Nhóm "phi công" drone thiện nguyện đang về điểm cô lập Mỹ Thái, tỉnh Bắc Giang cũ. Chúng tôi tận mắt chứng kiến nhiều tấm lòng nhiệt huyết đưa hàng bay vào tâm lũ giúp bà con.

Lập đội drone ngay trong đêm lũ

Trời nắng chang chang trên đầu, trước mặt một vùng nước ngập trắng xóa. Bên trong hàng chục hộ dân cần hỗ trợ nước uống, đồ ăn. Anh Lê Mạnh Linh họp anh em khảo sát địa bàn. Những flycam nhỏ bay khảo sát vùng ngập và đo đường bay, vị trí cho drone thả hàng

Nguyễn Tiến Đạt, sinh năm 2006 ở Hà Nội, điều khiển flycam, đọc chỉ số trên màn hình để nhóm cùng xem xét, quyết định bay drone hay dùng ca nô. "Khoảng cách bay tốt của drone là đường kính 2km, bán kính 1km", Nguyễn Hữu Thiện Trí - sinh năm 1991 ở Quảng Nam, một "phi công" drone lâu năm - cho biết. Nước khu vực này không chảy xiết, nhóm chuyển sang ca nô chở hàng cho bà con...

Nghe tin tức lũ về quá lớn cô lập nhiều vùng dân cư ở các tỉnh miền Bắc, các "phi công" Nguyễn Huy, Quang Vịnh, Hồng Khánh... kết nối nhau lập nhóm drone bay cứu tải hàng giúp bà con.

Họ kết nối được 12 thành viên ban đầu có drone hoặc biết lái drone ở các vùng miền. Hơn 10 chiếc drone và nhiều flycam được huy động. Sau lũ về một hôm, sang mùng 9-10 nhóm drone bay thiện nguyện được lập chỉ trong vài giờ.

Người mang drone, người hỗ trợ máy phát điện để sạc pin, người dùng ô tô cá nhân chở thành viên và thiết bị tới vùng ngập nặng.

Các thành viên từ miền Nam, miền Trung ra, Tây Bắc về cùng thiết bị. Nhóm "phi công" thẳng lên xã Bố Hạ (nay thuộc Bắc Ninh) lúc nước đang ngập mái nhà dân. Nhóm anh Linh gặp nhóm ca nô của anh Trần Quyết Thắng từ Hà Tĩnh ra và thành đội "trên trời dưới nước" hoàn hảo.

Ngày 12-10, trước khi về điểm ngập Mỹ Thái họ đã hỗ trợ người dân các điểm ngập cầu sông Thương, Hợp Thịnh, Hoàng Vân, cầu Đầm (Bắc Ninh) và An Lạng (Sóc Sơn, Hà Nội). Có ngày nhóm chia drone ba hướng tới những điểm ngập nặng để hỗ trợ bà con kịp thời. Sau đó nhóm về hỗ trợ Quế Nham, xã Tân Yên (nay là phường Đa Mai, TP Bắc Giang)...

Những chuyến thả hàng khó quên

Trên đường đi, nhóm drone ghé TP Bắc Giang nhận thêm hàng cứu trợ rồi vào thẳng Quế Nham. Năm xe ô tô chở máy móc, hàng hóa và các thành viên xuyên trưa đến điểm ngập.

Chúng tôi đi cùng xe. Nhóm không dừng ăn trưa, chỉ đùm bánh mì, nước lọc trên xe ai đói tự ăn uống. Nhưng điều đặc biệt, họ đi tới đâu bà con cũng mời vào nhà ăn trưa, nghỉ chân. Như người mẹ trẻ đèo con nhỏ ở Yên Mỹ nhiệt tình mời vào nhà nấu mì tiếp đãi. Anh chủ cửa hàng nội thất bị nước ngập tới sàn vừa rút cũng mời nhóm vào nhà uống nước. Có người khuân hai thùng cháo ăn liền tặng nhóm và dặn phải bền sức...

Ở Quế Nham, chúng tôi chứng kiến drone bay lượn, thay nhau thả hàng cho bà con vùng ngập lụt nhanh chóng, hiệu quả. Những flycam lại bay tiền trạm, kiểm tra tình trạng ngập lụt, đo khoảng cách, vị trí nhận hàng. Trên màn hình flycam, xóm nhỏ như ốc đảo giữa biển nước, gần 40 hộ đang bị ngập sâu.

Chọn được điểm mặt đê, mỗi người một tay, hai drone T50 được chuẩn bị bay. Mỗi drone nặng 40kg, pin nặng 12kg, tải được 40-50kg hàng. Đường bay được thiết lập, đường kính khoảng 2km. Máy phát điện được bật suốt để kịp nạp pin. Mỗi drone thường bay hai vòng phải thay pin. Người lắp pin phải luôn sẵn sàng.

Nhóm kỹ thuật, anh Nguyễn Hữu Thiện Trí cùng anh em kiểm tra ốc vít, cánh quạt và buộc dây tải hàng. Thành viên còn lại phân chia hàng cứu trợ vào từng bao, có quai xách để móc lên drone. Dây tải hàng dài khoảng 30m, phải luôn đảm bảo không rối.

Hàng hóa lần này chủ yếu nước lọc, đồ ăn và pin sạc dự phòng. Mỗi chuyến bay 5-6 phút, người dân dễ dàng đón được hàng drone đưa vào. 50 túi hàng được drone cẩu vào nhanh chóng, không gặp sự cố nào.

Nhớ lần bay đêm khó quên, anh Trí kể đó là điểm ngập không điện, không hoa tiêu, người dân phải nháy đèn pin làm tín hiệu để drone bay đúng chỗ: "Đèn nhấp nháy nhiều nơi trong điểm ngập, chúng tôi nhìn màn hình xúc động lắm vì bà con đang trông đợi mình".

Anh Linh kể thêm tại điểm ngập sâu ở cầu sông Thương, 6h tối nhóm đang khảo sát bay. Trời mưa mịt mùng. Thấy bóng người đang chới với trong nước, họ điều ca nô ra kiểm tra. Phát hiện hai người trên thuyền nhỏ đang mất phương hướng, không có đèn hay thiết bị hỗ trợ nào. Lập tức ca nô đến ứng cứu, đưa được họ vào nơi an toàn.

Hành trình đưa drone đi cứu trợ bà con vùng lũ mỗi thành viên đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, ai cũng có câu chuyện riêng để kể. Và chúng tôi được biết họ tới từ Kiên Giang, Long An, Đắk Lắk, Kon Tum, Quảng Nam, Hà Tĩnh, Nghệ An, Hà Nội...

Drone cứu trợ hiệu quả, an toàn

Những chiếc drone thường ngày dùng trong nông nghiệp để bón phân, phun thuốc, gieo mạ và sử dụng nhiều ở phía Nam, nay ra Bắc cứu trợ bà con bị lũ lụt.

"Chi phí bay quá rẻ! Mỗi chuyến chỉ vài phút, vận chuyển 50kg hàng hóa, chi phí khoảng 50.000 đồng. Nước lũ sâu, chảy xiết thì chuyển hàng bằng drone là lựa chọn tốt nhất" - anh Nguyễn Xuân Huy, kỹ sư hàng không ở TP.HCM, cho biết.

Huy là thành viên tích cực đầu tiên của nhóm sau khi đọc tin kêu gọi drone cứu hộ của anh Quang Vịnh, người mà anh tin tưởng vì đã làm cứu trợ cùng nhau thời Covid-19. "Thấy anh Vịnh đăng tin, tôi nhắn liền, nói em có ba drone. Anh hỏi có người lái không, tôi nói có. Anh bảo chuẩn bị cho anh con người và số lượng máy, rồi báo rõ. Tôi OK!" - Huy nhớ lại.

Biết Lê Long, sinh năm 2000 ở Hà Tĩnh, cũng tham gia nên anh Huy chat: "Có anh Vịnh ở Hà Nội đón rồi, em có máy ra trước đi, anh ở Sài Gòn sẽ mang máy ra cùng các bạn". Huy gọi thêm các bạn trẻ ở miền Tây Nam Bộ ra, họ đều lái drone đã 5-8 năm.

Theo anh Huy, một chiếc drone T50 phổ biến hiện có giá 400 triệu đồng, nếu mua máy cũ rẻ hơn. Nếu là T70- T100 đời mới sẽ đa năng hơn, có chức năng vận chuyển hàng và cũng có thể dùng cứu người.

"Tôi có ý tưởng dùng drone cứu người mấy năm rồi. Một tình huống mà tôi nhớ khi xem tin tức là một người mẹ có con 4 tháng tuổi, con bị sốt, bạn ấy phải lội xuồng đi mua thuốc nhưng bị lật xuồng. Trong đầu tôi nghĩ có những cách khác tốt hơn, rẻ và an toàn hơn nhiều. Trong các vụ lũ lụt trước đây, đội cứu trợ nào cũng dùng xuồng, hay có tai nạn đáng tiếc do nước xoáy, có khi thiệt mạng. Cứu trợ bằng drone an toàn hơn nhiều, nếu rơi máy bay mình chỉ mất tiền" - anh Huy bày tỏ.

Và theo anh Huy, nếu miền Bắc dùng drone trong nông nghiệp nhiều thì sẽ có máy cứu trợ nhiều hơn, nhanh hơn. Giá drone ngày càng rẻ, chỉ cần thêm thiết bị kích sóng có thể tăng đường kính bay lên tới 5km. Việc cứu hộ, cứu nạn sẽ nhanh chóng và tiết kiệm hơn nhiều.

Hiện nhóm drone và ca nô thiện nguyện này khoảng 20 thành viên, có những bạn rất trẻ, sinh năm 2000, 2006. Có bạn lần đầu ra Bắc, phối hợp rất ăn ý và hiệu quả.

Phan Văn Trường Phát, sinh năm 2005 đến từ Kiên Giang, có lúc ôm bảng điều khiển drone đứng lên nóc xe để tầm nhìn xa hơn. Kiên Giang có tới ba bạn trẻ lái drone xung phong ra làm "phi công". Dù lạ người, lạ đất nhưng tinh thần họ chưa hết lũ thì nhất định chưa về. Lê Long là bạn trẻ cũng đưa combo hai drone với đầy đủ thiết bị từ Hà Tĩnh ra. 4h chiều Long có mặt ở Hoàng Vân (Bắc Giang) và bay cứu trợ ngay trong chiều tối.

Dùng drone tiếp tế hàng cứu trợ giữa tâm lũ: 'Trái tim mới giúp mình bay xa nhất'

Những ngày đầu tháng 10, miền Bắc chìm trong lũ dữ, xóm làng cô lập, thiếu thốn lương thực. Thương đồng bào, các bạn trẻ đã sử dụng máy bay không người lái (drone) thả hàng cứu trợ.