02/12/2015 09:44 GMT+7

Phiên tòa vì lẽ phải

TRẦN PHƯƠNG (tranphuong@tuoitre.com.vn)
TRẦN PHƯƠNG (tranphuong@tuoitre.com.vn)

TT - Phiên điều trần của Philippines tại The Hague ở Hà Lan khép lại ngày 30-11 và Manila tự tin các lập luận của mình đủ để tòa ra phán quyết sau sáu tháng tới.

Người dân Philippines trong lần biểu tình trước Lãnh sự quán Trung Quốc ở thủ đô Manila - Ảnh: Reuters
Người dân Philippines trong lần biểu tình trước Lãnh sự quán Trung Quốc ở thủ đô Manila - Ảnh: Reuters

“Các thẩm phán tòa The Hague đã nghe các kiến nghị và lý lẽ của Philippines và 30-11 là ngày cuối cùng - người phát ngôn Chính phủ Philippines, ông Edwin Lacierda, thông tin - Trong vài ngày qua, chúng tôi đã trình bày vụ việc của mình trên các bằng chứng và theo luật pháp quốc tế. Chúng tôi hi vọng tòa khi đánh giá lý lẽ của chúng tôi sẽ nhận thấy được sự đúng đắn”.

Tòa trọng tài thường trực (PCA) dự kiến cho phép các bên xem xét và chỉnh sửa các ghi chép đến ngày 9-12 và Philippines sẽ nộp các văn bản trả lời các câu hỏi của tòa và những vấn đề liên quan vào ngày 18-12. Dù Trung Quốc tuyên bố từ chối tham dự, tòa vẫn quyết định cho Bắc Kinh thời hạn một tháng để đưa ra phản bác, theo tờ Inquirer.

Những ai nghĩ rằng có sức mạnh nắm trong tay, lẽ phải sẽ phải lùi bước. Nhưng ngược lại, lẽ phải tạo nên sức mạnh

Ngoại trưởng Philippines ALBERT DEL ROSARIO

Bức tường Berlin trên Biển Đông

“Chúng tôi coi Trung Quốc như một người bạn quý, và hoàn toàn đúng đắn khi chúng tôi tìm đến tòa để duy trì tình bạn đó” - Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario mở đầu bài phát biểu trước tòa, nhắc lại rằng đây là năm kỷ niệm 40 năm quan hệ Philippines - Trung Quốc.

Ông Rosario nhấn mạnh rằng Manila tìm đến tòa PCA với mong muốn tìm giải pháp hòa bình cho tranh chấp và vì niềm tin rằng “luật pháp quốc tế là cán cân công bằng cho tất cả các nước” và “cho phép các nước nhỏ đứng ngang bằng với các cường quốc mạnh hơn”.

Ngoại trưởng Philippines dùng những lời lẽ mạnh mẽ để lên án Trung Quốc và đường chín đoạn vô căn cứ của Bắc Kinh. Ông cho rằng nếu kẻ mạnh được phép sửa lại luật thì Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS) sẽ trở nên vô dụng và luật pháp quốc tế không còn ý nghĩa.

“Việc xây đảo của Trung Quốc hủy hoại không chỉ sự ổn định khu vực mà cả luật pháp quốc tế - ông Rosario phân tích - Hơn thế, nó còn phá hủy môi trường nghiêm trọng tại môi trường hàng hải đa dạng nhất trên thế giới. Trung Quốc đang có ý định tạo ra một trong những thảm họa môi trường lớn nhất thế giới”.

Ngoại trưởng Philippines nhấn mạnh không một quốc gia nào, dù có sức mạnh lớn đến đâu, được quyền làm như vậy.

Ngoại trưởng Philippines cho biết không chỉ riêng số phận của Philippines phụ thuộc vào phiên tòa, mà nhắc đến sự hiện diện của các quan sát viên Úc, Indonesia, Nhật Bản, Singapore, Thái Lan và Việt Nam cũng đang dõi theo.

Ông cảnh báo phán quyết có lợi cho Trung Quốc sẽ đẩy Philippines và các nước trong khu vực vào tình thế còn tệ hơn trước khi bắt đầu phiên tòa bởi “chúng tôi sẽ không còn đường nào để chống lại các hành vi phi pháp của Trung Quốc”.

“Nó sẽ biến đường chín đoạn thành bức tường Berlin trên biển. Một hàng rào khổng lồ chỉ dành riêng cho Trung Quốc chứ không bao gồm ai khác” - ông nói.

Phán quyết giữa năm 2016

Kết thúc phiên điều trần, Tòa PCA ra tuyên bố nhắc lại những lập luận của Philippines trình bày tuần trước để bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông.

“Phía Philippines tranh luận rằng tuyên bố giành quyền tài phán chủ quyền và “quyền lịch sử” của Trung Quốc đối với vùng hàng hải trên Biển Đông đi ngược lại với công ước (UNCLOS)” - AFP dẫn tuyên bố của tòa.

Philippines cũng cho rằng Trung Quốc đã không làm tròn trách nhiệm “ngăn công dân nước mình khai thác tài nguyên tại khu vực mà Philippines có chủ quyền và không tôn trọng quyền đánh cá truyền thống tại bãi Scarborough”.

“Tòa sẽ bắt đầu cân nhắc và thảo luận, dự kiến sẽ đưa ra phán quyết trong năm 2016” - tuyên bố của tòa ngày 30-11 thông báo. Tòa cho biết Anh đã được phép quan sát tiến trình xét xử nhưng nước này cuối cùng đã quyết định không tham gia.

Người phát ngôn của Tổng thống Philippines Benigno Aquino, bà Abigail Valte, tỏ ra tự tin sau phiên điều trần.

“Chúng tôi đã trình bày tất cả lập luận của mình để bảo vệ ý chính của chúng tôi là đường chín đoạn của Trung Quốc không có căn cứ luật pháp quốc tế” - bà Valte nói, tự tin các lập luận của Philippines đủ để tòa ra phán quyết sau sáu tháng tới.

Theo bà Valte, vụ kiện không chỉ là chuyện chủ quyền lãnh thổ mà còn là việc phải đứng lên bảo vệ lẽ phải. Philippines không thể chống lại sức mạnh quân sự của Trung Quốc nhưng “điều quan trọng là chúng tôi dùng luật pháp để tìm ra giải pháp”.

TRẦN PHƯƠNG (tranphuong@tuoitre.com.vn)
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên