Lãnh đạo phe thiểu số ở Hạ viện, bà Nancy Pelosi, phát biểu chúc mừng Đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát Hạ viện - Ảnh: REUTERS

Hàng chục triệu cử tri Mỹ đã bỏ phiếu bầu lại toàn bộ 435 nghị sĩ Hạ viện và 35 thượng nghị sĩ trên tổng số 100 ghế ở Thượng viện, cùng khoảng 6.000 ghế (tương đương gần 82% tổng số ghế) trong các cơ quan lập pháp cấp bang trên toàn nước Mỹ.

Kết quả sơ bộ bắt đầu được công bố từ từ vào sáng nay 7-11 (giờ Việt Nam).

Theo lý thuyết, đảng nào giành được 51 ghế kiểm soát Thượng viện, và 218 ghế để chiếm thế đa số ở Hạ viện. 

Tuy nhiên, trong bối cảnh của cuộc bầu cử năm nay, hai đảng có thể giành chiến thắng ngay cả khi chưa có kết quả của toàn bộ các ghế được bầu.

Kết quả bầu cử sơ bộ ở hai viện tính đến 12h30 (giờ Việt Nam). Với kết quả này, Đảng Cộng hòa sẽ giành được quyền kiểm soát ở Thượng viện, còn phe Cộng hòa sẽ nắm Hạ viện - Đồ họa: TTO

Cụ thể, Đảng Cộng hòa đã được xem là chiến thắng khi giành được 50 ghế tại Thượng viện, điều đã xảy ra lúc 10h30 sáng nay theo giờ Việt Nam.

Theo Đài ABC News, trong trường hợp hai đảng đều giành được 50 ghế, phó tổng thống sẽ là người đưa ra quyết định với lá "phiếu hòa" (tie-breaking vote). 

Trong trường hợp cuộc bầu cử năm nay, Phó thổng thống Mike Pence là người Cộng hòa đương nhiên sẽ bỏ phiếu cho đảng của mình, vì vậy "cuộc đua" sẽ dừng lại khi phe Cộng hòa giành được 50 ghế, bất chấp kết quả các ghế còn lại.

Tương tự, Đảng Dân chủ cũng được dự đoán là sẽ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện khi kết quả sơ bộ cho thấy họ đã giành được 151/218 ghế cần có.

Theo giải thích của hãng tin Reuters, trong cuộc đua lần này Đảng Dân chủ chỉ cần giành 23 ghế từ Đảng Cộng hòa là chiến thắng. 

Đến thời điểm Đảng Dân chủ giành được 151 ghế, mục tiêu này đã hoàn thành vì thế họ sẽ nắm được quyền kiểm soát Hạ viện lần đầu tiên trong 8 năm.

Báo Washington Post giải thích kỹ hơn khi dẫn phân tích của trang Cook Political Report cho biết trong 435 ghế phải bầu, thực tế chỉ có 30 ghế là có tính giành giật thực sự. 

Tuy nhiên, lợi thế của phe Dân chủ là họ chỉ cần thắng 7 trong số 30 “cuộc đua” trên là hoàn thành mục tiêu giành được 23 ghế từ phe Cộng hòa.

Tính đến 11h51 (giờ Việt Nam), Đảng Dân chủ đã thắng được 26 ghế do Đảng Cộng hòa nắm trước đó, tức đã “vượt chỉ tiêu”, theo trang VOX.

Kết quả sơ bộ bầu cử Hạ viện tính đến 12h ngày 7-11 (giờ Việt Nam) - Đồ họa: TTO

Với kết quả Đảng Cộng hòa nắm Thượng viện còn phe Dân chủ kiểm soát Hạ viện, Quốc hội Hoa Kỳ trở lại thời kỳ chia rẽ, và điều này sẽ gây nhiều khó khăn cho Tổng thống Donald Trump trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ, cho đến cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.

Tổng thống Trump sẽ bị buộc phải đối phó với một sự thay đổi trong cán cân quyền lực ở Washington.

Khi Đảng Cộng hòa vẫn nắm lưỡng viện, Tổng thống Trump có thể dễ dàng thực thi những chính sách của mình. Ngược lại, Hạ viện do Dân chủ chiếm đa số sẽ ngăn chặn các chính sách của ông Trump trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ.

Tuy vậy, khi biết tin Đảng Cộng hòa giữ được Thượng viện, ông Trump viết trên Twitter rằng đêm bầu cử 6-11 là "đêm đại thành công".