Cassini là một trong số ít tàu thăm dò từng làm nhiệm vụ ở Sao Hỏa - Ảnh: SCIENCE

Không giống những hành tinh đá có thể tính toán chu kỳ quay bằng cách theo dõi trạng thái của các vật thể trên bề mặt, Sao Thổ bị bao phủ bởi những lớp khí dày đặc, rất khó để đo lường chính xác.

Đầu những năm 1980, tàu thăm dò Voyager trong chuyến thám hiểm Sao Thổ đã quan sát được một ngày ở đây dài 10 giờ 39 phút, tuy nhiên thông qua tàu Cassini 10 năm sau đó, các nhà khoa học lại ghi nhận một ngày ở đây dài 10 giờ 45 phút. Con số này không ngừng thay đổi qua các năm.

Để giải quyết những khó khăn này, các nhà khoa học trong những năm gần đây thử dùng một loại sóng vô tuyến đặc biệt được tạo ra do từ trường của mỗi hành tinh. Từ đó, họ lợi dụng độ lệch nhau giữa trục từ trường và trục hành tinh, đồng thời tính toán thời gian dao động giữa 2 trục này để tính độ dài ngày trên Sao Thổ.

Năm 2017, khi tàu Cassini lao xuống bề mặt Sao Thổ 'tự sát', các nhà khoa học hi vọng có thể tính toán được từ trường của Sao Thổ từ những tín hiệu kim loại ở lõi.

Sau 1 năm tìm hiểu, từ những dữ liệu thu thập được, họ công bố đã tính toán được con số chính xác nhất tính đến thời điểm hiện tại về từ trường của Sao Thổ, theo đó trục từ trường và trục hành tinh lệch nhau không quá 0,0095 độ. Tuy nhiên, con số cụ thể là bao nhiêu vẫn chưa biết chính xác.

"Dù chưa đưa ra được con số cụ thể nhưng mức 0,0095 cũng đã giới hạn cho các nhà khoa học có thể thực hiện những bước nghiên cứu tiếp theo", một thành viên trong nhóm cho biết.

Hai trục của Sao Thổ gần như trùng nhau như vậy tạm thời vẫn là vật cản cho các nhà khoa học đo lường độ dài một ngày ở Sao Thổ.

Điều này không giống với sự rõ ràng của các hành tinh khác trong Hệ Mặt trời, chẳng hạn độ lệch 2 trục của Trái Đất là khoảng 11 độ, của Sao Mộc là khoảng 9,2 độ…

Ngoài ra, phát hiện mới của các nhà khoa học cũng đặt ra cho các nhà khoa học những câu hỏi mới như: đâu là nguyên nhân chính tạo ra từ trường của hành tinh khí như Sao Thổ?

Kết quả nghiên cứu vừa được đăng trên tạp chí khoa học Science.