Theo luật pháp hiện hành của Mỹ, các quốc gia khác có thể được miễn bị kiện ra các tòa án Mỹ ở một mức độ nhất định.

Đạo luật mới nếu được thông qua sẽ cho phép các nạn nhân của vụ khủng bố 11-9 và các vụ khủng bố khác khởi kiện các chính phủ nước ngoài có liên quan và các đối tác tài trợ tài chính cho khủng bố.

Dù Saudi Arabia phủ nhận mọi liên quan đến loạt vụ tấn công Mỹ năm 2001 nhưng có đến 15/19 thủ phạm vụ khủng bố là công dân của Saudi và “tên không tặc thứ 20” sau đó cũng cáo buộc các gia đình hoàng gia Saudi tài trợ cho Al-Qaeda.

Năm ngoái, một tòa án liên bang Mỹ cũng bác bỏ vụ kiện chính quyền Saudi của các gia đình nạn nhân vụ 11-9.

Cựu thượng nghị sĩ Bob Graham, đồng chủ tịch Ủy ban điều tra vụ 11-9, nói ông “tức giận nhưng không ngạc nhiên” trước lời cảnh báo của Saudi, một đồng minh chiến lược của Mỹ ở Trung Đông.

“Saudi biết họ đã làm gì trong vụ 11-9, cũng như biết rõ Mỹ biết việc họ đã làm, ít nhất là ở cấp cao nhất trong Chính phủ Mỹ” - CNN dẫn lời ông Graham.

“Thật choáng váng khi nghĩ rằng chính phủ lại ủng hộ người Saudi thay vì công dân nước mình” - cô Mindy Kleinberg, có chồng thiệt mạng trong vụ khủng bố, nói đầy tức giận.

Chính quyền Obama phản đối dự luật trên vì viện lý do cho rằng nó sẽ khiến các nước khác trả đũa bằng cách thông qua những dự luật tương tự để chống lại công dân Mỹ và các công ty Mỹ tại những tòa án của các nước này.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry từng nói rằng dự luật này sẽ “khiến Mỹ có thể bị kiện tại các nước khác và gây ra tiền lệ xấu”.

Thông tin về vụ việc được tiết lộ trong bối cảnh ông Obama chuẩn bị quyết định có mở hay không niêm phong của 28 trang tài liệu, trong đó mô tả cách mà những công dân Saudi có liên hệ với chính phủ mình đã hỗ trợ tài chính cho 19 kẻ gây ra vụ khủng bố này.

Chính quyền Mỹ từ thời tổng thống George Bush đến ông Obama giữ kín báo cáo này vì lý do an ninh quốc gia, bất chấp yêu cầu từ Saudi.