Sân khấu của Trung tâm nghệ thuật cải lương Hưng Đạo (Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang) đang trong giai đoạn hoàn thành - Ảnh: Th.Thắng

Những ngày này, giới sân khấu cải lương đang rất bức xúc vì thông tin Trung tâm nghệ thuật cải lương Hưng Ðạo (được xây trên nền rạp Hưng Ðạo cũ, dự kiến đổi tên thành Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang) có thiết kế và xây dựng chưa đáp ứng được yêu cầu biểu diễn như mong muốn.

Chúng tôi đã gặp gỡ NSND - đạo diễn Trần Ngọc Giàu để trao đổi về vấn đề này.

Ông nói: “Hiện tại, các khâu của trung tâm chưa hoàn thiện nên chưa nói trước được điều gì. Tôi chỉ biết sàn diễn sân khấu chính sẽ thu hẹp chỉ còn 10m so với rạp cũ là 12m. Hai bên cánh gà xây quá thấp nên rất khó chuyển cảnh. Sân khấu thiếu hố nhạc (nơi để các nhạc công biểu diễn trước sân khấu). Chỗ ngồi sân khấu chính khoảng 600 ghế. Sân khấu thể nghiệm khoảng 250 chỗ, lấy được hết mặt sàn nhưng trần hơi thấp”.

NSND Trần Ngọc Giàu - Ảnh: Nguyễn Lộc

* Tại sao lại có sự thu hẹp này? Và sàn diễn chính bị thu hẹp sẽ gây khó khăn gì trong hoạt động biểu diễn?

- Theo giải thích của ban quản lý dự án là do diện tích rạp không lớn, xây dựng theo quy chuẩn mới phải tuân theo những quy tắc phòng cháy chữa cháy, chừa mấy mét đằng sau và bên hông rạp, bên trong rạp còn phải chừa lối thoát hiểm. Với diện tích đó muốn làm lớn cũng không được.

Với những người làm nghề chúng tôi, có lẽ ai cũng có khao khát, trông chờ một sàn diễn khang trang, đủ rộng để thỏa sức làm nghề nhưng trước tình trạng sàn diễn bị thu hẹp ngoài sự mong đợi, mọi người sẽ cảm thấy thất vọng và bức xúc.

Sàn diễn mới nhỏ hơn sàn diễn cũ chừng 2m, nghe có vẻ chẳng đáng là bao nhưng đối với người làm nghề, 1m trên sân khấu đều có ý nghĩa. Với vị trí là một đạo diễn, tôi thấy làm sân khấu đó là không sướng, sân khấu hẹp sẽ hạn chế sự tung tẩy, hạn chế sự sáng tạo, gò bó về thiết kế cảnh trí, đặc biệt là với những vở tuồng màu sắc của cải lương.

* Ðiều mọi người quan tâm là khi thiết kế xây dựng rạp, chủ đầu tư có tham khảo ý kiến của người làm nghề?

- Tôi về tiếp nhận nhà hát sau này nên không rõ lắm. Thật ra công trình Trung tâm nghệ thuật cải lương Hưng Ðạo được Thành ủy và UBND TP.HCM rất quan tâm, xem đây là công trình trọng điểm, như món quà quý trao tặng nghệ thuật sân khấu cải lương.

Ngoài những hạn chế kể trên thì phải nhìn nhận trang thiết bị nhà hát được đầu tư rất hiện đại, có sàn nâng, có dàn sào kéo, âm thanh, ánh sáng vào loại tốt. Chỉ tiếc sân khấu quá nhỏ, có lẽ những người xây dựng còn thiếu kinh nghiệm nên có những phần có thể mình sẽ xử lý được để sân khấu không bị hẹp như hiện tại.

* Trước tình hình đó thì các vở diễn sẽ được dàn dựng ra sao?

- Chúng tôi tiếp nhận thì phải tính toán cách sử dụng cho hiệu quả. Vì còn mới mẻ nên vẫn có những lúng túng. Chẳng hạn vở Chiến binh (tác giả: Chu Lai, chuyển thể cải lương: Hoàng Song Việt, đạo diễn: Trần Ngọc Giàu - PV) đã làm cảnh trí theo diện tích sân khấu cũ, giờ phải chờ sân khấu mới hoàn thiện phông màn rồi mới tính chỉnh sửa cho phù hợp.

Trong một cảnh diễn chỉ chừng 6, 7 diễn viên tôi yêu cầu mọi người diễn trong phạm vi 8m thôi là bắt đầu thấy khó khăn rồi. Nếu có cảnh chừng mười mấy diễn viên chắc là thua. Trước mắt, chúng tôi đã đưa ra nhiều góp ý, đề nghị để chỉnh sửa, cải tạo sân khấu, hi vọng đến ngày khánh thành rạp sẽ khả quan hơn.

* Có thông tin Liên hoan sân khấu cải lương chuyên nghiệp toàn quốc dự kiến diễn ra cuối năm nay, TP.HCM là một trong những địa điểm được nhắm tới. Nếu liên hoan diễn ra tại đây, liệu nhà hát này có là địa điểm được chọn?

- Tôi nghĩ có lẽ nhà hát sẽ không đáp ứng được yêu cầu biểu diễn của một liên hoan lớn.

* Trung tâm nghệ thuật mới không có kho đạo cụ, nhà hát sẽ giải quyết vấn đề này ra sao?

- Hiện chúng tôi có kho đạo cụ tạm ở Thị Nghè, tuy nhiên với vị trí này cũng rất khó khăn cho xe tải chở đạo cụ ra vào. Chúng tôi mong muốn được cấp một địa điểm làm kho đạo cụ và đang tính nếu được cấp sẽ cải tạo, làm thêm nhà tập thể để có nơi ở cho các nghệ sĩ trẻ và học viên yên tâm đầu tư cho nghề!