Sự xuất hiện của tàu khảo sát Trung Quốc ở Benham Rise khiến Philippines cảnh giác và quyết định đổi tên nó thành Philippines Rise để khẳng định chủ quyền - Ảnh: Chính phủ Philippines

Hãng tin Reuters dẫn lời ông Ernesto Abella - phát ngôn viên của Tổng thống Philippines xác nhận thông tin trên và cho biết đang chuẩn bị các thủ tục về mặt pháp lý.

Theo ông Abella, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã ra lệnh cho Bộ Ngoại giao và các bộ ngành liên quan nghiên cứu việc đổi tên Benham Rise để khẳng định chủ quyền.

Trước đó, ông Duterte cũng đã ra lệnh cho hải quân tăng cường hiện diện, đồng thời yêu cầu xây dựng thêm một số cấu trúc tại khu vực trên.

Ông Duterte, người đang theo đuổi mối quan hệ nồng ấm với Bắc Kinh, đã bị một số nghị sĩ Philippines chỉ trích hồi tuần này, thậm chí đòi luận tội vì không hành động đủ để bảo vệ chủ quyền trên biển của Philippines trước các động thái của Trung Quốc.

Khu vực Benham Rise có diện tích gần bằng với Hy Lạp, được dự đoán là có tiềm năng về khí đốt và đa dạng sinh học, nhất là cá ngừ. Hồi cuối năm 2016, một tàu khảo sát Trung Quốc đã xuất hiện tại khu vực này làm dấy lên quan ngại nó đang tiến hành các hoạt động khảo sát trái phép.

Tổng thống Philippines sau đó đã lên tiếng khẳng định Trung Quốc đã thông báo cho ông biết sự xuất hiện của con tàu. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng khẳng định tôn trọng chủ quyền của Philippines ở Benham Rise đồng thời cảnh báo các cá nhân ở Philippines không nên tiếp tục xuyên tạc sự việc.

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hồi tuần rồi cũng nhắc lại quan điểm của Bắc Kinh đối với Benham Rise. Tuy nhiên, sự việc có lẽ vẫn còn chưa kết thúc chỉ bằng những lời hứa hẹn và cam kết của Trung Quốc.

Một cuộc điều trần ở Thượng viện Philippines cho thấy Trung Quốc đã từng thông báo với chính quyền Manila và xin phép được khảo sát khu vực Benham Rise cách đây 2 năm. Tuy nhiên, chính quyền Manila khi đó đã từ chối do kế hoạch của Bắc Kinh đưa ra không có sự tham gia của các nhà khoa học Philippines.

Theo quy định của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS 1982) mà cả Trung Quốc và Philippines là bên phê chuẩn, khi một quốc gia muốn tiến hành khảo sát thềm lục địa của quốc gia khác, cần thiết phải hỏi ý kiến của quốc gia sở hữu trước.

Việc khảo sát ở thềm lục địa được xem là đặc quyền của quốc gia sở hữu nhưng trong đa số trường hợp, họ đều sẵn lòng cho phép các nước khác khảo sát với điều kiện vì mục đích hòa bình và các dữ liệu khảo sát thu được được chia sẻ.

Việc tàu khảo sát Trung Quốc xuất hiện ở Benham Rise làm dấy lên suy luận Bắc Kinh đang tìm một con đường mới cho tàu ngầm tiến ra tây Thái Bình Dương.