Nỗi khổ của phụ nữ, đàn ông không thể hiểu

Vấn đề đầu tiên là sức khỏe sinh lý. Khác với nam giới, phụ nữ trong làng thể thao chuyên nghiệp phải tập luyện và thi đấu trong bối cảnh cơ thể bị chi phối bởi chu kỳ kinh nguyệt, biến đổi hormone và những nguy cơ sức khỏe liên quan đến nội tiết. 

Nghiên cứu của tiến sĩ Jane Thornton (Đại học Western, Canada), chuyên gia y học thể thao, cho thấy nồng độ estrogen và progesterone biến thiên theo chu kỳ có thể ảnh hưởng đến sức mạnh cơ, độ linh hoạt dây chằng, khả năng hồi phục và nguy cơ chấn thương. 

Một khảo sát của Hệ thống giải thể thao sinh viên Mỹ (NCAA) chỉ ra rằng hơn 40% VĐV nữ từng phải thay đổi giáo án tập luyện vì ảnh hưởng của kỳ kinh. 

Ngoài ra, tình trạng rối loạn kinh nguyệt do vận động (Functional Hypothalamic Amenorrhea - FHA) khá phổ biến ở các môn đòi hỏi các cô gái khối lượng tập nặng và kiểm soát cân nặng khắt khe.

Theo tạp chí Clinical Journal of Sport Medicine, tỉ lệ FHA ở phụ nữ trong làng thể thao chuyên nghiệp có thể dao động từ 5% đến 25%, thậm chí tới 69% trong một số môn như chạy đường dài hay võ thuật.

Tình trạng này không chỉ gây gián đoạn thi đấu mà còn làm tăng nguy cơ loãng xương, chấn thương và các vấn đề sức khỏe lâu dài.

Luôn đối mặt nguy cơ trầm cảm

Vấn đề thứ hai, cũng đầy nhức nhối, là sức khỏe tinh thần. Các số liệu quốc tế chỉ ra phụ nữ trong sân chơi thể thao có nguy cơ gặp lo âu, trầm cảm và rối loạn ăn uống cao hơn nam. 

Một phân tích tổng hợp đăng trên Frontiers in Sports and Active Living năm 2025 cho thấy nữ vận động viên báo cáo các triệu chứng lo âu và trầm cảm nhiều hơn đáng kể, đặc biệt trong môi trường thi đấu căng thẳng. 

Khảo sát năm 2018 của Hiệp hội Tâm lý thể thao quốc tế ghi nhận 26% VĐV nữ tinh hoa có triệu chứng trầm cảm, so với 10% ở nam. 

Nguyên nhân không chỉ đến từ áp lực thành tích, mà còn từ định kiến xã hội về hình thể, vai trò giới, trách nhiệm gia đình và tương lai sau giải nghệ. 

Bác sĩ tâm lý thể thao Carla Edwards (Canada) nhận định: “Nhiều VĐV nữ phải cân bằng giữa lịch tập luyện dày đặc, học tập hoặc công việc, đồng thời chịu sức ép kết hôn, sinh con, điều mà ít vận động viên nam phải nghĩ tới ở giai đoạn sự nghiệp đỉnh cao". 

Nỗi lo hình thể cũng là tác nhân lớn, khi nhiều môn thể thao đặt nặng tiêu chí thẩm mỹ, buộc các cô gái duy trì tỉ lệ mỡ cơ thể rất thấp, dẫn đến rối loạn ăn uống. Một số nghiên cứu cho thấy ở các môn thiên về hình thể, tỉ lệ rối loạn ăn uống ở vận động viên nữ có thể lên tới 70%.

Nguy cơ chấn thương lại càng cao

Cuối cùng là câu chuyện chấn thương. Các nghiên cứu y học thể thao đã chỉ ra rằng nữ VĐV có nguy cơ mắc một số loại chấn thương cao hơn nam, đặc biệt là chấn thương dây chằng chéo trước (ACL). 

Báo cáo của British Journal of Sports Medicine cho thấy nguy cơ đứt ACL ở phụ nữ cao gấp 2-4 lần nam giới, một phần do cấu trúc xương chậu rộng, góc khớp gối khác biệt và ảnh hưởng của hormone estrogen đến độ bền dây chằng. 

Ngoài ra, các môn bóng chuyền, bóng rổ, bóng đá nữ ghi nhận tỉ lệ bong gân cổ chân, viêm gân bánh chè và chấn thương vai cao, do đặc thù động tác nhảy, bật và xoay người liên tục.

Tiến sĩ Grethe Myklebust (Na Uy), người có nhiều nghiên cứu về chấn thương thể thao nữ, nhấn mạnh: “Phòng ngừa chấn thương cho nữ cần giáo án tập sức mạnh và thăng bằng chuyên biệt, bởi nguy cơ chấn thương ở họ không giống nam giới". 

Khi chấn thương xảy ra, tác động tâm lý cũng nặng nề hơn. Một nghiên cứu trên British Journal of Sports Medicine năm 2022 cho thấy gần 50% VĐV nữ phải nghỉ thi đấu dài ngày vì chấn thương đã trải qua trầm cảm ở mức độ nhất định.

Những con số, dẫn chứng và câu chuyện từ khoa học thể thao cho thấy phụ nữ luôn phải chịu đựng nhiều tầng áp lực - cả về thể chất lẫn tinh thần - hơn những gì người hâm mộ thường hình dung. 

Việc hiểu rõ những khác biệt sinh học, tâm lý và nguy cơ chấn thương không chỉ giúp cộng đồng cảm thông, mà còn giúp giới quản lý thể thao, HLV và nhân viên y tế đưa ra những hỗ trợ đúng lúc. 

Đó cũng là lý do ở rất nhiều môn thể thao, các lò đào tạo, trung tâm huấn luyện trẻ luôn rất cần đến những HLV nữ, bởi chỉ có phụ nữ mới có thể thấu hiểu, hỗ trợ và giúp những cô gái trẻ vượt qua khó khăn.

Vận động viên có tội tình gì, sao lại 'ném đá' họ?

Ngay sau khi có thông tin đội U21 bóng chuyền nữ Việt Nam bị xử phạt vì có vận động viên không hợp lệ, khắp mạng xã hội tràn ngập những bình luận hả hê, vùi dập nhân vật trong cuộc.