Những công trình Trung Quốc xây trong năm 2017 (màu đỏ) trên Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam - Ảnh: AP

Theo Hãng tin Reuters, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana chỉ trích Bắc Kinh đã không giữ lời hứa với các nước khu vực về việc không quân sự hóa các đảo nhân tạo chiếm đóng trái phép trên Biển Đông.

Bình luận của ông Lorenzana xuất hiện sau khi Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) ngày 30-12-2017 phát đi hình ảnh Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa đã bị biến thành một căn cứ không quân.

"Cách đây không lâu, Chính phủ Trung Quốc có nói rằng họ sẽ không quân sự hóa các đảo bồi đắp. Nếu chúng tôi có thể chứng minh rằng họ đã điều quân và thậm chí hệ thống vũ khí ra đó, thì rõ ràng họ đã không giữ lời hứa" - Bộ trưởng Lorenzana tuyên bố trước các nhà báo vào hôm nay (9-1).

Theo Bộ trưởng Quốc phóng Philippines, Manila sẽ biểu thị sự phản đối thông qua Bộ Ngoại giao nước này.

Trước phản ứng của Philippines, Bộ Ngoại giao Trung Quốc thẳng thừng tuyên bố các công trình xây dựng "nằm trên lãnh thổ Trung Quốc, có mục đích hỗ trợ hòa bình, an ninh hàng hải và ngăn ngừa thiên tai trong khu vực".

"Đương nhiên, Trung Quốc cần phải có các trang thiết bị quốc phòng cho vùng lãnh thổ của mình. Chúng không có dụng ý nhắm vào bất cứ quốc gia nào" - người phát ngôn Lục Khảng tuyên bố như vậy trong cuộc họp báo ngày 9-1.

Quan hệ Trung Quốc và Phillipines được đánh giá là đã cải thiện khá nhiều dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte - người mong muốn tạo dựng mối quan hệ làm ăn và đầu tư gần gũi với Bắc Kinh. 

Chưa kể trước đó, Bắc Kinh hứa sẽ không chiếm đóng thêm thực thể mới ở Biển Đông dựa theo một thỏa thuận giữ nguyên hiện trạng do Manila làm trung gian.

Tuy vậy, theo người phát ngôn của Tổng thống Philippines, ông Harry Roque, ngoài việc quân sự hóa các thực thể đã bồi đắp, Bắc Kinh quả thật đã ngưng bồi đắp thêm các đảo mới.

"Chúng tôi luôn phản đối quân sự hóa khu vực. Điều này không ổn chút nào vì rõ ràng nó đe dọa hòa bình và an ninh" - ông Roque nhận xét trong cuộc họp báo mới đây.

Hiện tại trên Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa mà Trung Quốc chiếm đóng trái phép có một bệnh viện với hơn 50 bác sĩ, kết nối di động tốc độ cao, một sân bay với đường băng dài 3.160m, hệ thống rađa hiện đại để phục vụ cho cái gọi là "trạm thời tiết".

Trong 27 năm qua, Hải quân Trung Quốc đã gửi hơn 1.000 binh sĩ ra canh giữ Đá Chữ Thập, theo truyền thông nước này.